Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1817

[p. 439]

Openbare gebouwen in Parijs.

(Uit het Engelsch.)

Bij een overzigt van Parijs onderscheidt zich het Hotel des Invalides door deszelfs vergulden koepel, een ongemeen verschijnsel in de Europesche bouwkunde, den aanschouwer luid, als 't ware, toeroepende, dat eene wenschelijke rustplaats voor den krijgsman, in den dienst verminkt of verouderd, een voornaam voorwerp is van de zorge der natie en van den Vorst. Een gevleugelde leeuw, een zegeteeken, der aanzienlijke Republiek van Venetië ontroosd, (naderhand echter teruggegeven aan den Senaat van Venetië) staat op een hoog voetstuk bij den ingang der laan, die naar de poort of het ijzeren hek leidt. Het gebouw vertoont slechts één breed front, doch is voor het overige vierkant, bevattende in zich verscheidene binnenplaatsen, met galerijen, waarin omstreeks drieduizend personen kunnen verzorgd worden. Men ontdekt in elk gedeelte van dit hospitaal eene groote oplettendheid op versche lucht en zindelijkheid. De slaapkamers der patienten hebben eene volkomen vrije lucht door vensters over de bedsteden, die het uitzigt hebben in kleine tuinen. Voor de bedsteden hangen witte gordijnen, en naast dezelve staat eene latafel: de tinnen bekkens voor de soep schitteren u tegen door hunne helderheid. Men vindt er tuinen voor hen, die in staat zijn om te wandelen, met overdekte plaatsen, om hen te beschutten voor regen en zonneschijn. De eetkamer der officieren is versierd met geschilderde afbeeldsels der steden, ingenomen in den jare 1672. De kamer der soldaten bevat afteekeningen slechts van de schetsen der sterkten, in het jaar 1667 veroverd. De groote keuken is hoog van verdieping en zeer zindelijk, doch, naar het uiterlijke aanzien, niet groot genoeg voor zulk een gesticht. Er is een afzonderlijk stookhuis voor de apotheek. De kapel heeft niets bijzonder uitstekends; maar men heeft de grootste oplettendheid en kosten besteed aan dat gedeelte van het gebouw, dat onder het dak is, en aan het dak zelve. De bouworde van dit gedeelte, in de gedaante van een kruis, is allerschoonst; de grond van de rotoude en der bijgelegene kapellen is van marmer, versierd met fleurs de lis. Hier is een gedenkteeken ter eere van vauban opgerigt, zoo als het bijschrift luidt, door Zijne Ma-

[p. 440]

jesteit den Keizer en Koning, 1807. Nog een ander gedenkteeken voor turenne, die verbeeld wordt stervende in de armen der overwinning in het gevecht van Turkheim in 1675, in basrelief. Het binnenste gedeelte van den koepel en het verhemelte is versierd met fraaije schilderijen in rijk vergulde lijsten. Dit hospitaal was oorspronkelijk gesticht door lodewijk den XIV.

Het Vondelinghuis is nu gesteld onder het opzigt van hetgene zij noemen la Maternité. Het gebouw bevat slechts een honderdtal bedden, of liever ijzeren wiegen, in één groot vertrek, behalve eene kamer voor zieke kinderen; deze wiegen zijn voorzien van witte kleeden, en het vertrek schijnt ruim genoeg voor het gemelde aantal kinderen onder de twee jaren; want na dien ouderdom zendt men hen naar andere huizen, die zij Hospices des Orphelins (Weeshuizen) noemen. De honderd wiegen in dit vertrek zijn niet altijd bezet, hoewel somwijlen het getal niet toereikt. Daar dit Instituut gezegd wordt van grootere uitgebreidheid te zijn dan eenig ander van die soort, moeten vreemdelingen, die het bezoeken, natuurlijk verbaasd staan over het geringe aantal van kinderen, die hier verzorgd worden; maar zij staan nog meer verbaasd, dat het aantal, dat bij minnen te platten lande besteed is, veertienduizend bedraagt. Ieder kind, dat hier gebragt wordt, heeft een nommer aan zijne muts vastgemaakt, dat bij allen geregeld op elkander volgt, en t'elken jare met No. 1 van voren af aan begint: het nommer op dezen dag (16 September) was iets hooger dan 3,600.

Van de Hospices des Orphelins, naar welke de vondelingen verzonden worden, wanneer zij twee jaren oud zijn, vindt gij er een in de Rue St. Antoine. Dit is een zeer goed gebouw, insluitende een groot vierkant plein, met boomen beplant, en eene ruime kapel. De vertrekken zijn luchtig en zindelijk, en het huisraad netjes onderhouden. De kinderen zien er zindelijk genoeg uit, doch niet zoo als wij het in Engeland gewoon zijn. Zij zien er tevens gezond uit, de algemeene ligchaamsgesteldheid van Fransche kinderen in aanmerking genomen zijnde. De meisjes naaijen het linnengoed voor haarzelve en voor de jongens, wanneer dezen op een beroep gezonden worden. De voedsters behooren tot eene geestelijke orde, en hebben een zeer eerwaardig voorkomen.

Verscheidene hospitalen dragen den naam van Hospices d'In-

[p. 441]

curables, waarmede geene krankzinnigen bedoeld worden, maar verminkten, hoogbejaarden en onherstelbaar zieken. Een groot hospitaal van deze soort is er in de Rue Recollet, voormaals een monnikenklooster van de Recolletten. Het is een schoon, groot, steenen gebouw, met een open plein langs het geheele front, en bevat omtrent vijfhonderd patienten. In deze zelfde nabuurschap is mede het groote hospitaal van St. Louis, waarin men zich bepaalt tot lijders aan allerlei besmettelijke ziekten, waarvan het ongeveer twaalfhonderd in zich bevat. De lagere slaapkamers zijn gewelfd en gewit, en hebben elk drie rijen bedden, zonder gordijnen, en geheel open voor de lucht. Ook vindt men er eene zeer groote kerk. Val de Grace, een ander hospitaal, was voormaals eene kweekschool; een zeer schoon gebouw, en een der sieraden van Parijs.