Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1817

De hel.
Eene Voorlezing van T.H. Friedrich.

Zeer geëerde Hoorders!

Onlangs droomde ik, dat ik een bewoner van de maan was. Aldaar regeerde een magtig Keizer, genaamd kameleon de Krijgshaftige, in wiens dienst ik, zonderling genoeg, Eerste Minister was. Ik had echter eene groote fout, die in zulk eenen post naauwelijks te vergeven is; ik was boven alle mate vrijmoedig. En dus gebeurde het, dat ik mij aanmatigde, eenen oorlog, welken Keizer kameleon de Krijgshaftige voerde, eenen onregtvaardigen oorlog te noemen. Dit had dan ook het natuurlijk gevolg, dat zijne Majesteit mij den geweldigen last van zijnen toorn en van zijne ongenade deed gevoelen, en mij met de woorden: ‘Ga naar den Duivel!’ mijn afscheid gaf.

Hoe ik dit bevel volvoerde, zult gij, mijne Heeren! uit het berigt ontwaren, hetwelk ik zijner Majesteit, nopens mijne gezantschapsreis naar de Hel, deed overhandigen. Dit berigt luidde woordelijk aldus:

Sire!

‘Ga naar den Duivel!’ Dit waren de gewigtige lakonieke woorden, waarmede uwe Majesteit mij onlangs, in eene opwelling van Keizerlijke luim, tot Hoogstdeszelfs Chargé d'affaires bij zijne helsche Majesteit benoemde.

In het binnenste van mijn hart over deze uitdrukking der Keizerlijke ongenade getroffen, onttrok ik mij aan uwer Majesteits oogen, om mijn verdriet in de eenzaamheid te luchten. Ik wierp mij op een rustbed, en beproefde, of het mij gelukken mogt, het smartelijk gevoel door eenen laasdronk uit den beker van morpheus te bedwelmen. - Ver-

[p. 424]

geefs! - ‘Ga naar den Duivel!’ deze donderwoorden
onophoudelijk in mijne ooren.

‘Welaan!’ zeide ik eindelijk tot mijzelven, ‘zijne Majesteit beveelt, dus moet ik mij tot mijn gezantschap naar de Hel gereed maken. Misschien gelukt het mij, met eigene oogen te zien, of datgene, wat de biechtvader zijner Majesteit van deze onderaardsche strafinrigting verhaalt, (om zijner Majesteit, zoo te zeggen, de Hel regt heet te stoken) tot de fabelen en sprookjes behoort, welke Hoogstdenzelven somtijds in het oor geknoopt worden, of wat er waars aan de zaak zij.’

Dien ten gevolge voorzag ik mij van de noodige paspoorten, geloofsbrieven, en brieven van aanbeveling van uwer Majesteits Minister van Buitenlandsche Zaken, on aanvaardde tegen Maria-lichtmis mijne reis naar de Hel, daar ik mij op het oorlogsvaartuig Beëlzebub inscheepte.

Wij stuurden in eene regte rigting op het caput infernale (helsche ligchaam) los, en na menigvuldige doorgestane gevaren ontwaarden wij hetzelve eindelijk, en wierpen in eenen inham, niet verre van den zoogenaamden helschen muil, het anker uit.

‘Qui vit?’ brulden ons de schildwachten tegen, en deden alsof zij hunne geweren op ons wilden losbranden. Wij hijschten uwer Majesteits vlag op, en zie daar! men liet ons ongemoeid het anker uitwerpen.

Een drom van helsche Douanen roeide op ons toe, en wilde ons visiteren, of wij misschien ook Engelsche goederen wilden sluiken; want de Duivel houdt zich gestreng aan het Vastelandssystema. ‘Houdt uw gemak, gij lompe gasten!’ riep ik trots, en hield hun mijn paspoort onder den neus. Dat hielp. Hoe kropen die brakken, toen zij uwer Majesteits zegel herkenden! Ongemoeid liet men ons nu aan wal stappen, waarna wij een steil pad van eene rots beklommen, en eindelijk bij de Helpoort aankwamen.

Wel U, Sire! zoo gij eens met dezelfde zielerust in dit verwenschte hol kruipt, als uw Exminister! Bij mijne arme ziel! nu merkte ik eerst, welk eene treffelijke zaak een goed geweten is, en ik houde het voor een der noodzakelijkste stukken der garderobe van eenen Keizer, omdat het ziel en ligchaam meer verwarmt dan een hermelijnmantel, welke hier

[p. 425]

naauwelijks voor koortskoude en tandenklapperen beveiligt, zoo hij niet met een goed geweten gevoerd en gewatteerd is.

Ik floot dus in stilte een: God save the King, prevelde en paternoster, en weldra was het mij zoo ligt om het hart, alsof ik naar de Opera Buffa of in het Theatre de la Gaieté ging.

Uwe Majesteit verbeelde zich een onafzienlijk onderaardsch gewelf, omtrent hetgeen de Katakomben bij Parijs in het klein zijn, welks stikdonkere nacht hier en daar door karmozijnroode vuurkolommen verlicht wordt, om welke de helsche heerlegers bivouakeerden. Waarlijk! alles, wat uwer Majesteits illuminatiemeester en oppervuurwerker tot nu toe vertoond heeft, en zelfs het laatste groote vuurwerk in de hoofdstad van uwen vijand, is een wezenlijk niets, in vergelijking met dit helsche vuur. Ik seliciteer uwer Majesteits Maarschalken en Generaals, die, zoo als men zegt, door onmatig gebruikt ijs, zich de maag verkoud hebben; dáár zullen zij zich eindelijk eerst regt kunnen doorwarmen.

In het midden van dit koor verhief zich de troon van zijne helsche Majesteit. Men klom tot denzelven op langs honderd metalen trappen, gemaakt uit een mengsel van kanonnen, kontributiestaven en gerequireerde kerkversierselen, zoo als een wisselaar mij verzekerde, die van het bivouas kwam geloopen, en mij een Kameleond'or ter inwisseling aanbood. - Madame, de Duivelin Moeder, zat ter zijde van den Helvorst. De Prinsen van den bloede, de zwarte Ministers, Maarschalken en Rijksdignitarissen, de Senaat en het Wetgevend Ligchaam stonden rondom de trappen van den troon, en de Gardes en Mammelukken, met hunne vurige hellebaarden, sloten eenen halven kring om denzelven.

Daar uwe Majesteit voorzeker nieuwsgierig is, om den Duivel in persoon te leeren kennen, zal ik Hoogstdenzelven een beeld van hem ontwerpen. - De Duivel is een klein, dik, ineengedrongen heer. Hij heeft eene taangele kleur, graauwe, diepliggende katoogen, eene breed uitstekende kin, een Tituskop met pikzwarte haren, en een regt duivelsch uitzigt.

A propos van Tituskop: zijne hofdichters zeggen wel, dat hij een' antieken Cesarskop op zijne schouders draagt; maar ik moet, uit hulde aan de waarheid, bekennen, dat die kop eerder eenen Lazaroni of eenen Italiaanschen muizevallenkra-

[p. 426]

mer schijnt eigen te zijn, dan eenen cesar. Daarbij smijt zijne Majesteit gedurig met krijgshaftige spreekwijzen om zich henen, als: foudre! bougre! diable! ventre gris! enz. en men zegt, dat hij nu en dan zoodanig van woede overvallen wordt, dat hij de vallende ziekte krijgt, waarover dan de geheele Hel in oproer geraakt.

Zijne Majesteit scheen eenen onrustigen nacht te hebben gehad, en in geene goede luim te zijn. Zijne kleur speelde van het zwavelgele in het dondergroene; zijn voorhoofd was in verschrikkelijke plooijen gefronst; zijne oogen wierpen bliksems in het ronde. Naauwelijks, echter, deed Hoogstdezelve den mond open, toen de geheele Hel applaudisseerde, en eene menigte snelschrijvers, kourantiers en diplomatici bragten de gewigtige duivelswoorden als orakelspreuken in hunne portefeuille, en lieten ze daarna als draken (vliegers) in de lucht rijzen, welke aanstonds in werkelijke vuurspuwende draken veranderden, en eenen geweldigen stank in de Hel verspreidden.

‘C'est tout comme chez nous,’ zeide ik tot mijzelven, en nam een snuifje.

Hierop werd ik door eenen gestaarten ceremoniemeester voorgesteld, en overhandigde mijne geloofsbrieven en brieven van aanbeveling. Naauwelijks had zijne helsche Majesteit dezelven ingezien, toen Hoogstdeszelfs gelaatstrekken in ééns opklaarden.

‘Sacre mille diables!’ begon hij, terwijl hij zijnen mond tot eenen vriendelijken grijns trok en eenige malen hemde, (want hij was geweldig verkouden) ‘voila une ambassade de notre aimable cousin et allié. Soyez le bien venu!’

‘Bien venu!’ brulde de Hel hem na; want, tusschen twee haakjes, de Fransche taal is ook hier de taal van het hof. De Duivel vernam nu, met eene ongemeene teederheid, naar het welzijn van mijnen doorluchtigen Heer, en uitte tevens den wensch, een rendez-vous met uwe Majesteit te mogen hebben, waarbij hij Hoogstdenzelven, schertsenderwijze, eenen duivelskerel noemde, en daardoor het teeken tot een algemeen schaterlagchen onder de hovelingen gaf.

‘Haal mij de Duivel!’ viel ik hem in de rede, zonder te bedenken, dat ik den Duivel zelv', in eigen' hoogen persoon, voor mij had - ‘waarlijk, mijn Heer, de Keizer kameleon de Krijgshaftige, zal het zich tot eer rekenen, uwer

[p. 427]

helsche Majesteit op halfweg te gemoet te komen, zoo als de étiquette het gebiedt.’

‘Ah bah!’ hernam de Duivel, ‘zeg uwen Heer, dat Wij branden van verlangen, om hem in onze Residentie te zien, en dat Wij Onszelven gereed maken, om hem af te halen.’ - Hierop gaf hij mij verschillende groeten, vooral aan uwer Majesteits Maarschalken, en beval mij, dezelven van zijne bijzondere genegenheid te verzekeren, noodigde mij vervolgens voor dien avond op een groot souper aan het hof, en met een majestueus hoofdknikken gaf hij mij mijn afscheid.

In vertrouwen gezegd, Sire! ik was blijde, van den Duivel verlost te zijn; want zijne vragen waren somtijds zoo duivelsch listig ingerigt, dat hij mij toch eindelijk zou gehaald hebben.

(Het vervolg hierna.)