Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1817

Uittreksel uit drie gemeenzame brieven van een jong Nederlandsch zeeöfficier, met Z.M. schip Evertsen gestevend naar Batavia.

(Vervolg en slot van bl. 287.)

Campong Macasser,

den 30 Mei 1816.

Waardste Zuster!

Daar ik door het oponthoud van het schip, dat onze brieven naar Europa zal medenemen, in de gelegenheid ben, om nog eenige regelen te voegen bij die, welke ik reeds aan Moeder had geschreven, zoo voldoe ik bij dezen aan uw verlangen, om u eens iets van de modes alhier, en hoe men zoo al den tijd kort, en of de meisjes hier zoo mooi zijn als bij ons, enz. te vertellen. Wat betreft de blanke vrouwen, dezelve zijn meest naar den Engelschen smaak gekleed, door-

[p. 327]

dien zij in de laatste jaren weinig hebben kunnen weten, hoe men zich in Frankrijk opschikte; doch de inlandsche vrouwen, welke met Europeërs getrouwd zijn, volgen nog steeds hare oude landskleeding: dezelve is zeer eenvoudig, en bestaat (behalve hetgeen men niet ziet) uit eene ruime cabaai of japon, met wijde lange mouwen van gekleurd katoen, en heeft veel van een mans huisjapon. Daarin dus bestaat hare pracht niet; haar smaak valt enkel, naar ik kan merken, om haar pikzwart haar van achteren met een knoop vast te hechten, en wel met zeer kostbare diamanten haarspelden. Voorts dragen zij de kostbaarste ringen, die ik nog ooit gezien heb, doch geen colliers. Hare kleur is tusschen het bruine en witte in, even als koffijmelk; dus, wanneer ik hierin eene vergelijking maak met de vaderlandsche schoonen, dan valt het deerlijk af. Wat hare conversatie betreft; daar de meeste van haar door slavinnen zijn opgevoed, en zij nooit verder komen dan het eiland Java, zoo kunt gij begrijpen, dat die niet zeer onderhoudende is. Intusschen moet ik bekennen, dat er onder gevonden worden, die er wel uitzien; doch hare zonderlinge kleeding is zeer tot haar nadeel. Wat aangaat de amusementen, dezelve zijn hier niet veelvuldig; aangename partijen, gelijk in ons land, vindt men er niet; intusschen ontbreekt het er niet aan danspartijen, waarop dan gemeenlijk een souper volgt, maar altijd particulier; redoutes of vauxhals zijn er niet bekend. Ééns in de maand speelt er eene Engelsche liefhebberij-komedie, die nog al wel wordt uitgevoerd door Engelsche officieren. Op de danspartijen is alles ingerigt als in Holland en overal; maar, om koelte te geven, hangt er eene soort van waaijer aan den zolder, die door slaven steeds heen en weder wordt gehaald met lijnen, hetgeen zeer verfrischt; intusschen is het geen zaak, voor die hier pas komen, om veel te dansen. De verdere levenswijze alhier heb ik reeds vroeger opgegeven; dezelve is volmaakt geschikt naar het klimaat; vooral staat mij de siesta of middagslaap aan. Het land is zeer bevolkt door inlanders, die in zoogenaamde Campongs of gehuchten bij elkander wonen; derzelver huisjes zijn zeer aardig en netjes van bamboes gemaakt, en worden nog al zindelijk gehouden; hunne kleeding is zeer eenvoudig, en heeft veel van een vrouwerok, maar die van boven en onder even wijd is; dit kleed wordt sarong genaamd, en op ver-

[p. 328]

schillende wijze door hen gedragen; ook loopen zij, voor het gemak denkelijk, veel bijna naakt, en het maakt voor een vreemdeling al eene rare vertooning, dit liverei dikwijls achter op rijtuigen te zien! Voorts ziet men hier alle kleederdragten der Indiën, waarvan sommige door hare deftigheid het ver afwinnen van onze Europesche. Onder dezelve munten de Bengalezen bijzonder uit: deze zijn ten uiterste welgemaakt, en kleeden zich met zoo veel smaak, dat ik u kan verzekeren, dat, hoe zwart zij zijn, zij bij de Europesche Dames menigeen' afbreuk zouden doen; doch hier is alles, wat van de kleur is, veracht; een geringe blanke wordt door een voornaam inlander nog met respect bejegend. De naam van liplap, welke iemand beduidt, die tusschen blank en zwart in is, is daarom geen eernaam. Indien de toilettafeltjes van sommige Dames alhier konden spreken, welke kunstjes zouden er dan niet ontdekt worden, die thans met den sluijer des geheims bedekt zijn! Zoo veel weet ik toch, dat de schijnbare blankheid, waarmede zij des avonds pronken, veel verschuldigd is aan eene soort van witte poeder.

Voorleden week was ik op eene soort van inlandsche bruilost verzocht, waar wij ons nog al geamuseerd hebben. Alles was er zeer prachtig. De danszaal was eene expres daartoe van bamboes vervaardigde tent, en de bruid bevondt zich in een apart vertrek, zittende als eene Koningin op een' troon, drie trappen hoog; zijnde de speelnootjes aan hare zijde op de trappen gezeten, en verder het vrouwelijke gedeelte van des bruidegoms familie aan de regter, van de bruid aan de linker zijde, in een' halven cirkel. De bruid met hare adjudantjes zagen er wel uit, en waren overvloedig versierd met edelgesteenten. Wij werden voor haar gebragt, en zij ontving onze gelukwenschingen met veel bevalligheid; naderhand heeft zij ook mede gedanst.

Vergun mij, lieve Zuster, hier af te breken, en geloof mij enz.