Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1817

[p. 514]

Kerkelijke Redevoering ter inleiding van het algemeen Synode der Hervormde Kerk in het Koningrijk der Nederlanden, gehouden in 's Gravenhage, op den 2 Julij 1817. door I.J. Dermout, Secretaris van het Synode en Predikant in 's Gravenhage. Aldaar, bij de Erven J. Allart. 1817. In gr. 8vo. 52 Bl. f :-11-:

Wij aarzelen niet, deze kerkelijke redevoering te noemen een zeer voortreffelijk stuk, der plegtige gelegenheid en aanzienlijke vergaderinge, voor en bij welke zij gehouden werd, ten volle waardig. De waardige spreker ontleent, zeer gepastelijk, zijn onderwerp van den tijd, van het jaar, thans door ons beleefd, en waarin valt het oogenblik der eerste uitbreking, vóór drie eeuwen, van het hervormingslicht in de Christelijke kerk. Met nadruk verheft hij den zegen van dezen dag der kennis, en de omstandigheden en algemeene christelijke begrippen, die ons ditmaal toelaten, ja uitnoodigen, denzelven, met alle protestanten van alle landen te zamen, broederlijk te vieren; viering, voor Hollanders, van een dubbel juk door de hervorming ontslagen, dubbel belangrijk, en daarom, op voorstel van het provinciaal Zeeuwsch synode, ook gereedelijk vastgesteld.

Zijn tekst is II Timoth. I:7. God heeft ons niet gegeven eenen geest der vreesachtigheid, maar der kracht, en der liefde, en der gematigdheid; zijn betoog, dat deze beginselen geweest zijn, eerstelijk die der apostelen, daarna die der hervormers, en ook moeten zijn die der tegenwoordige voorgangers, en met name van het synode. Rijk en krachtig, waar en schoon is dit betoog, in het eerste en tweede deel, elk op eene andere wijze, en zonder lastige herhaling, gevoerd; terwijl het laatste gedeelte den leiddraad van den tekst niet zoo na op den voet volgt, maar afloopt in vier aanmerkingen, den geheelen geest van vereenigde kracht en liefde en gematigdheid aanprijzende, ja aandringende. Zij zijn deze: Hunne betrekking, als leeraars en opzieners, eischt zulken geest. De eer van het kerkgenootschap, waartoe zij behooren, gebiedt dien volstrekt. De gesteldheid des tegenwoordigen tijds schrijft hem voor. Het doel der kerkvergadering wettigt deze aanprijzing. En in alle deze aanmerkingen zegt

[p. 515]

de schrandere redenaar zoo veel behartigenswaardigs, zoo veel, dat wijsheid tevens en liefde ademt, als men zelden op eene plaats zoo digt bijeen mag vinden. Wij willen niet ontveinzen, dat er voor ons altijd iet onaangenaams in de minste opwekking van het denkbeeld ligt, dat er bij dit of eenig ander kerkgenootschap nog eene andere bijzondere denkwijze, nog een andere, schoon ondergeschikte, regel des geloofs, dan Gods woord, en deszelfs moedige, gematigde, liefderijke verklaring, bestaat; en wij zuchten naar het oogenblik, dat de volwassenen in volkomene vrijheid zullen zijn gesteld. Doch, heil ons, bij wien het goddelijke op het menschelijke meer en meer zegepraalt! Heil den dag, op welken dit woord van dermout zoo gematigd en liefderijk als krachtig mag genoemd worden!

Het laatste deel der leerrede bestaat uit eenige bijzondere toespraken, en een treffend voor- zoo wel als nagebed verhoogt alles. Moge de aangekondigde feestdag overal zulke denkbeelden opwekken en bevorderen, als wij hier vinden! Kracht, wijsheid en liefde zij rijkelijk deszelfs vrucht!