Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1817

Op de Bevalling der Prinses van Oranje. Te Leyden, bij L. Herdingh en Zoon. 1817. In gr. 8vo. f :-4-:
Bij de Geboorte van den jongen Prins. Te Rotterdam, bij J. Immerzeel, Jun. 1817. In gr. 8vo. f :-4-:

Wij maken geene zwarigheid, deze dichtstukjes een paar juweelen te noemen, waardig het jeugdig hoofd des afgebeden Vorsts te versieren. Geen wonder, zoo T to lens beteekent, gelijk men wil, en wij gaarne gelooven. Doch, hoe ongelijk is de kleur van deze twee puikgesteenten; en hoe veel winnen wij er, juist daardoor, bij, dat wij ze beide bezitten! Ja, lezer, een zoo aangenaam contrast werkte misschien in lange niet op uwe ziel, als de lectuur, eerst van borger en dan van tollens, zal te weeg brengen. Wij durven u raden, beide te koopen, en in deze orde bijeen te voegen. Onze beoordeeling, ten minste, houde dezen gang!

Bij borger hooren wij het gelui van honderd zware klokken de belangrijke gebeurtenis door de gansche stad, ja heinde en veer, verkondigen. Die diepe, deftige toon schijnt ons de toon van het diepgetroffene en ernstig gevoelende hart. Zoo voegt het, zeggen wij, in den mond van eenen man, die het letterveld met diepe voren ploegt, aan de kennis en dienst van het heilige is gewijd, en de bazuine Gods met ongewone kracht en nadruk pleegt te doen hooren. Het tweede couplet is vooral een keurig staal van klanknabootsing. Het vierde verrast door eene zekere stoutheid, en het gelukkigste gebruik eener zeer bekende spreekwijze. Alleen het tweede spreekt misschien het bedoelde niet duidelijk genoeg uit, en kan daardoor eenigen schijn van gezochtheid, in het oog van den een' of anderen, verkrijgen. En, ten aanzien van het vijfde of laatste, slaan wij voor, in plaats van: zijn schans is God! te lezen: zijn schans zijn wij; latende vervolgens: geen leed genaakt een kind, omsingeld en bewaakt door God en viif miljoen staffieren, gelijk het is.

Dwalen wij niet, dan duidt reeds de titel aan, dat wij bij tollens eenen anderen toon te wachten hebben. Borger's gedachte vertoeft bij de bevalling, de smartelijke ontbinding van de

[p. 210]

banden der natuur, om de gezegende vrucht in het licht te brengen; de ander spreekt enkel van de geboorte des jongen Prinsen, en een schoon motto tooit de gevelspits nog al vrolijker op. - Het vers beantwoordt hieraan.

Wappert, vlaggen! van de stengen,
Brult, kartouwen! baldert luid.

Wie hoort in deze klanken niet de luide vreugde, die in verscheidene volgende coupletten zich al helderder en helderder laat hooren; velden en vloeden, kinders en grijzen, Nederlanders en peter's Newa-stad gezamenlijk oproepende, om de blijmare te verkondigen? Juist gekozen zijn daarenboven de denkbeelden, die reden van deze vreugd, van deze oproeping om in algemeene bedevaart te gaan naar het wiegje van den kleinen willem, moeten geven. Dat slapende kindje zal ééns voor ons allen waken; die teedere handjes zullen den zwaren schepter torschen; aan het lot van dit kind hangt uwer kinderen lot; Neêrlands hoop rust hier - ja hoop, niet slechts wensch, want

Vaders bloed is willems bloed,
Moeders bloed is alexanders;

bidden wij dan allen voor het dierbare wicht. - Ziedaar den gang.

Aanmerkingen laten wij hier achter, schoon op ieder dichtstuk te maken; omdat ze - niet noodig zijn. Borger's grondstof wijkt voor niemand; maar hare bewerking komt niet zonder langdurige oefening tot de volmaaktheid van eenen tollens.