Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1816

Nieuwe beschrijving der stad Washington, in Noord-Amerika.

Washington is eene geheel nieuwe stad; maar het kan en zal niet lang duren, of zij zal de oudste steden der nieuwe wereld in omtrek, pracht en volksmenigte verre achter zich laten. Reeds thans munt zij door de menigte van groote, openbare gebouwen en paleizen boven andere plaatsen in de Vereenigde Staten uit. Doch, hetgeen zij thans doet zien, is slechts als den eersten grondslag tot het groote werk te beschouwen, welks oprigting en voleindiging toekomenden tijden is aanbevolen. De geschiedenis harer eerste grondlegging en hares snellen wasdoms is, kortelijk, volgende:

De bondgenootschappelijke regering kon, uit den aard der zake, haren bestendigen zetel niet verkrijgen in eenen of anderen der afzonderlijke staten van het Bondgenootschap. Want daardoor zou dezen een voorregt boven de anderen zijn ingeruimd, dat, volgens het aangenomen beginsel, niet behoorde plaats te grijpen; en vroeger of later zou zich dezelve tot

[p. 388]

eene soort van Centraalstaat verheven hebben. De plaats tot de Residentie van de bondgenootschappelijke regering, en voor de bijeenkomsten van het Congres, moest op een van al de staten onafhankelijk gebied verkozen worden, en wel in een oord, dat, zoo veel mogelijk, allen leden der vereeniginge even geschikt lag. De, met het ontwerpen eens dienstigen plans belaste, Ingenieurs sloegen een, in de nabijheid der zee, tusschen Maryland en Virginiën gelegen grondgebied, tot dit einde, voor; en er werd besloten, de bondgenootschappelijke stad aan de oevers van den schoonen vloed Potowmack, die de grenscheiding tusschen de beide evengenoemde staten vormt, aan te leggen. De bondgenootschappelijke regering trad, tot dit oogmerk, met de regering dezer laatsten in onderhandelingen, om hunne bewilliging in den afstand dier gronden te verkrijgen, die van nu af aan een bijzonder, allen staten gemeenschappelijk toebehoorend, distrikt zouden uitmaken. De regeringen van Maryland en Virginiën rekenden het zich eene eer, door hunne ligging in staat te zijn, tot de volvoering eener zoo gewigtige onderneming bij te dragen. Zij gaven met genoegen hunne toestemming tot den afstand des gevorderden grondgebieds; en de eigenaars der landerijen, die aan het Congres op deze wijze overgegeven werden, vroegen zelfs geene schâvergoeding voor hun verlies. Het onafhankelijk distrikt, dat in dezer voege uit afgescheurde brokken van twee staten zamengesteld werd, verkreeg, naar den eersten ontdekker der nieuwe wereld, christoffel columbus, den naam van het distrikt Columbia, en de, op deszelfs grondgebied aan te leggen, bondgenootschappelijke stad dien des grooten washingtons, den voornaamsten grondlegger van Amerika's onafhankelijkheid.

De nieuwe stad moest, naar het besluit van het Congres, aan hare grootsche bestemming, zoo wel ten opzigte van den omtrek, als in schoonheid en pracht, ten volle beantwoorden. Zij zou zich verscheidene geograsische mijlen ver in de lengte en in de breedte uitstrekken, en het geheel zoo wel, als de enkele deelen, het merk van grootheid en smaak dragen. Het plan^(*), dat bij den eersten aanleg van Washington ten grond-

(*) Men vindt eene naauwkeurige afteekening van dit plan, nevens de beschrijving, in ons Mengelwerk voor 1793. bl. 497. Zijnde, bij de Drukkers dezes, van hetzelve nog eenige weinige afzonderlijk te bekomen, à 5½ st.

[p. 389]

slage verstrekt heeft, en bij de uitzetting der stad steeds ten blijvenden rigtsnoer dient, is ook inderdaad zoo éénig in zijne soort, dat er bezwaarlijk ooit te voren op aarde, bij de bouwing eener stad, naar een' zoo kolossalen maatstaf is ontworpen. Terstond in den beginne werd vastgesteld, dat Washington, ten aanzien harer toekomstige uitbreiding, geschikt moest zijn, om ten minste eene bevolking van 400,000 tot op een half millioen inwoners op te nemen; doch de afgestokene grenzen leveren eenen zoo ontzettenden omtrek, dat binnen dezelven ligtelijk meer dan een millioen menschen eene woonplaats konden vinden. Met het reusachtige des geheels staat dan ook de verdeeling der straten en pleinen, de lengte en breedte der eersten, en de wijde omvang der laatsten, in de volkomenste overeenstemming. Alle straten worden met de grootste regelmatigheid aangelegd; de rijen huizen volgen lijnregte linien. Deze straten zijn ten deele zoo breed, dat, buiten de trottoirs, (kleine steentjes) op beide zijden, zes rijtuigen nevens elkander genoegzame ruimte hebben; terwijl zij somtijds mijlen verre lengte hebben. De pleinen zijn gezamenlijk regelmatig, in ronde of vierkante vormen, en zoo groot, dat duizenden van menschen, paarden en wagens op dezelven kunnen rondwoelen. De verschillende armen van den breeden en bevaarbaren vloed Potowmack, welke de stad van het westen naar het oosten doorstroomen, brengen verscheidenheid in de harmonische eenheid des geheels, opdat zich het oog, bij den gestadigen aanblik van de lijnregte regelmatigheid der, zich onderling met regte hoeken doorsnijdende, straten, niet vermoeije; schoon ook in dit opzigt reeds door de ongelijksoortigheid der pleinen, die het perspectief tot rustpunten verstrekken, voor afwisseling gezorgd is. Washington zal, wanneer het daar eenmaal naar dit meesterlijk ontwerp voleindigd staat, niet slechts de grootste, maar te gelijk ook de schoonste stad der geheele beschaafde wereld zijn.

Het Kapitool, of het paleis voor het Congres, was een der eerste openbare gebouwen, waarvan in de bondgenootschappelijke stad de grond gelegd werd. De plaats voor hetzelve werd op eene schoone, in het oog vallende, hoogte uitgezocht, en het plan in eenen zeer prachtigen stijl ontworpen. Men wilde, dat het in ieder opzigt een meesterstuk der bouwkunst wierd, en in grootheid en omtrek alles

[p. 390]

overtrof, wat van deze foort tot nog toe in de Vereenigde Staten was gezien. Het Congres-paleis verkreeg de bestemming, om niet slechts de vergaderzalen voor den Senaat en de Representanten, maar ook de rijks-archieven in zich te bevatten. Men besloot tevens, eene groote bibliotheek, alsmede een Museum en kunstverzameling, daarin aan te leggen, Portretten van de onderscheidene Presidenten, die van tijd tot tijd aan het roer van staat gezeten, gelijk van andere personen, die zich bij het vaderland bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt, zouden in de zalen opgehangen worden. De uitgave, intusschen, welke de stichting van dit uitgebreide praalpaleis vorderde, was zoo groot, dat men zich vooreerst te vreden hield, slechts eenen vlengel van hetzelve te voltooijen, waarmede de vernielingswoede der Engelschen, toen zij, in den onlangs geëindigden krijg, Washington overrompelden, haar woeste spel gedreven heeft. Het groote plein vóór het Kapitool zal een der schoonsten worden, die ergens eene hoofdstad vertoonen kan. Terstond in den beginne was men het daarover eens, dat hetzelve, tot sieraad, in het midden washington's beeldzuil moest verkrijgen, als een eenwig nationaal gedenkteeken voor dezen grooten man.

Van het Kapitool af werd eene zeer breede, inderdaad heerlijke, ten minste een half uur lange, straat, in eene lijnregte rigting, tot aan een ander plein voortgebouwd, waarop het paleis des Presidents werd gesticht; zoodat de woning des laatsten, door eene groote straat, met het paleis der vergadering van het Congres in verbinding gebragt werd, en vlak tegenover hetzelve te staan kwam. Door de Congresakte, welke de bondgenootschappelijke stad haar eerste bestaan gaf, werden ook de, tot oprigting der gebouwen voor de overige verschillende aanhoorigen des Centraal-bestuurs, gevorderde sommen aangewezen; namelijk voor den Vicepresident, de Staatssecretarissen of Ministers, den Opperregter en anderen. Washingion verkreeg tesfens de bestemming, de zetel veler groote, openbare inrigtingen te worden; en men zag in korten tijd den aanbouw van Arsenalen, scheepsbouwmagazijnen en andere gestichten voor andere aanstalten beginnen. De regering liet eene groote drukkerij aanleggen, van welker persen de openbare bekendmakingen en de courant National-intelligeneer, van dezen tijd af, voortkomen. Eene menigte gebouwen, tot opneming van het Corps Diplomati-

[p. 391]

que, de leden van den Senaat en de Kamer der Representanten, kerken, logementen, koopmansbogen, werden voltooid, en bijzondere personen en speculanten, die uit alle oorden bijeenvloeiden, wedijverden met de regering, om de nieuwe stad, aan welker grootheid de nationale roem scheen verbonden te worden, spoedig tot eenen buitengewonen luister te verheffen. Aan de verschillende hoofdstraten der bondgenootschappelijke stad werden de namen der afzonderlijke staten van het Bondgenootschap gegeven, opdat allen zich hier als in een groot middelpunt bijeen zouden vinden. De Engelschen hebben wel, gedurende hunne korte aanwezigheid, groote, moedwillige schade aan de vele reeds voltooide openbare gebouwen toegebragt, en vele derzelven door vuur en vlammen zoo veel mogelijk gezocht te verwoesten; doch zij zijn slechts des te heerlijker weer uit hunne ruïnen verrezen, en spoedig zal men geen spoor meer van de gruwzame baldadigheid eens wangunstigen vijands kunnen waarnemen.

Washington heeft ook eene voor den handel zeer gunstige ligging. Niet ver van de zee gelegen, en door vloeden, kanalen en openbare wegen met het binnenland in verbinding gebragt, is deze snel toenemende hoofdstad geheel geschikt om het middelpunt eens uitgebreiden handels voor het binnenen buitenlandsche te zijn. De schoone rivier Potowmack, die dezelve doorstroomt, en waarop de schepen, het geheele jaar door, tot in het binnenste der verschillende wijken kunnen komen, heest hare uitwatering in de prachtige Chesapeak-baai, en de haven is voor alle vaartuigen in alle jaargetijden zeer gemakkelijk. Het is derhalve geen wonder, dat, bij den, in Amerika heerschenden, zoo grooten ondernemingsgeest, de bouwlust hier zoo zeer toeneemt, het zekere uitzigt op groot gewin en verdienste jaarlijks zoo vele nieuwe inwoners, zelfs uit Europa, herwaarts lokt, en, met de steeds wassende bevolking, de rijkdom en de weelde, de industrie en de handel zoo verbazende vorderingen maken. Ook is het geenen twijfel onderworpen, dat de bondgenootschappelijke regering, zoodra zij de, in den vorigen oorlog opgelegde, doch, in vergelijking met de groote hulpbronnen des lands, onbeduidende, schuldenlast zal hebben afgelost, besloten heest, alle middelen, die haar ten dienste staan, aan te wenden, om Washington nog meer in aanzien te brengen, en tot eene,

[p. 392]

des verheven doels van het verbond waardige, hoogte te verheffen.

Wanneer het tijdstip ter opening van het Congres nadert, wordt de stad vervuld met vreemdelingen van allerlei slag, uit alle oorden der Vereenigde Staten te zamen stroomende, deels beroepshalve, deels uit nieuwsgierigheid of speculatiegeest. Er heerscht dan eene buitengewone levendigheid in alle gedeelten der stad; de huurprijzen der woningen stijgen met elken dag, en alle herbergen zijn met talrijke vreemdelingen bezet; doch aan levensmiddelen en andere noodwendigheden van allerlei soort is geen gebrek: want de hier te lande zoo zeer opgewekte handel-nijverheid weet alles in overvloed aan te voeren.