Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1816

Nieuw ontdekte volkplanting in de Zuidzee.

Kapitein staines heeft met de schepen Briton en Tagus eene Europesche volkplanting midden in de Zuidzee ontdekt, waaromtrent de Engelschen ons het volgende berigten:

In het jaar 1789 brak, gelijk bekend is, op het Koninklijke schip Bounty, dat den broodvruchtboom van Otaheite naar de Westindiën zou overbrengen, gedurende de terugreize, op aanhitsing van eenen zekeren christian, eene muiterij uit. De Kapitein en zijne osficieren werden in eene boot uitgezet, en landden, na eenen wonderbaren togt, op een der Moluksche eilanden aan, waar zij eene Hollandsche volkplanting vonden. De muiters bragten het schip terug naar Otaheite, beproefden menigerlei ondernemingen, doch werden oneens, ten deele vermoord, ten deele ook later van een ander Engelsch schip gevangen genomen en naar Engeland teruggebragt, waar zij de verdiende straffe leden. Intusschen was christian zelf, met acht zijner medgezellen, noordwaarts gezeild; hij nam van Otaheite twaalf vrouwen en zes mannen mede; doch, daar men nooit weer van deze menschen gehoord had, geloofde men, dat zij reeds lang verongelukt waren. Hoe groot was, dus, de verbazing, toen Kapitein staines, met de schepen Briton en Tagus, op den togt van de Markiezen-eilanden naar Valparaiso, den 17 Sept. 1814, op een voor woest gehouden eiland, dat op de kaarten Pitcairn eiland genoemd wordt, water innemen wilde, en eene boot vol bloeijende jonge lieden op het schip toeroeide, de Engelschen in de Engelsche taal begroetende! Het bleek spoedig, dat deze schoone jeugd de nakomelingschap dier muiter-volkplanting was, welke intusschen zeldzame lotgevallen had ondergaan. Slechts weinige jaren hadden zij zich daar neêrgezet, toen de zes Otaheiters, hunne slaven, in éénen nacht de gezamenlijke Engelschen ombragten, tot op éénen, die zwaar gewond achterbleef. In denzelfden nacht oefenden de weduwen der verslagenen het regt van wedervergelding, en vermoordden hare landslieden; en die ééne

[p. 386]

Engelschman, john adams, bleef met de vrouwen en kinderen over. Deze kinderen zijn onder elkander gehuwd, en hebben reeds weder kinderen voortgebragt; zoodat Kapitein staines, na vijf-en-twintig jaren, eene bevolking van zesen-veertig volwassenen en een groot aantal kinderen vond. Allen waren groot en sterk, van bewonderenswaardige schoonheid; en de zeelieden verheugden zich, in hen al de trekken eens openen, Engelschen gelaats te vinden. Het meest onderscheidde zich de oudste zoon van dien christian, de eerstgeborene van het eiland, ongeveer vijf-en-twintig jaar oud, die den zonderlingen naam draagt van donderdag october christian. John adams, een man tusschen de vijftig en zestig jaren, is de patriarch van dit nieuwe volkje, en teffens deszelfs leeraar en wetgever. Elk van hen moet het land bouwen, en, heeft hij een stuk gronds bruikbaar gemaakt, zoo kiest hij zich een meisje, en de oude matroos verbindt het jonge paar. Hij is gestreng op goede zeden, en heeft de gevoelens van den godsdienst bij zichzelven en bij zijne jonge volkplanting zeer levendig weten te houden. De Engelschen waren diep geroerd, toen de eerst aan boord gekomene jongelingen op eenen kleinen maaltijd onthaald werden, daar een van hen opstond, en, met gevouwen handen, staande een gebed uitsprak. Wonderbaar was de verbazing dezer halfwilden over eene koe, welke zij aan boord van de Briton vonden; zij wisten niet, of het eene groote geit, dan een gehoornd varken was. Adams was in den beginne vol vrees, dat men hem zou arresteren; doch, toen hem verzekerd werd, dat men zelfs van zijn bestaan niets af wist, veel minder zoodanigen last had, was de vreugde van dit volkje onbeschrijfelijk. De gansche rijkdom des eilands werd te werk gesteld, om de gasten te onthalen, - yams, kokosnoten, andere vruchten, eijeren, en geitenmelk; adams wilde zelfs voor het feestmaal een varken slagten, doch hetwelk men niet toeliet. De kunst, om uit boombast kleederen te maken, hebben zij van Otaheitesche vrouwen, hunne moeders, geleerd, die bijna alle reeds overleden zijn. IJzer en velerlei gereedschappen bezitten zij nog van het schip, dat hunne vaders naar dit eiland bragt, en hetwelk terstond bij de eerste landing tot noodig gebruik esloopt werd. In kunstvlijt en in alle ondernemingen vertoont zich Europesche planmatigheid. De jonge meisjes van het eiland verwerven van de

[p. 387]

reizigers eenen enthusiastischen lof; en adams betuigde, dat sedert christian's dood geen misdrijf weer op het eiland had plaats gehad. Alle jongelingen en meisjes hadden doorgaans Engelsche gelaatsvorming, en in hunne kleur die onbevallige roodheid der eilandbewoners van den stillen Oceaan niet. De meisjes hadden een rokje, dat tot aan de knie reikte, en eene soort van mantel, minder om bestendig te dragen, dan om zich tegen de zon te beschutten. De jonge christian had een' doek om de heupen, en een' stroohoed met hanevederen op het hoofd. Het klimaat is zeer schoon en helder. Het eiland, niet groot in omtrek, is zeer vruchtbaar; er bevinden zich varkens, bokken, velerlei gevogelte, aardappelen, broodvrucht enz., en de kust is zeer vischrijk. De inwoners spreken de Otaheitesche taal en de Engelschen waarop Kapitein staines, in zijn verslag aan den Vice-admiraal dixon, het voorstel bouwt, dezelven tot zendelingen te gebruiken; dat echter, is te hopen, geene plaats zal grijpen. Staines geeft de ligging van het eiland aan op 25 graden, 4 minuten zuider breedte, en 130 graden, 25 minuten wester lengte van Greenwich.