Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1816

Muzijk.

Eruditio Musica.

Dit Concert, hetwelk weleer, in deze Stad, met roem bekend was, en waar wij menigen genoegelijken avond hebben doorgebragt, ging almede door de noodlottige omstandigheden, die ons Vaderland onder de Fransche overheersching drukten, te niet. Na den heilrijken ommekeer van zaken, is hetzelve in dezen winter hervat, en wij verheugen ons, dat ook deze onderneming door een aanzienlijk aantal deelnemers is begunstigd geworden. Echter blijven wij het bejammeren, dat niet dit Concert en dat van Harmonica één ligchaam uitmaken; dewijl het voorzeker moeijelijk is, op denzelfden dag, twee uitgebreide, en tevens naar eisch zamengestelde, Orkesten goed te bezetten, en er dus, door deze vereeniging, een geheel had kunnen ontstaan, waarvan men wezenlijk groote uitwerkselen kon, en met reden mogt verwachten. Het schijnt echter, dat of caprice of naijver of belang zich tegen dezen wensch verzet hebben, en elk der beide Concerten bestaat afzonderlijk.

Het Orkest van Eruditio Musica, intusschen, is boven onze verwachting bezet; men telt er doorgaans omtrent 50 personen, zoo Meesters als Liefhebbers. Gelijk bekend is, bestaat de Directie uit eenige Meesters, waaronder de Heer fodor, als Orkestmeester.

De ensemble-stukken, (als symphoniën, ouvertures enz.)

[p. 155]

welke wij hier hoorden uitvoeren, verloren in den beginne bij hetgeen in dit kunstkoor weleer, inzonderheid onder de directie van den verdienstelijken schmidt, werd uitgevoerd, en ook zoo als men er nog in lateren tijd zelfs gewoon was te hooren; doch van tijd tot tijd verbetert zulks, en daar hier elken Zondag eene geheele symphonie gerepeteerd wordt, is er voor den kundigen Orkestmeester nog al gelegenheid, in het een en ander verbeteringen aan te brengen; hoewel er (uit hoofde van den korten tijd, die daartoe besteed wordt) dikwijls niet veel meer dan een vlugtig overloopen der symphoniën of andere ensemble-stukken kan plaats hebben.

Door gebrek aan zang, moest Mejufser dangeville zulks genoegzaam alleen aanvullen; en het publiek is haar deswege ook regt erkentelijk. Vanhier, dat er Concerten zijn geweest, waar het instrumentaal obligaat niet die uitwerking heeft te weeg gebragt, welke het zou hebben gehad, indien het door zang ware afgewisseld geworden. De onlangs hier ter Stede aangekomen verdienstelijke Zanger reyes (van wien wij reeds gewaagd hebben) vervult thans een gedeelte dezer taak.

Bij den afloop van dit Concert zullen wij onze algemeene bedenkingen, os aanmerkingen, mededeelen, en ook de genen nader doen kennen, die zich aldaar met solo-spel hebben doen hooren. Wij vermeenen hierdoor een beter overzigt te zullen geven, zoo van de bekwaamheden der daar opgetredene Kunstenaren, als ook van het geheel; terwijl men daaruit ook, zoo het ons toeschijnt, den staat van ons Muzijkwezen, met de in ons midden zich bevindende middelen, te beter zal leeren kennen.

Wij wenschen, dat dit Concert voortdurend aan deszelfs zinspreuk moge blijven beantwoorden, en alzoo eene leerschool vormen van goeden muzikalen smaak en voorbeeldige kunstverdiensten!

Felix Meritis.

Eveneens als omtrent Eruditio Musica, zullen wij ook van dit Concert, om de aangevoerde redenen, bij den afloop nader verslag geven. Hoewel de Directie van het Muzijk-departement der voornoemde loffelijke Maatschappij het Orkest met eenige Meesters heeft vermeerderd, waaronder twee goede Trompetters, die niet weinig tot het algemeen effect bijdragen, zoo mist men, over het algemeen, bij de symphoniën of ensemble-stukken de vereischte juistheid in de uitvoering.

[p. 156]

Onlangs heeft men ook hier de Bataille van den Heer rulofs uitgevoerd. Reeds bij den aanvang van ons schrijven oordeelden wij de Sledevaart van l. mozart en dergelijke stukken ongeschikt om er dikwerf gebruik van te maken. Dit geldt ten volle omtrent dit muzijkstuk. Ergerlijk was het, dit stuk onder een nu en dan schaterend gelach der executanten (waaronder ook weder de zoo het schijnt ligt beweegbare lachspieren van den Heer baldenecker predomineerden) te zien uitvoeren; behalve dat eenmaal het Orkest eene poos geheel zweeg, als besluiteloos schijnende, wat er nu diende te volgen. Om niet te spreken van de verwarring, welke er nu en dan bij heerschte, werd dit muzijkstuk, over 't algemeen, met zeer weinig belangstelling afgespeeld. Geheel niet kwalijk zoude men het kunnen nemen, dat men dergelijke stukken, wanneer men dezelve, oordeelmatig, met den voortgaanden geest des tijds onbestaanbaar hield, voortaan achterwege liet; maar, dezelve zonder de behoorlijke attentie, en dikwerf welligt geheel onovereenkomstig met het doel des vervaardigers, voor te dragen, dit kunnen, dit mogen wij, uit liefde voor de kunst, niet ongemerkt laten voorbijgaan. Dan, zwijgen wij hiervan; dictum sapienti sat; en voegen wij er nog slechts bij, dat de goede smaak van het auditorium bij die gelegenheid volkomen bleek, daar het meerendeel der hoorderen, te midden der bataille, de zaal verliet. Echter willen wij hieruit, in het algemeen, de waarde der stukken niet beoordeelen; want, bij de schoonste sinales uit de werken van haydn, mozart en anderen, zagen wij, tot onze ergernis, vele leden met hunne dames insgelijks heendraven. - Over het geheel wordt dit Concert schaars bezocht, inzonderheid door de schoone sekse.

NB. Daar wij op de in No. XV. van dit Tijdschrift geplaatste Missive, tot hiertoe, ondanks onze gedane uitnoodiging, geen antwoord ontvangen hebben, zullen wij, bij de naaste gelegenheid, onze eigene gedachten over de daarin gedane vraag in het midden brengen.

NB. Den Binder zij berigt, dat, door eenen misslag, de bladzijden van het Mengelwerk van No. II eindigen met bl. 100, en die van No. III beginnen met bl. 105, en dat er tusschenbeiden niets ontbreekt.