Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1816

De Ellenden des Menschelijken Levens, of de klagten en zuchten, uitgeboezemd te midden van feesten, schouwspelen, danspartijen en concerten; van landelijke vermaken; van de genoegens over tafel, op de jagt, bij het visschen en het spel; te midden van de geneugten van het bad; van de verkwikkingen der lektuur; van de aanlokkelijkheden eener reis; van huisselijke vreugde; van het verkeer in de groote wereld, en van het betooverend verblijf in de hoofdstad. Bijeenverzameld door James Beresford, A.L.M. en Lid van het Merton-Collegie aan de Universiteit te Oxford. Uit het Fransch vertaald, naar de achtste Engelsche uitga-

[p. 723]

ve. Te Amsterdam, bij J. van der Hey. 1816. In kl. 8vo. 159 Bl. f 1-10-:

Het hapert zeker aan ons, maar - wij vonden in dit boekje volstrekt geen geest of vernuft; het komt ons voor, zoo onder een kopje thee te zijn opgesteld, bij gebrek aan beter tijdverdrijf, en met een ledig brein. Maar - nog eens - het hapert zeker aan ons; want deze Ellenden des Menschelijken Levens zijn achtmaal in het Engelsch, en wie weet hoe menigmalen in het Fransch gedrukt; en wel oorspronkelijk in het Hollandsch geschreven, zouden wij meenen, zoo niet de verzamelaar, james beresford, een' Engelschen naam droeg. Misschien heeft deze geleerde A.L.M. dezelve verzameld op Hollandschen grond; want niet alleen brengt ons reeds het ‘woordje in plaats van eene voorrede’ op de Joden-Breestraat, maar in het boekje zelve bevinden wij ons op den Nieuwendijk en bij het O.Z. Heeren-Logement enz.; zoodat wij moeite hebben ons te verbeelden, dat wij hier geene amsterdamsche, maar engelsche klagten en zuchten vernemen. Het zijn echter samuel testy (Ontevreden) en jeremias sensitive (Fijngevoelig), die hier het woord voeren, waarin zij nu of dan door een jong Heertje en eene Dame worden afgelost. Maar, wat bevat en bedoelt het boekje toch? Wij weten het waarlijk niet, Lezer! gij kunt het zelf op den uitvoerigen titel zien; wij zien in het werkje niets dan gezochte en mislukte aardigheid, die men u als eene satire op het klagen en zuchten der menschen opdischt, met het doel, om, volgens het gezegde woordje, vervolgden en verarmden (en bedrukten) te leeren, (of zij het niet wisten) dat niet alleen wezenlijk ongelukkigen klagen en zuchten, en om den lezer te doen twijfelen, volgens des vertalers wensch, of de dwaasheden der menschen geene ellenden, dan wel of derzelver ellenden niet dikwijls dwaasheden zijn.

Wilt gij een proefje, Lezer, van de hier opeengehoopte ellenden? (zoo opeengehoopt, dat gij bij weinige bladzijden reeds moede wordt, en zeker op het laatst het moeten lezen van dit boekje op de lange lijst der ellenden eene in het oog loopende plaats geeft) zie hier waar het boekje openvalt:

‘In de diligence uw geld uit uwe beurs te halen, en een

[p. 724]

groot gedeelte daarvan, voornamelijk het goudgeld, in het stroo te laten vallen, en eindelijk, na bijna een uur rondgeschommeld te hebben, niets anders te ontdekken, dan de reten, waardoor u al uw geld heeft kunnen ontvallen. - Op het oogenblik, dat gij, om eene bevallige en welgekleede dame van uwe kennis te groeten, uw been vooruitsteekt, in eenen modderigen plas te stappen, en zoo doende het lieve kind grootmoediglijk als met een' waterstroom te overstelpen.’ (De Heer smies heeft het blijven steken van eenen schoen in den modder door een niet onaardig plaatje wel willen verzinnelijken.) Waarom ook niet: Een boek te koopen, waartoe de aankondiging, dat het achtmaal is gedrukt, onzen lust krachtig heeft opgewekt; en dan te ontdekken, dat men zijn kostelijke geld voor een' Catalogus van ellendige Ellendigheden heeft weggeworpen!