Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1816

[p. 402]

Vruchten der Eenzaamheid, van Adriana van der Velde. Te Sneek, bij C. van Gorcum. Voor reekening van den Schrijfster. In gr. 8vo. 72 Bl. f 1-10-:

Het stedeken Sneek moet, dachten wij, toch iet bijzonders hebben, dat het vrouwelijk genie meer dan elders uitlokt, en bijzonder den smaak bij de schoone sekse voor de schoone kunsten wijzigt. Eene fenna mastenbroek leverde daar onlangs zeer uitmuntende Zedelijke Verhalen; francijntje de boer en hare lieve dichtstukjes trekken algemeen de aandacht van de vrienden en beoefenaars der kunst; en nu levert ons, mede aldaar, eene adriana van der velde deze Vruchten der Eenzaamheid. Dan, met welk een gunstig voorgevoel wij ook dit werkje in de hand namen, wij moeten met leedwezen verklaren, dat onder al deze rijmpjes geen enkel is, dat ook maar eenigermate aanspraak maken kan op eenen, zelfs maar geringen, lof; en volstrekt niets, dat zich tot den rang van een, ook maar middelmatig, dichtstukje opheft. Alles is rijmelarij; smaak, vernuft en vinding ontbreken overal; versificatie en rijm zelfs zijn uiterst gebrekkig, en de taal is slecht. En echter (wat kan de naam van Sneek niet reeds doen!) pronkt dit boekje met eene lijst van Inteekenaren, (meest echter Sneekenaars) die zeer aanmerkelijk is, vooral als wij er uit het voorberigt bijvoegen, dat het grootste getal niet verkoos genoemd te worden. De kundige vrienden, die zoo sterk, en na de twee eerste stukken gelezen of gehoord te hebben, op de uitgave aandrongen, zijn Sneeksche snaken geweest, die het meisje voor den gek hielden, of - zij moeten onnoozelen heeten.

De twee gezegde stukken bezingen of berijmen de heugelijke verheffing van onzen geliefden Koning, en de overwinning van 18 Junij 1815. op deze wijze b.v.

Ook in het Keizerlijke Weenen

nam men 't belangrijke besluit,

Braband met Holland te vereenen,

tot een aanzienlijk Koningrijk:

't werd aan Oranjes Stam verbonden,

om hier het Koninglijk Bewind

[p. 403]

 

uit te oeffenen, op zulke gronden,

 

als men het best en nuttigst keurt. - enz.

In denzelsden trant wordt de Lente bezongen; voorts de Geboorte, de Verrijzenis, en Hemelvaart van den Zaligmaker; alle de overige stukjes zijn Gelegenheidsverzen, op geboorte, huwelijk, sterven, vertrek, enz. van vrienden of vriendinnen.

Inmiddels koesteren wij voor de vervaardigster, indien wij haar naar deze stukjes mogen beoordeelen, wezenlijk achting, van wege hare godsdienstige stemming, en de aandoeningen van een nederig en godvruchtig hart, gelijk deze hare werkzaamheden in hare eenzaamheid daarvan getuigen. Maar zoodanige stichtelijke werkzaamheden moesten niet buiten die eenzaamheid ten voorschijn komen, althans niet in rijm en vooral niet in druk. Zij zie eens vooral af van iedere poging tot den naam en lof eener Dichteres en Schrijffter, en zoeke zich te vergenoegen met uit te munten in zoodanige vrouwelijke, stille, en dikwijls onopgemerkte deugd, die kostelijk is voor God. Het is de godsdienstige stemming van al de stukjes, die ons terughoudt van het nader staven van ons ongunstig gevoelen, door het mededeelen van eenige proefjes. Zie hier echter, Lezer! hoe zij zich dichterlijk troost met het wederzien in den Hemel van eene vriendin:

Dáár zullen we onzen loftoon mingen,

zoo als voorheen op aarde onz' klagt;

de trouw van onzen leidsman zingen,

die door deez' rampwoestijn ons bragt!

Dat gunnen en gelooven wij gaarne; maar zeker dan niet met deze hier vervaardigde zangstukjes, waarvoor wel geen der hemelsche zangers de muzijk stellen zou.