Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1816

Verdediging der Bedenkingen over het Hollandsche Zegelregt en het Fransche Regt van Registratie, tegen het Geschrift, uitgegeven onder den titel van: Tegenbedenkingen of Vergelijking van de Registratie met het Zegel. Te Amsterdam, bij H. Gartman. 1816. In gr. 8vo. 71 Bl. f :-14-:
Iets aan de Notarissen, Mrs. C.R.S. Toe Laer, en E.C. Bondt, te Amsterdam, door Mr. J. van 's Gravenweert, Inspecteur der Registratie in de Provintien Noord-Holland en Utrecht, over zekere bewoordingen, voorkomende in hunne Verdediging der Bedenkingen over het Hollandsche Zegelregt. Te Amsterdam, bij J.G. Rohloff. 1816. In gr. 8vo. 19 Bl. f :-5-8

Wij hadden onze beoordeeling over het eerst aangekondigd werkje gereed, toen wij vernamen, dat er een nader geschrift, tot wederlegging daarvan, ter perse was. Wij wachteden dus daarmede, tot dat wij ook dat geschrift gelezen zouden hebben. Groot was intusschen onze verwondering, wanneer wij het stukje van den Heer van 's gravenweert lazen, en bemerkten, dat het slechts een berigt of weerwraak was tegen het verhaal van zekere gebeurtenis, met den Notaris bondt voorgevallen. Wij kunnen ons met soortgelijke twisten niet inlaten; doch het verhaal van den Heer van 's gra-

[p. 391]

venweert heeft ons niet kunnen doen twijfelen omtrent het berigt van den Heer bondt, die sedert vele jaren bij het Publiek bekend staat voor een waarheidlievend man. De nijdige zet, dien de Heer van 's gravenweert aan den Heer Notaris toe laer toeduwt, deed ons denken aan het ex ungue leonem. Wij gevoelen met den Heer toe laer, dat het beter is en veiliger, zich aan hooger magt te adresséren, dan met onkunde of waanwijsheid telkens te moeten twisten.

Wat den verderen inhoud van het stukje betreft, gelooven wij, voor ons, dat de Heer van 's gravenweert de beste partij gekozen heeft, met aan deszelfs motto: je ne décide pas &c. getrouw te blijven, en zich niet te wagen in eenen zoo ongelijken kampstrijd. De beide Notarissen, Schrijvers van het eerstgemelde werkje, doen in hetzelve zien, dat zij de bevoegde regters zijn, om het in ons Land nimmer bekend geweest en bij het Fransch Bestuur uitgevonden middel van Registratie te ontmaskeren, en te doen beschouwen als schadelijk voor 's Lands kas en verderfelijk voor de zeden. Wij vragen met het meeste vertrouwen, (en elk Praktizijn zal dit gereedelijk erkennen) of dat regt niet duizende guldens aan 's Lands schatkist heeft onthouden, die gewillig opgebragt zouden zijn bij eene, hetzij dan oude of nieuwe, Zegel-ordonnantie? Dat zelfde Registratie-regt bederft inderdaad de zeden; want wij weten van nabij, dat het eene studie geworden is, om dat middel van belasting, tevens tot ontdekking van een ieders vermogen, op de beste wijze te ontduiken; en, hoezeer dan ook die daad in onze oogen eene heimelijke misdaad tegen het Vaderland is, kan zij niettemin daarmede verdedigd worden, dat dit Fransch middel een' even heimelijken krijg voert tegen de bezittingen der Ingezetenen, die (want de menschen hebben vele vonden gezocht) zich daartegen weten te bedienen van de menigvuldige middelen, die de Fransche stelsels en inrigtingen zoo overvloediglijk aan de hand geven. Intusschen voldingt de opgemelde Verdediging de zaak in geschil zoo geheelenal, dat welgemelde Heeren Notarissen hunne Verdediging zeer wel hebben kunnen besluiten met de verklaring, dat zij tegen allen verderen aanval de pen niet meer zullen opvatten. De anonyme Schrijvers zullen daartoe ook wel geenen lust hebben. Non tali auxilio, non defensoribus &c. Het komt hier aan op waar-

[p. 392]

heid en gezond verstand. Magtspreuken doen niets af. - Wij kunnen echter niet voorbij, in het algemeen aan te merken, dat de meeste verdedigers van het Fransche ontuig, die, hetzij dan uit onkunde van onze voorvaderlijke inzettingen, of, besmet door de Fransche pestilentie, dikwerf alleen daarom voor hetzelve ijveren, omdat zij óf de kennis daarvan met den paplepel ingekregen hebben, óf onder het Fransch Bestuur in emploi geraakt zijn, niet veel anders weten, en, gelijk men zegt, eigen haard verdedigen. Voor echte Vaderlanders, die een onbesmet oud-Hollandsch hart in den boezem dragen, en de oude inzettingen gekend en geëerbiedigd hebben, is het niet te lijden, om, na de afschudding van eene vreemde overheersching, thans nog eenen Franschen geest te zien woelen, en een zoo algemeen gehaat middel, door de gebiedende noodzakelijkheid tot hiertoe geduld, naar de Fransche caprices te hooren uitleggen. Dat middel kan noch behoort immer een middel te worden, om jonge lieden tot de waarneming van ambten in 's Lands dienst op te leiden: integendeel zijn wij het met de Schrijvers en den door hen aangehaalden gagneraux volkomen eens, dat niet dan eene veeljarige ondervinding iemand tot den post, zelfs nog maar van ontvanger van dat regt, bekwaam kan maken. Zoo wij niet geheelenal dwalen, dan houden wij het daarvoor, dat eene grondige regtsgeleerde kennis vereischt wordt, om soortgelijken post naar behooren waar te nemen. Zonder die kennis moet men telkens mistasten; en dan vooral, wanneer het Fransch wantrouwen doet vermoeden, dat Notarissen, staande ter goeder naam en faam, in staat zouden zijn, om de ontvangers te bedriegen. Laat ons ronduit zeggen, zoo als het is. Vreemd geweld drong ons wetten en finantiéle stelsels op, die door niemand, zelfs niet door de uitvoerders daarvan, begrepen werden. Hinc illae lacrymae. Gelukkig is de Vorst, die Nederland regeert, een geboren Nederlander. Hoogstdezelve heeft reeds de afschaffing van het hatelijk en verderselijk Registratie-regt besloten; en wij hebben het volkomenst vertrouwen, dat Hij eenmaal aan dat zelfde Nederland andere wetten zal geven, naar den aard des Volks ingerigt, en bevrijd van allen vreemden invloed.