Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1816

Eene Profetie, betreffende het Doorluchtige Huis van Oranje-Nassau, thans het geliefde Koninklijke Huis der Nederlanden, aanvankelijk vervuld. Te Utrecht, bij J. van Schoonhoven. 1815. In gr. 8vo. 24 Bl. f :-5-8

Zoodat wij dan onzen (nu wijlen) le francq van berkhey onder de eigenlijk gezegde Profeten moeten rangschikken, blijkens de Lijkgedachtenis, die hij voor onzen laatsten Stadhouder A^o. 1806 in het licht gas! - Nu ja! maar hij zal toch wel in geenen hoogeren zin geïnspireerd mogen heeten, dan doorgaans een goed Dichter? - Waarom niet, Lezer! De oude, echte Profeten waren immers ook Dichters? en ‘wanneer deze nu over de gewigtigste belangen van het volk en deszelfs Vorsten handelden, werd vaak hun geest door den geest van Jehova dermate opgebeurd, dat ze, zonder voorgaand overleg, ja eer ze daarop nog eens verdacht waren, eenen stouten en helderen blik in de toekomst wierpen.’ - En ‘hoe veel invloed Muzijk en Dichtkunst hebben, daar deze in de beoefening eigenlijk t' huis hooren, om den geest dus op te heffen en voor onberekenbare inzigten in de toekomst vatbaar te maken, moet, zoo als schrandere denkers reeds beredeneerd hebben, niet gemeen zijn.’ Echter wordt hier slechts van eenen in het middellijk vatbaar makenden invloed gesproken; doch het is niet vreemd, dat berkhey, terwijl zijn ingespannen geest op het verledene - op het treurig tegenwoordige - en - biddend en wenschend - op de toekomst staarde, door eenen hoogeren invloed geleid, zich ongevoelig vertegenwoordigde, hetgeen de toekomst zou opleveren, en dat in zijn verheven dichtstuk teekende. Wat nu onze berkhey eigenlijk geprofeteerd heeft, en os en in hoe ver wij hem aan eenen der

[p. 176]

oude Profeten moeten gelijkstellen, (geheel wil onze Schrijver dit ook niet doen) en waarom juist deze berkhey, en niet een of ander voornaam en godvruchtig Leeraar, met deze gave der voorzegging begunstigd werd, enz. enz. leze en onderzoeke, wie wil, in dit kleine boekje, tot zijne leering en stichting. En komt ook de zwarigheid daarbij op, of die waardige man, zoo hij nog leeft, (obiit, tot narigt van onzen Schrijver) daarmede, om meer dan ééne reden, wel zal gediend zijn, dat men hem in den rang der Profeten plaatsen wil; die zwarigheid vervalt bij het schrander antwoord, dat, die voor geen Profeet wil aangezien worden, ook niet profeteren moet! - Wat ons betreft, wij erkennen gaarne en dankbaar, dat eene wijze Voorzienigheid, in alles werkzaam, ook door zoodanige dichterlijke gevoelens en uitzigten den moed en de hoop bij velen levendig hield, en den ijver en het stille aanhoudende gebed voor Vaderland en Oranje krachtig heeft opgewekt; even zeer als door de meer beredeneerde en koele berekeningen van kundige en doorziende Vaderlanders, die, den loop van vroegere en latere gebeurtenissen beschouwende, reeds vroeg, en al in 1795, ons de eindelijke herstelling, maar dan ook met grooter magt en luister, van het Huis van Oranje meer dan eens hebben in het oor geluisterd, met reeds toen, in ons oog, niet onwaarschijnlijke bewijzen. Wij verheugen ons hartelijk over de eindelijke bevestiging van alle zoodanige blijde uitzigten; maar, bij den mogelijken pennestrijd: ‘of en in hoe ver onze berkhey en anderen iets hadden van den geest der oude Profeten, in eenen Bijbelschen zin?’ blijven wij liefst geheelenal onzijdig.