Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1816

Nalezing der Gedichten van Jan Frederik Helmers. Te Amsterdam, bij Geysbeek & Comp. 1815. In gr. 8vo. Behalve het voorwerk, 68 bladz. f 1-10-:

De Heeren geysbeek & comp. beklagen zich over het plaatsen in de Nagelaten Gedichten van helmers van een aantal stukken, welke genomen zijn uit de Dichterlijke Gedachtenbeelden, in 1801 bij de wed. dóll te Amsterdam gedrukt, en sedert door aankoop alleen hun eigendom geworden. Daar echter de kieschheid van de Heeren geysbeek & comp., en hunne achting voor de Uitgevers der gemelde Nagelaten Gedichten, hun niet toelaat, vergoeding van schaden, welke hun daardoor zijn toegebragt, voor de Regtbanken te zoeken, zijn zij te rade geworden, eenige handschriften en vroeger afzonderlijk gedrukte en uitverkochte gedichten van onzen echt-Bataasschen Bard, met toestemming van derzelver bezitters en eigenaars, benevens hetgene de Uitgevers der Nagelaten Gedichten in de voorn. Dichterlijke Gedachtenbeelden, en diensvolgens in hun wél en wettig verkregen eigendom, gelaten hebben, tot een boekdeeltje bijeen te drukken en het Publiek aan te bieden, ten einde men 's Dichters onvergankelijke werken geheel, of, gelijk men gewoonlijk spreekt, compleet kunne bezitten.

Wij moeten aan de Heeren van hall, loots en klijn de verantwoording van hun gedrag in dezen overlaten. De bedenking: of de bezitters en eigenaars van door helmers

[p. 77]

geschreven verzen of ongedrukte handschriften wel het regt hadden, om zoodanige verzen of handschriften, welke door den Dichter niet tot eene openlijke uitgave bestemd waren, na 's mans dood, op deszelfs naam, in het licht te geven? mogen die bezitters met de schim van onzen Bard uitmaken. Maar de vraag: of bij deze Nalezing genoegzaam voor de eer van helmers gezorgd zij? zouden wij niet gaarne toestemmend beslissen. Onder dit twaalftal stukken zijn, zonder twijsel, eenigen, die eenen herdruk dubbel waardig zijn; doch dit kan van allen niet gezegd worden, en in eenigen zal men helmers te vergeefs zoeken. Daarenboven is deze uitgave tamelijk onnaauwkeurig. Men treft er drukfeilen in aan, welke in dichtstukken onverdragelijk zijn. De Uitgevers hebben er vier van aangeteekend. Zij hadden er bij kunnen plaatsen: bladz. 22, reg. 2, staat zien, moet zijn ziet. De Heeren Uitgevers hebben ook de vrijheid genomen, om enkele veranderingen te maken in uitdrukkingen, spelling en interpunctie van helmers, somtijds met goed gevolg; (schoon men enkele stootende feilen heeft behouden, gelijk rns, lus enz.) doch ook nu en dan op eene zeer willekeurige wijze. Zoo heeft men kunnen goedvinden voor Phebus, Cesar, citer, gelijk helmers deze woorden, overeenkomstig met de tegenwoordig aangenomene spelling, schreef, Febus, Caesar, cyther te stellen; zoo heeft men, bladz. 25, door het stellen van een achter het woord woedt, den zin onverstaanbaar gemaakt; zoo heeft men, bladz. 28, Terwijl in Dewijl, bladz. 39, vuig in laag, bladz. 47, toegeknepen in digtgenepen, en (ô wondere geleerdheid!) op bl. 49, bij herhaling, Charybdis in Charybis.... verbeterd? Proh dolor!