Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1815

[p. 507]

De diligence.

(Uit Paris Chitchat.)

Indien het opkomen der zon, van den oever der zee in een uitgestrekt en schilderachtig landschap beschouwd, een heerlijk en belangwekkend tooneel oplevert, zoo doet daarentegen de verschijning van dat hemellicht de zonderlingste uitwerking op den reiziger in de Diligence. De eerste lichtstralen vallen op eene partij figuren, die, na het volbrengen der nachtreize, op de vreemdste, grilligste en belagchelijkste wijze zijn toegetakeld. Wederzijdsche verrassing en nieuwsgierigheid zijn op aller gelaat te lezen; en alles te zamen levert een schouwspel op, dat de buitensporigste verbeelding niet treffender zou kunnen schilderen. - Zoodra men de voorwerpen kon onderscheiden, begonnen wij elkander wat naauwkeuriger te beschouwen. De aandacht viel het eerst op een dik vet Heer, die naast mij zat te snorken. Hij werd met een algemeen gelach begroet, hetgeen hem eindelijk deed ontwaken. Hierop trok hij zijne wollen slaapmuts van zijne oogen, geeuwde, rekte zich eens uit, haalde zijn horloge voor den dag, en begon van ontbijten te spreken. De vrouw, die over mij zat, met een jongen wolfshond op haar schoot, scheen omtrent veertig jaren oud te zijn, voor zoo ver ik uit hare gelaatstrekken kon oordeelen, die gedeeltelijk overschaduwd werden door een zwarten fluweelen hoed, versierd met een paar vederen, welke in vroeger tijd wit geweest waren. Aan haar arm hing een groote breizak, waar verscheidene beschrevene papieren uitstaken. Dit, gevoegd bij het neuriën van een air uit eene Opera comique, deed mij besluiten, dat zij eene provinciale Actrice was, waarin ik mij niet bedrogen vond. Een Engelschman, in een dikken jas gewikkeld, met een bonten muts op het hoofd, hield zich nu eens bezig met zijn been te wrijven, ter plaatse, waar de hond het gebeten had; dan weder zag hij het gezelschap eens rond, sloot een deuntje, en vergat vooral niet tusschenbeiden een mondvol rum te nemen, waarvan hij een goeden voorraad in een lederen flesch bij zich droeg. De dikke Heer bestormde zijne mededeelzaamheid door eene lofrede op de heilzame gewoonte der relzigers om een morgenslokje te gebruiken. De Engelsch

[p. 508]

man gaf door een nieuwe teug zijne goedkeuring te kennen, maar stopte ondertusschen de flesch, en stak ze in zijn zak. In een anderen hoek, over mij, zat een jong mensch, die zijne oogen onophoudelijk op een meisje tegen over hem gevestigd hield, wier fraaije gestalte het denkbeeld nog overtrof, dat ik mij er van gevormd had. Daar hij vooral zorg droeg, zich den hoed diep in de oogen te trekken, zou men bijna gegist hebben, dat het terugkeeren van het daglicht op verre na zoo aangenaam voor hem niet was als voor ons. Eindelijk hielden wij stil om e ontbijten. Allen sprongen uit het rijtuig. Hier zag ik voor het eerst mijne andere medereizigers op de Diligence. - Een Huzaar had in het cabriolet reeds kennis gemaakt met eene dikke gezonde vrouw uit Russet, die haar voedsterling aan zijne ouders te Parijs had teruggebragt. De reizigers, die boven op (on the Imperial) zaten, kwamen zoo schielijk mogelijk naar beneden. Een derzelven, of uit haast, of misschien om eene proef van zijne vlugheid te geven, rekende het beneden zich, om van de ladder gebruik te maken, en nam een luchtsprong, die hem echter zoo zeer mislukte, dat hij, ten einde eene plotselinge botsing tusschen zijn neus en den grond te verhoeden, zich verpligt vond het eerste voorwerp het beste aan te grijpen. Dit was bij toeval de jaskraag van den Engelschman, die ongelukkig de laatste der binnen-passagiers uit de Diligence stapte. Het onmiddellijk gevolg was, dat de beide partijën over elkander heen op een mesthoop tuimelden, waarbij het rijtuig had stilgehouden. De gramschap der ongelukkige reizigers werd door het gelach der aanschouwers nog vergroot. De Engelschman sprong met een hevigen vloek overeinde. De Franschman, een Provençaal, verraadde zijn landaard door een niet minder krachtig: Torn de Dieu! verzeld van een dreigement, hetgeen door den Engelschman met een geduchten vuistslag beantwoord werd, terwijl hij zich terstond in eene boksende houding plaatste. De inboorling van Marseille, gansch niet vertrouwd met de schoone vechtkunst van den Teems, vatte de greep van een hooivork, waarmede hij ongetwijfeld zijne tegenpartij zou vermoord hebben, indien hij slechts naar den vetten Heer had willen luisteren, die in de Diligence gebleven was, om daar in zijne eenzaamheid te ontbijten, en uit alle zijne magt zat te schreeuwen: Brui maar toe! sla maar dood! zij hebben mij twee schepen genomen, en dat zonder oorlogsverkla-

[p. 509]

ring: wreek de zaak van onze Koloniën! stoot er maar frisch op los! - Gelukkig haastten wij ons de vechtenden te scheiden, en traden te zamen in de herberg. Daar waren wij getuigen eener herkenning tusschen twee gelieven; de meesteres, namelijk, van onzen kleenen hond en een der reizigers van boven. Dit teeder paar, beide tooneelspelers uit de provincie, kwam, na eene scheiding van twaalf jaren, weder bijeen, en wenschte zich met vrij gedwongen komplimenten geluk, dat de fortuin hen, zonder dat zij van elkander iets wisten, toevallig op hetzelfde Theater te zamen bragt. Het begin der ontknooping beloofde ons een kluchtig tooneel, toen het door eene andere vertooning tusschen den vetten Heer en de Actrice werd afgebroken. De eerste had staat gemaakt zijn ontbijt te houden met een halven vogel, dien hij te dien einde in een van de kastjes der Diligence had nedergelegd. Ongelukkig was de hond des nachts door zijn reuk hiervan onderrigt geworden. Zijne rustplaats op den schoot zijner meesteresse bragt hem juist op eene gelijke hoogte met de provisiekast. Hij had dus van dit voordeeltje gebruik gemaakt, om, ten koste van onzen scheepsreeder, een heerlijken maaltijd te doen. Dit voorval, hetwelk ons onder het ontbijt zeer vermaakte, gaf aanleiding tot het hernieuwen der vraag: of de hond regt had op eene plaats in het rijtuig. De voerman, binnen geroepen zijnde, besloot, na beide partijën gehoord te hebben, dat de hond aan zijnen meester overgegeven moest worden, en zijne reis boven op zoude eindigen. Dit verschilpunt bepaald en de vrede hersteld zijnde, hernamen wij onze zitplaatsen.