Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1815

[p. 453]

Protest, of beklag, tegen de oude vrijers belasting, in Engeland.

De Minister den inhoud van zijn budget ons ter bekaauwing hebbende gegeven, zoo sta men mij toe mijn protest in te brengen tegen eene belasting, welke bijzonder zwaar drukt op een zeer eerbiedwaardig ligchaam van zijner Majesteits regtschapenste onderdanen, oude vrijers genoemd. Dat bewuste belasting drukkende is, als eene daad van wetgeving beschouwd zijnde, zal mijne geschiedenis toereikend bewijzen; want, met alle geneigdheid tot echtelijk geluk, zijn tot hiertoe alle mijne pogingen mislukt; en ik twijfel niet, of een aantal, buiten mij, zijn in hetzelfde geval.

Om met mijne geschiedenis te beginnen: gij moet weten, dat ik mij eerst vervoegde bij eene zeer voorzigtige jonge Dame, met welke ik eeden van eeuwige standvastigheid wisselde; en ik was op het punt van de gelukkigste der mannen te worden, toen er een oom van mij stierf, van wien ik groote verwachtingen had, mij slechts een gering legaat nalatende. Deze omstandigheid, en de aanbiedingen van eenen rijken, vossenjagenden Schildknaap, werkten zoo zeer in mijn nadeel, dat ik door hare vrienden werd afgewezen; en, op derzelver tusschenspraak, schonk zij zeer gehoorzaam hare hand aan den zoon des jagts.

De tijd, die beste verzachter der menschelijke ellende, bewerkte weldra mijne genezing; en ik figureerde het eerst met eene Dame uit de groote wereld. Gelijk de nachtuil, zonk ik neder in de rust op de nadering der zon, en verrees op derzelver vertrek. Alles scheen op den besten voet te staan, toen ik, onvoorzigtiglijk eenige toekomende ontwerpen van huisselijk overleg bepalende, werd heengezonden met den bijnaam van eenen kleingeestigen, inhaligen vrek.

Mijn volgend avontuur was met eene jonge Dame, die, met een matig vermogen en een knap voorkomen, zich verzekerd had van ten minste een twintig stuks nederige bewonderaars, toen ik er gelukkig bij kwam, en zij met veel toegevendheid dat getal terugbragt tot een half dozijn buiten mij. Ik geloof, ik zou den prijs weggedragen hebben, ware niet een lang man des bloeds, anders gezegd Kapitein, tusschen beiden gekomen; en, daar ik mij verschoonde van het gevaar om met

[p. 454]

eere door den kop geschoten te worden, nam hij mij zeer beleefdelijk bij den - neus: dit maakte mij zoo woedend, schoon anders een der zachtaardigste menschen, dat ik hem duchtig afroste, tot zijne en mijne volkomen voldoening. Om deze beleediging van een fatsoenlijk man, en een man van eer, werd ik henen gezonden als een slecht opgevoede, onfatsoenlijke knaap, grootelijks te kort schietende in wereldkennis.

Ik raakte daarna verliefd op de hoogstbeschaafde dochter van eenen rijken ouden landman, die, zijn eigen groot gebrek aan alle menschelijke wijsheid gevoelende, besloten had zijne dochter tot een wonder te maken. Zij kon eene bladzijde van walter scott lezen, zonder meer dan een dozijn fouten te lispen; zij kon eene plaats uit een tooneelstuk opzeggen, met al de bevalligheid van den liefhebber du ton; zij kon eene sonaat op de piano rammelen, met de wanluidendste betoovering; en schilderen, zonder eenige vrees voor straf om het verbreken des tweeden gebods. Deze zeldzame bekwaamheid won mijn hart; toen, alvorens mijne vereeniging met het wonderverschijnsel, zij mij wreedelijk verliet voor de onweerstaanbare aantrekkelijkheden van een reizend Komediant.

Onvergenoegd op gedichten en tooneelstukken, pianos en schilderijen, boog ik mij thans voor eene geleerde Dame, die in het Latijn kon harangéren met al de welsprekendheid van een' Kollegie-professor; die Grieksch kon uitgieten met de zuiverheid van een' Prediker; die eene oordeelkundige verhandeling kon schrijven over eene zeer duidelijke plaats in een' Griekschen of Latijnschen Auteur, tot ze onverstaanbaar werd; die al de duistere meeningen van aristoteles kon oplossen; en die, tot eene volkomen demonstratie, kon bewijzen, dat de Ouden wijs waren, en de hedendaagschen stommerikken. Wel bedreven in de wijsgeerte der scholen, zoo ouden als nieuweren, ongevoelig voor uiterlijkheden, tot Stoïcisme toe, had zij hare apathie (hartstogteloosheid) zoo ver gedreven, dat zij werkelijk eene verhandeling geschreven had tegen de driften, en op zekeren avond mij het hoofdstuk voorlas tegen den toorn, toen de dienstmeid, binnen komende om het avondeten klaar te zetten, ongelukkiglijk den inktkoker omverstiet over eenige oordeelkundige noten op een Grieksch Schrijver, en aldus den arbeid van eene geheele veertien dagen bedierf. Dit was te veel voor de

[p. 455]

zachte volgeling van zeno. De inktkoker werd, met wijsgeerige woede, naar het hoofd van de verschrikte abigail geworpen, en, op mijn onschuldig verzoek om het hoofdstuk van den toorn te besluiten, gaf zij eene praktikale opheldering van haar stelsel, door, op eene razende wijze, met de verhandeling mij vlak in het gezigt te slaan.

Volkomen genoeg hebbende van dames-filozofen, bood ik mij vervolgens aan eene vrome; vertrouwende, dat het Christendom een zachter gedrag zou leeren. Hier werd ik naar de kerk gesleept, ten minste drie malen iederen dag des Heeren, bovendien dagelijks bijeenkomsten bijwonende en avondoefeningen enz. in de week; en had ik niet aan een weinig ontijdige twijfelarij toegegeven, ik zou ligt verveenigd zijn geworden met de devootste Dame der Christenheid; maar, rakende te twijfelen aan Veld-redeneerkundigen en Ezel-redenaars, werd ik heengezonden als een ongeloovige, dien het, ter eere Gods, goed zou zijn het geloof in te braden.

Zoo bevreesd was ik een Benedictijner te worden, dat ik al verder de nederige dienaar werd van mijne eigen dienstmeid, eene lange, stoute, mahonie-kleurige deern, die ik, geloof ik, op gelijk en ongelijk zou hebben genomen; maar, haar onbescheidenlijk storende op den verschrikkelijken waschdag, ging de verwoede Amazone, met hare zwaarwigtige vuist, mijn verstand zoodanig verduisteren, dat ik daarna altijd blind was voor hare begaafdheden.

Genoegzame ondervinding gehad hebbende van de modernen, uitte ik, als eene laatste toevlugt, mijnen hartstogt jegens eene rijke oude vrijster, die ik op het punt was van naar het altaar te geleiden, toen de grimmige tiran Dood binnen drong, en haar aan haren verliefden herder voor den neus wegsnapte. Ik had mij gemakkelijk met eenige andere Anti quiteit kunnen verbinden; maar met de treurige uitkomst voor oogen van de onbestendigheid des levens in bejaarden, vreesde ik al te spoedig in den staat van weduwenaar te zullen worden achtergelaten. Grijs geworden in een leven van vruchtelooze moeite, had ik mij, met wijsgeerige sterkte, met mijn lot verzoend, toen, zie! de Minister zijn budget opende, en mij aldus eene toegevendheid ontzeide, zoo noodig voor mijne klimmende jaren.

een oud vrijer.