Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1815

[p. 283]

Aanmoediging. Door B. Klijn, b.z. Te Amsterdam, bij A.A. Koning. f :-4-:
Krijgsdans.
Opwekking aan mijne Landgenooten; door E.F. Wierdsma. Te Groningen, bij W. van Boekeren. f :-2-:

In ons vorig No. gaven wij eenige dichtstukken en -stukjes, ter gelegenheid van de noodlottige gebeurtenissen in Frankrijk, onlangs vervaardigd. Wij bieden hier wederom een drietal aan, die elk zijne ware verdienste bezitten.

Het eerste van den Heer klijn heeft dit onderscheidende en waarlijk loffelijke, dat eene zekere bedaardheid met al deszelfs warmte en kracht gepaard gaat; dat eene zekere nuchterheid en wijsheid, en licht en orde in hetzelve doorstralen, welke dit voordeel aanbrengen, dat ook de kouder en onverschilliger gestellen ten minste de overtuiging niet geheel weren, en de kwaadwilligen en rampzaligen, die gewoon zijn ook met het heiligste den spot te drijven, geene gereede stof en aanleiding tot tentoonstelling kunnen vinden. - Alles staat verbaasd. Bekomt van den schrik, en stelt u te weer! Franschen, wischt de vlek af; of verwacht, dat gij met den schuldigen vergaat! Volken, die reeds eenmaal het schrikdier versloegt; Nederlanders, welken alles in staat is te beschermen, staat pal! Vrouwen en meisjes, bemoedigt de uwen! Wie gij zijn moogt, waakt tegen het verraad en de list, die overal rondwaren! Vertrouwen op God, die eenmaal hielp, die wel geene wraak wil, maar toch strijd voor het lieve vaderland. - Deze zijn al zoo de hoofddenkbeelden van het gedicht, dat, overigens in den trant van des Schrijvers Val van Buonaparte, zeer net en vloeijend is geversifieerd. Wij prijzen het te liever aan, daar het ten beste van een regt vaderlandsch fonds uitgegeven is, en van eene hand komt, die, geheel onafhankelijk, nimmer verdacht kan worden, iets het minste, buiten het algemeene welzijn, te bedoelen.

No. 2. wordt den Heere bilderdijk toegeschreven, en is dezes Verskunstenaars waardig. In optogt, strijd en overwinning verdeeld, bevat het een klein aantal van gepaste, eenvoudige, veelbeduidende denkbeelden; in zoodanige, door-

[p. 284]

gaans korte en op eene enkele plaats trippelende, maat ingekleed, als geheel met den aard der zake overeenkomt. Het laat zich waarlijk regt goed denken, dat zoo iets al dansende wierd uitgevoerd. Wanneer zich het talent van zanger en danser in genoegzame sujetten des Amsterdamschen Schouwburgs vereenigde, zouden wij wel wenschen, hetzelve, b.v. in heel oud Bataafsch kostuum, in plaats van een weelderig ballet, te zien uitgevoerd; ja, men danst terwijl men leest, en heeft de oude helden bijna dadelijk voor oogen.

No. 3. is van een' jongen, pas optredenden Dichter, die veel lof verdient; schoon wij hier en daar, op inhoud en omkleedsel, onze kleine aanmerkingen hebben. Het is toch eigenlijk niet waar, dat het Fransche volk napoleon wederom heeft ten troon verheven. In dit geval zou hij, naar veler meening, waarlijk wettig Vorst zijn; en zou het zeer te bezien staan, of de andere Mogendheden wel waarlijk regt hadden, zich met de inwendige zaken van Frankrijk te bemoeijen; wij zeggen, regt, maar meenen dit echter zoo streng niet, of de vrees voor eigen gevaar zou het ons doen billijken, dat men den welbekenden wolf in de schaapsvacht voorkwam. Over het geheel, echter, is ons het stukje wat veel in dezen toon; daar wij wederom ontkennen, dat het Fransche volk ooit is ‘Regter en Beul van d'allerbesten Vorst’ geweest. Dat volk is ligtzinnig, ongodsdienstig, tot alles kwaads ligt te brengen; maar hetzelve is hierdoor, meer dan eenige andere natie, de speelbal, de prooi, de martelaar van eenige aterlingen geweest, wier opperste en laatste zelfs niet op Franschen grond geboren is. In eene hooge, dichterlijke vlugt, bij eene zekere manier, zouden deze aanmerkingen niet te pas komen. Maar, wij gelooven den Heere wierdsma te mogen in bedenking geven, of zijne loffelijke poging, om flaauwhartige landgenooten op te wekken, niet beter gelukken zal, zoo men bij hem geene oude, hatelijke herinneringen en bedekte sporen van partijzucht opmerkt. Niet slechts op den regten tijd, maar op de regte wijze te zijn gegeven, maakt de kleine gave groot.