Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1815

De Regeringsvorm der Vereenigde Nederlanden, na de verheffing van Prins Willem Frederik van Oranje-Nassau tot Souvereinen Vorst. Door Mr. R. Metelerkamp. Iste Deel. Met Platen, enz. In 's Gravenhage, bij J. Allart. 1814. In gr. 8vo. VIII, 234 Bl. f 3-18-:

‘Ik heb getracht in dit deel, na eene korte beschouwing van de verschillende staatkundige inrigtingen, welke in een tijdvak van niet meer dan negentien jaren elkanderen zijn opgevolgd, alles wat tot het ontwerpen, de goedkeuring en het aannemen der Grondwet voor de Vereenigde Nederlanden betrekking heeft, met bijvoeging der oorspronkelijke stukken, bijeen te brengen. Bij het vervolg van dit werk, is mijn oogmerk de invoering dier Grondwet, de vestiging van het algemeen bestuur, en de regeling der onderscheidene bestanddeelen van hetzelve meer opzettelijk na te gaan.’ Op deze wijze is het, dat de Heer metelerkamp zelf ons met zijn werk en verder voornemen eenigzins bekend maakt. Wij voe-

[p. 153]

gen er bij, dat, voor zoo ver dit eerste deel betreft, de uitvoering aan het belang, en, als wij ons zoo mogen uitdrukken, aan den luister der zake beantwoordt; niet zoo zeer door zwier en buitengewone fraaiheid van stijl, door levendige schildering van het onvergetelijk huldigingsfeest, als wel door uitvoerige naauwkeurigheid in het vermelden van het boven aangewezene, kostbare versiering met alles, wat graveer- en drukkunst ter verdere opheldering vermogen, en bondige asschetsing van hetgeen of de algemeene geschiedenis en ondervinding, of ons eigen wedervaren, ter inleiding en beredenering van het geheel aan de hand geven. Wij vinden hier, namelijk, een kort overzigt der revolutie van 1795, en ontleding der Constitutiën, van toen af tot de gezegende tegen-omwenteling elkander hebbende opgevolgd; maar inzonderheid eene veel breedere historie der tegenwoordige Grondwet, haar ontstaan uit eene schets, door den Heer g.k. van hogendorp aangeboden, hare nadere beproeving, wijziging, vorming door eene daartoe benoemde Commissie, hare goedkeuring eindelijk door de Vergadering der Aanzienlijken. Tot deze volledige historie behooren natuurlijk al de proclamatiën, aanspraken, enz. enz., bij genoemde gelegenheid uitgevaardigd of gedaan. Daartoe zijn wijders betrokken de lijsten der benoemden, zoo wel tot eene of andere Commissie enz., als inzonderheid ook tot Notabelen uit de onderscheidene Departementen. Waarbij eindelijk nog te denken is aan zekere ophelderende aanmerkingen (door ons in een enkel dagblad voorheen gelezen) op de Grondwet, die zelve ook in haar geheel hier wordt herhaald. Voorts vindt men hier de kunstig nagedrukte handteekeningen van al de personen, in dit groote werk betrokken, voor zoo veel aangaat den Souverein, den Algemeenen Secretaris van Staat, de ontwerpers en onderteekenaars der Constitutie, enz. enz. ter plaatse waar zij behooren, en al de overigen van de Aanzienlijken, in achteraangevoegde uitslaande platen, welke mede afzonderlijk te bekomen

[p. 154]

zijn. Ook worden een paar fraaije afbeeldingen, van 's Vorsten statelijken optogt naar de plaatse der vergadering, naderhand der huldiging, en van deze huldiging zelve, in het werk aangetrobetreffenden.

Men ziet hier dan een zeer volledig en fraai gedenkstuk van eene gebeurtenis, voor altijd hoogst merkwaardig in onze Jaarboeken; een gedenkstuk, dat tevens een belangrijk overzigt van den aard, de waardij, en wettige, zoo wel als voorzigtige, vestiging der Grondwet aan de hand geeft, en waaromtrent, ten aanzien van juistheid en naauwkeurigheid, te minder twijfel kan vallen, daar de vervaardiger zelf Secretaris der Commissie tot het ontwerpen der Constitutie was. Met verlangen zien wij dan ook het tweede deel te gemoet; als zullende, zoo wij meenen, nog ruim zoo veel bevatten, wat niet algemeen en naauwkeurig bekend is. Den bekwamen Schrijver zij onze dank en hartelijke aanmoediging!