Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1815

De godvruchtige Avondmaalganger, of Overdenkingen tot regt gebruik van het Avondmaal. Door J.L. Ewald. Uit het Hoogduitsch, door B. Verwey. Tweede Druk. Te Amsterdam, bij J. van der Hey. 1814. In gr. 8vo. 320 Bl. f 2-18-:

Hetgeen wij hier aankondigen, is een herdruk van het werk, reeds voor elf jaren in onze taal uitgekomen; doch naar eene latere, geheel omgewerkte, Duitsche uitgave, en met bijvoeging van eene laatste afdeeling, bevattende Overdenkingen voor ziekelijke menschen, en Vaderlijke raadgevingen voorjonge lieden, destijds weggelaten. Toen gunstig verslag van hetzelve gegeven hebbende, herhalen en bevestigen wij gaarne allen toegedeelden lof. Men kent, trouwens, den Schrijver en - den Vertaler, die het zijner penne waardig keurde. Eenvoudige klaarheid en warmte van stijl vereenigt zich met gewigt en doelmatigheid van gedachten. Regt stichtelijk, regt opwekkend en tevens leerzaam is inderdaad het geheele boek. En in het bijzonder draagt ook het later bijgevoegde, vooral de vaderlijke raadgevingen, onze volle goedkeuring weg. Dat jonge lieden deze regt gepaste en gegronde waarschuwingen tegen het ongeloof en de ongeloovigen veel mogen lezen!

Of men somtijds twijfelen mogt, of wij het overige wel hebben herlezen; zoo mogen hier nog een paar aanmerkingen volgen. De eerste is, dat de Schrijver, of althans Vertaler, naar ons oordeel, de populariteit, ten

[p. 9]

koste van den goeden smaak en de deftigheid, overdrijft, wanneer hij, bl. 19, de bete broods, in het Avondmaal gebruikt, noemt eenen wissel op de versterking en levendigmaking door Hem (Jezus.) Ja, is het wel populair, duidelijk en voor iedereen bevattelijk? - Ten andere moeten wij ons beklagen, het gestelde omtrent Jezus zielelijden in Gethsemane, op het laatst der 176 en de volgende bladz., niet verstaan te hebben. Wij gissen naar de reden van deze duisterheid, zonder iets te durven bepalen. Misschien is zij door een schrijf- of drukfoutje verergerd.

Overigens herhalen wij onzen lof, ten aanzien van de redelijkheid der begrippen, en den waarlijk Christelijken geest en toon, te gelijk in dezelven heerschende, waarvan, onder andere, bl. 29 voorbeeld geeft.