Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1814

[p. 381]

Godsdienstige Redevoering, bij het plegtig beëedigen der Grondwet voor de Vereenigde Nederlanden, op den 30sten van Lentemaand 1814, uitgesproken in de Nieuwe Kerk, te Amsterdam; door Petrus Haack, Predikant aldaar. In het Voorberigt vindt men de beide Aanspraken van Z.K.H., den Souvereinen Vorst, voor, en bij het beëedigen der Grondwet gedaan. Te Amsterdam, bij J. Brandt en Zoon. In gr. 8vo. XVI en 30 Bl. f :-8-:

Aanzienlijker vergadering en statelijker gelegenheid bestonden wel nooit voor eenen vaderlan schen redenaar, dan welke den Weleerw haack te beurte vielen Zoet moest het schijnen, alzoo voor het aangezigt van Vorst en volk, door deszelfs aanzienlijken vertegenwoordigd, het vaderlandsche en godvruchtige gevoel zijns harte uit te storten, en het groote werk der huldiging van eenen anderen willem I door zijne vurige gebeden als te heiligen. Maar even veel huivering wekte natuurlijk deze roeping bij den spreker, tot zoo grootsch eene taak gekozen. Moeijelijk, inderdaad, is het, waardig derzelve te spreken; moeijelijk, de gewaarwordingen, die eenen ieder, na den afloop der huldiging, bezielden, alzoo zaam te vatten, te verhoogen en godsdienstig te heiligen, als het oogmerk van den Vorst, en de inwendige behoefte aller tegenwoordigen, moet geächt worden geweest te zijn.

Hoe verre blijft menigmaal onze uitdrukking beneden ons gevoel! Hoe bezwaarlijk verheft ons inzonderheid de bloote verbeelding, bij eene noodwendige voorbereiding, tot de vereischte hoogte, en doet ons juist dat en zoo spreken, als wij, door de dadelijke gelegenheid bezield en aangeblazen, moesten spreken! Hoe zelden wordt dan ook inzon derheid de doode letter van dusdanige redevoeringen, daarna door den druk in het licht gegeven, een ware afdruk

[p. 382]

van het gevoel bij de plegtigheid heerschende, de ziel van derzelver treffendste beschrijving, en, in het geval voorhanden, een regte Ebenhaëzer, om ons aan dezen heugelijken tijd steeds even levendig en godvruchtig te doen gedenken!

Deze onomstootelijke waarheid herinneren wij hier, ten einde eene al te hoog gespannen verwachting en onbillijke vordering van het werk des Eerw. haacks te voorkomen! Wij willen hetzelve voorts nader doen kennen, door eenige opgave van het beloop.

Na eenen gewonen, korten zegen, volgt terstond de inleiding eener soort van leerrede, behelzende dankbare verwondering over den gelukkigen keer der zaken. De tekst is I Samuel VII:15, Samuel nu rigtte Israël alle de dagen zijns levens, die op de gewone wijze, schoon kort, wordt ontvouwd en in het licht gesteld. Hieruit leidt de redenaar vervolgens twee leeringen af: I. ‘De Goddelijke uitredding van een verdrukt volk eischt eene algemeene en dankbare erkentenis; en, gelijk de gedachtenis daarvan voor de navolgende geslachten moet bewaard worden, zoo moet dezelve tot een eerbiedig vertrouwen op God opwekken, daar het ondankbaar vergeten van dezelve de schromelijkste gevolgen hebben kan.’ II. ‘Wij leeren hier, welk een onberekenbaar voorregt, welk een groote zegen het zij, wanneer God eenen Vorst aan een volk schenkt, die aan de eer van God en het heil des vaderlands zijne regering dienstbaar maakt.’ Welke leeringen niet betoogd, maar onmiddellijk toegepast zijnde, gaat de voordragt over in bijzondere aanspraken, aan den Souvereinen Vorst, de Koninklijke Vorstin, de Koninklijke Prinsesse Moeder, de Prinses van Brunswijk, de Koninklijke en doorluchtige Prinsen, Vorstelijke telgen; aan de Notabelen, de Edele Ontwerpers der Grondwet, Heeren Burgemeesteren der Stad, de gezamenlijke aanzienlijke Toehoorders. Waarna alles in een plegtig en ootmoedig gebed werdt te zaam getrokken, en ten laatste met den zegen eindigt.

De redevoering is opgedragen aan H.K.H., de Prinses

[p. 383]

Moeder. Het voorberigt geeft reden en verslag van de verschijning, ook in openbaren druk. Hartelijk wenschen (en vertrouwen) wij met den Eerw. steller, dat zijn werk overal de loffelijkste gezindheden, voor Vaderland en Vorst en Godsdienst, zal aankweeken en versterken!