Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1813

Nieuwe Verhandelingen van het Genootschap ter bevordering der Heelkunde, te Amsterdam. IIden Deels 1ste Stuk. Te Amsterdam, bij R.J. Berntrop. In gr. 8vo. 92 Bl. f 1-:-:

Dit stukje bevat eenige heelkundige waarnemingen, aan het Genootschap toegezonden, en waarvan er vele de uitgave wel verdienden. De eerste, echter, van den Heer schmidt, M.D. te Rotterdam, is in zulk een' ellendigen stijl geschreven, dat de Redactie de moeite wel had mogen nemen van deze verhandeling ten minste verstaanbaar te maken. Het geval zelve is eene geheele ontaarding der linker nier, welke zich aan de omliggende spieren, aan het bekken en dijebeen had medegedeeld, en een gezwel in de

[p. 436]

lies veroorzaakt, dat door uitputtende ontlasting en bijkomende hectrische koortsen den lijder wegnam. Hij had gedurende zijn leven meest over rhumaticque pijnen geklaagd; doch om daar nu uit op te maken, dat men door de zich voordoende verschijnselen dikwijls misleid wordt, en dat men door wegneming der oorzaak niet altijd de uitwerkselen tevens weg kan nemen, is eene geheel verkeerde gevolgtrekking. De oorzaak werd toch hier niet weggenomen, en de pijnen, waaraan de lijder leed, toonen, dat hij meer dan één ongemak had, en zijne zieke nier hem welligt tot dusverre weinig had gehinderd. - De tweede waarneming, door wijlen den Haagschen Heelmeester schuuring medegedeeld, leert ons op nieuw, dat, zelfs in hopelooze omstandigheden, de Natuur tot behoud des ligchaams wonderen doet. Hier werd de geheele regter voet, met een gedeelte van het been, door hare werking, door eene gepaste en werkzame heelkundige hulp ondersteund, weggenomen. - De Terschellingsche Heelmeester schultz heeft drie waarnemingen tot dit stukje geleverd, welke waarlijk de minst belangrijke van allen niet zijn. Uit de eerste zien wij het nut, dat het gebruik van opium, in ruime giften, gepaard met vette insmeringen en laauwwarme baden, in de verstijving en mondklem, op wonden of breuken volgende, hebben kan. Voorts, dat dezelve vooral valt in sterk gespierde mannen, en dat de warmte van den dampkring er aanleiding toe geeft. - De tweede waarneming betreft eene verbrijzeling van het scheen- en kuitbeen, met eene gescheurde wonde van den voet, welke met het beste gevolg, in weerwil van beginnend versterf, door gepaste opwekkende en rottingwerende middelen geheeld is. - De derde loopt over eene water- en vleeschbreuk, welke eerst, met een goed gevolg, door de kunstbewerking scheen weggenomen, doch naderhand zich weêr vertoonde, terwijl er teekenen bijkwamen van inwendig bederf. Dit laatste tijdvak heeft de ervaren waarnemer niet zelf kunnen gadeslaan, veelmin het lijk van den lijder onderzoeken; waardoor deze waarneming veel van hare belangrijkheid verliest.

[p. 437]

Behalve deze waarnemingen, behelst dit stuk nog het verhaal eener welgeslaagde steensnijding, volgens de manier van langenbeck, door den Heer haver droeze, van Dordrecht; waarbij nog eenige aanmerkingen gevoegd zijn, over de onzekerheid der kenteekenen van den steen, en over de weinige hulp, die men van de lithontriptica, zelfs in de blaas ingespoten, te verwachten heeft, waarin wij den kundigen Schrijver moeten bijvallen. - Hierop volgt de beschrijving van een nieuw pessarium, door den Groningschen Hoogleeraar bakker uitgedacht, hetwelk de voordeelen der spons bezit, en tevens geschikt is, om dezelve gemakkelijk in te brengen, door inspuiting met een of ander vocht op te vullen, enz. Dit nuttig en eenvoudig werktuig, hetwelk wij allen heelkundigen aanprijzen, is op eene bijgevoegde plaat afgebeeld. - Eindelijk wordt dit stukje besloten door het verhaal eener uitneming van het opperarmbeen uit het schoudergewricht, volgens de manier van la faye verrigt door Dr. küster. - Men ziet dus, dat, over het algemeen, deze bundel waardig is, bij de reeds uitgegevene verhandelingen des Genootschaps gevoegd te worden.