Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1813

William Beaumont, of de Nadeelen eener verkeerde Opvoeding. Naar het Engelsch. IIde en laatste Deel. Te Amsterdam, bij de Wed. J. Dóll. In 8vo. 299 Bl. f 2-4-:

Dit Deel (van het eerste maakten wij in de Vaderl. Letteroeff. voor 1811 met lof gewag) bevat den treurigen afloop van het leven en de geschiedenis van Sir William Beaumont; zijnde onze hoop op de nog mogelijke verbetering van het jonge mensch wel dikwijls opgewakkerd, maar toch eindelijk te leur gesteld. Het is waar, nabij het graf betuigt hij wel een opregt berouw te hebben over alle zijne fouten; dan te regt voegt hij er zelve bij: wie weet, als ik in het leven bleef, welke misdaden ik dan weder begaan zou! En inderdaad, bij het nagaan van zijnen levensloop, zouden ook wij op de opregtheid, voor het minst op de standvastigheid zijner voornemens, weinig durven rekenen. Het verhaal is ook nu zeer onderhoudend, en het treurig gevoel bij het lezen wordt gema-

[p. 137]

tigd en vergoed door de edelaardige gevoelens en handelingen van een aantal personen, met Sir William meer of min in verband. Wat de strekking van het werkje betreft, wij kunnen deze niet beter opgeven, dan met de eigene woorden van den Schrijver aan het slot: ‘En nu, mijne jonge lezers, ziet door de voorbeelden, die ik voor u opengelegd heb, hoe gering en onbestendig het geluk is, hetwelk alleen van rijkdom, schoonheid of uiterlijke begaafdheden afhangt! Alle deze dingen hebben hunne waarde, wanneer zij met een opgeklaard verstand, een goed oordeel, en eene vaste gehechtheid aan onze pligten gepaard gaan; maar zonder deze goede hoedanigheden van de ziel en van het hart verkrijgen zij slechts van de minstdenkenden onder de menschen eene flaauwe bewondering, die door ziekte of vermindering van fortuin verminderd, en altoos door den toenemenden ouderdom geheel vernietigd wordt. Welke toevlugt blijft er alsdan over voor den onbezonnen wellusteling, of de weleer bewonderde vrouw naar de wereld? Vleijerij en toejuiching zijn in verachting en bespotting veranderd; zij zien treurig op den tijd, dien zij verloren hebben en niet terug roepen kunnen; zonder een eenigen waren vriend, eene eenige vertroostende gedachte aan het verledene, slijten zij hunne overige dagen in verdriet, en sterven door allen veracht en door niemand betreurd. - Beschouwt, integendeel, (in andere hier voorkomende voorbeelden) het geluk, hetwelk de goedheid van hart, de deugd en eene edelmoedige zelfopoffering, zoo vele vruchten eener verstandige opvoeding, vergezelt! Van goede beginselen reeds in de vroege jeugd doordrongen, werden zij door het weldenkende gedeelte van het menschdom geacht en geëerd; zij genoten al het geluk, dat op deze aarde kan gevonden worden, en zullen nog op den rand van hun graf de zalige bewustheid smaken, dat zij, naar hunne vermogens, die pligten betracht hebben, van welker vervulling de verzekering van het maatschappelijk geluk afhangt, terwijl zij tevens de zekerste waarborg is voor het bestendig goed en deugdzaam gedrag van hun geliefde kroost.’

Nuttige lessen inderdaad, welke wij hartelijk wenschen, dat door de lezing van dit werkje een' blijvenden indruk, ook bij jeugdige gemoederen, mogen achterlaten.