Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1812

[p. 748]

Iets, over de vaccinatie.
Door den Heer Dufour, Arts in het Hospitaal des Quinze-Vingts, etc. te Parijs.

‘Waarom,’ zeggen velen, ‘de kinderen van de pokjes beroofd? Het is eene ons aangeborene ziekte, welke, even als de andere ziekten, door de Voorzienigheid ons wordt toegezonden; in één woord, het is eene heilzame uitbotting, welke den kinderen eene overvloedige zuivering bezorgt.’

Aldus is het, dat de mensch, beurtelings de Natuur en de Voorzienigheid honende, en met blindheid geslagen, de Natuur als de wreedste der stiefmoederen behandelt, en den Veroorzaker van alles goeds in een boozen geest verandert. De algemeene geschiktheid van bijkans alle de individus van het menschelijke geslacht, om van de kinderziekte te worden aangetast, heeft doen gelooven, dat zij de kiem daarvan bij zich droegen. Deze ziekte is ons niet aangeboren; haar oorsprong is bekend; zij dagteekent van den inval der Sarracenen. Lang voor dat zij ontstond, hoewel men nog geene ondervinding had van de zoogenoemde voordeelen dezer zoo hoog geroemde zuiveringe, was de bevolking van Frankrijk talrijk genoeg, om eene vrij aanzienlijke volkplanting naar Azie te zenden. Zou de kinderziekte nog eene heilzame uitbotting zijn, die, volgens de berekening van den Heer la condamine, gemeenlijk het tiende gedeelte van het menschdom afmaait; die, in sommige epidemiën, het derde gedeelte der kinderen, en somtijds bijkans allen, wegrukt; die, zelfs ingeënt zijnde, één van tweehonderd doet sterven, wanstalligheden, gezwellen, ongeneeslijke oogkwalen, afzigtige naden, die het gelaat des ongelukkigen schenden, veroorzaakt; en die zelfs de bron van eene kwaadaardige pokachtige epidemie kan worden? Zeer kwalijk zoude men dan de bedoelingen der natuur in de hand werken, indien men niet uit alle zijne magt, en door alle be-

[p. 749]

kende middelen, zich verzette tegen den voortgang van dezen geduchten vijand van het menschelijke geslacht. De Vaccinatie, of koepoksinenting, is daartegen het onfeilbare middel; zonder moeite zoo wel, als zonder smart, smoort zij deze vernielende kiem in hare wieg.

De vaccinatie vernietigt in ons de vatbaarheid voor de kinderziekte, staat in geenerlei betrekking met eenige kwaadsappigheid, als zijnde niet van de soort der scheepsziekten; zij verbindt zich niet met eenig gebrek in de vochten. Verscheiden geneesheeren hebben koepoksvenijn genomen van kinderen, met dauwworm, kwaadzeer of schurft behebt, van de armen van kinderen, welke scrophuleuze gezwellen aan den hals hadden, van venerieke personen; en de koepokstof was altijd even zuiver, wanneer dezelve van nieuws gebruikt werd, als toen de inenting geschiedde, vermits dezelve, aan andere voorwerpen zijnde medegedeeld, geene andere dan echte koepok, en zonder eenige toevallen, heeft voortgebragt. De vaccinatie doet slechts eene geringe ontsteking der opperhuid ontstaan, laat de bedorvene vochten elk op zijne plaats, in verwachting dat de natuur dezelve vervolgens uitdrijve, langs de ontlastwegen, hun bijzonder eigen. Zeer verre te verkiezen is deze heilzame kunstbewerking boven de hevige en gevaarlijke uitbotting der kinderziekte. Bekend is het, dat het koepoksvenijn, in het stelsel des omloops gebragt door middel der opslorpende vaten, door zijne werkzaamheid deszelfs snelheid en warmte vermeerdert, en dikmaals koortsachtigheid doet ontstaan. Indien er eene bedorvene kiem in de vochten van den gevaccineerden vooraf aanwezig zij, zal de koorts aan dezelve zekere beweging mededeelen; maar het uitwerksel der koorts zal altijd aan eene voorafgaande gesteldheid ondergeschikt zijn. Indien er, derhalve, eenige kwaadsappigheid zich ontwikkele, zal de vaccinatie slechts eene gelegenheid of aanleiding gevende oorzaak van derzelver verschijning zijn; terwijl de ware werkende stoffelijke oorzaak dat vocht zelf zijn zal, hetwelk, uit zijnen

[p. 750]

aard reeds van eene inwendige gisting doordrongen, ter ontwikkeling alleenlijk op de aankomst of werking der eerste aanwezige oorzaak wacht: zoodat elke andere inwendige werking, van welk eenen aard ook, het zelfde uitwerksel als de vaccinatie zou hebben voortgebragt.

‘Maar,’ heeft men gezegd, ‘zoude er geen grond zijn om te vreezen, dat men, het koepoksvenijn, ter vernietigiug van de kinderpokjes, inentende, de koeziekten daardoor in de plaats stelde? Is deze vreeze nog niet meer gegrond, indien de ingeënte koepokstof geene werking doe? Zouden daardoor niet zeer gevaarlijke ziekten kunnen ontstaan?’

De vermaarde jenner, wiens eerlijkheid en goede trouw bekend zijn, verzekert, in den tijd van vijfentwintig jaren, geenerlei ziekte, aan de koeijen eigen, te hebben waargenomen onder de bewoners van het Graafschap Gloucester, die, sints lang, de koepokstof zich toevallig inentten. Millioenen voorwerpen, sedert deze kunstbewerking in Europa is bekend geworden, ingeënt, hebben nooit dusdanige ziekten gehad. Het gevolg, uit millioenen van proeven afgeleid, bezit, om zoo te spreken, de kracht van betoog.

Daarenboven zoude men, volgens dezen redeneertrant, voor de ziekten van alle dieren te vreezen hebben, van welke de geneeskunde artsenijen ontleent, bij voorbeeld die van den bever, de civet, de adder, enz. enz. De ondervinding dient ons ten geruststellenden waarborg tegen zoodanige verschrikkingen.

Geenerlei gevaar, derhalve, is er te vreezen van de ingeënte koepokstof, die niet in werking komt. De oorzaak van dit niet in werking komen is, of omdat de stof aan den ingang der insnijding is blijven steken, of omdat zij door eenige onbekende oorzaak geneutraliseerd is, of omdat het voorwerp, aan hetwelk de inenting werd toegediend, voor de kinderziekte onvatbaar was; iets, hetwelk, gemeenlijk, het geval is van één tegen zestig, volgens de berekening van Dr. woodville, Oud-arts van het Inentingshospitaal te Londen.