Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1812

[p. 46]

Catharina de II. en een oud zee-soldaat.

Het grootsche Standbeeld te paard, op eene rots staande, door catharina de II. ter eere van Czaar peter den I. opgerigt, en 't welk dit eenvoudig, maar grootsch opschrift voert:

petro primo catharina secunda,

een opschrift, welks kracht de Stichteresse ten volle voelde, vervaardigd zijnde, werd met groote plegtigheid van de omheiningen, waar achter het verborgen geweest was, te voorschijn gebragt. Keizerin catharina, omringd van haren Hofstoet, had zich, te dier gelegenheid, geplaatst op een standpunt, allergeschiktst om het Gedenkteeken, dien Vorst waardig, te beschouwen en te bewonderen.

Het krijgsvolk maakte een afschutsel tusschen de plaats des bedrijfs en de groote menigte toegevloeide aanschouwers, latende eene groote ruimte van de plaats, waar zich de Keizerin met haar Hofgezin bevond. Onder het gebalder des geschuts, het slaan der trommelen, en het steken der trompetten, werden de beschutsels, die dus lange dit kunststuk van falconet bedekt hadden, weggenomen. Een algemeene kreet van bewondering en toejuiching liet zich hooren.

Op dit oogenblik drong een oud man, van een eerwaardig voorkomen, door de geschaarde krijgslieden henen, en knielde neder voor het Standbeeld des Keizers. Catharina, die ongewone beweging ziende, vroeg daarvan de reden, en liet den man, die door de geschaarde soldaten was heengedrongen, voor zich brengen. Hij droeg het uniform, hetgeen de Zee-soldaten gedragen hadden, ten tijde dat Czaar peter Europa met den wijdklinkenden roem zijner overwinningen vervulde.

De vraag der Keizerinne, wie hij was, en wat hem tot dit bedrijf bewoog, beantwoordde de stokoude: ‘Een oud Dienaar van peter den grooten, en een getrouw Onderdaan van Uwe Majesteit. Ik heb vele jaren onder Czaar peter's bevelen gediend. Men had mij gezegd, dat ik heden diens Beeldtenis zou kunnen zien ontdekken;

[p. 47]

en ik wilde mijnen laatsten levensadem aan zijne voeten uitblazen.’

Catharina wendde zich tot den Graaf van tchermachoff, hem bestraffende, dat hij haar geene kennis gegeven had, dat er nog een zoo oud Zee- soldaat bestond. - De oude man sprak daarop: ‘De Hemel zegene Uwe Majesteit! Niemand heef schuld aan de onbekendheid, waarin ik gebleven ben 't Is reeds sints lange dat ik voor de wereld als dood geweest hebbe, en, ware deze plegtige dag niet aangebroken, ik had mij niet meer in het openbaar vertoond.’

De Keizerin vermoedde, in 't eerst, dat dit een vond ware, geschikt om haar te verrassen; doch zij werd vervolgens van de waarheid der zake ten volle overtuigd, en schonk den ouden Zee soldaat een jaargeld tot zijnen dood toe; hij verscheen voorts veelmalen in het Keizerlijk Paleis, waar catharina hem gaarne zag.

Resen was de naam diens ouden krijgsmans. Hij was geen Rus. Het bleek uit echte bescheiden, dat hij op de Fransche Vloot gediend had, in den beruchten zeeslag van la Hogue. Vervolgens trad hij in dienst van Czaar peter den I, en volgde hem in de togten op de Baltische en de Zwarte Zee. Op laatstgemelde was hij in dienst, ten jare 1725, wanneer Czaar peter stierf. Nog dertig jaren bleef hij in dienst als Matroos, voor dat hij te Petersburg terugkeerde - Tijd en toeval hadden allen weggenomen, die hem zouden hebben kunnen kennen. Met veel moeite had hij halve soldij gekregen. Hij leefde onbekend, in een afgelegen hoek, tot op het oogenblik, dat hij het ontdekken van het Standbeeld zijns ouden Vorsten vernam Van dien dag af verbeterde zijn lot grootelijks, en hij leefde gerust en gelukkig tot den jare 1796.