Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1812

Zeden der livereibedienden.

(Zie Feuilleton de la Gazette de France du 30 Nov. 1811.)

Een mijner medeburgeren en oudste vrienden is thans een zeer vermogend man; verdiensten van allerlei aard gaven hem regt op de luisterrijke bediening, welke hij bekleedt, en waarin hij het onschatbaar geluk geniet van noch mededingers noch benijders te hebben. Hij is rijk en magtig geworden, ik ben arm en een vergeten burger gebleven; het was dus zijne zaak, mij te komen opzoeken; hij heeft zulks niet gedaan; zijne bezigheden hebben hem daarin belet. Het is omtrent vijf jaren geleden, dat wij elkander het laatst gezien

[p. 43]

hebben. Eenige dagen geleden, ontving ik van hem dit billet: Men zal u voorzeker gezegd hebben, dat ik bij u aan huis geweest ben; wij hebben elkander sedert lang uit het oog verloren; gij weet mijne redenen, de uwen zijn mij bekend; ik ben in dit geval zeer ongelukkig geweest, en gij hebt niet wel gedaan mij te vergeten; ik wacht u morgen op het ontbijt, om u dit te doen bekennen; wij zullen alleen zijn.

Ik was de man niet, om mij voor de tweede reize te laten vragen, en, vervuld met het genoegen, hetwelk ik mij van dit vriendelijk bezoek beloofde, begaf ik mij naar het hôtel van ***, gekleed op mijne gewone en eenvoudige wijze. Ik had, zoo als men zien zal, niet berekend de ongelegenheden, waarin mijne eenvoudige kleeding mij brengen zoude. Ik woon verre af van het uiterste einde van de voorstad St. Honoré, en veegde mij het voorhoofd af, op het oogenblik dat ik de groote deur binnen trad. Een vlegelachtige looper, bezig met een kameniertje te stoeijen, wierp mij haast om verre, door de drift, met welke hij zich trachtte meester te maken van het juffertje, hetwelk zich zonder de minste pligtpleging achter mij kwam verschuilen. In plaats van mij eenige verontschuldigingen te maken, op welke ik gerekend had, bekeek de lomperd mij van het hoofd tot de voeten, wierp zijn stok in de hoogte, en begon luidkeels te lagchen, zonder de hem toegedachte vermaning af te wachten. Op het voorplein gekomen zijnde, keek ik rond naar het verblijf van den portier; een stalknecht, bezig een rijtuig te reinigen, bespatte mij van het hoofd tot de voeten; ik toonde mij verstoord, en kreeg op mijne verwijting alleen met eene zeer barsche stem ten antwoord: Spreek met den huisbewaarder! Deze opende eene groote glazen deur, den toegang tot eene zuilen-galerij verleenende, en vroeg mij op een allervermetelsten toon, waarom ik was binnen getreden zonder iemand toe te spreken. Ik hield mij in, en antwoordde zeer koeltjes, dat ik geen opschrift bespeurd had, waaraan ik het verblijf van den portier zoude nebben kunnen onderscheiden. - Er is hier geen verblijf voor een portier, en ook geen portier, maar eene woning voor den huisbewaarder, verstaat gij mij? - ‘Huisbewaarder? wel nu, het zij zoo (hoezeer deze benaming met uw persoon weinig overeenstemme); men moet echter in allen geval weten, waar men dien

[p. 44]

huisbewaarder vinden moet, en waaraan men hem zal kunnen herkennen; en gij zult mij wel willen toestemmen, dat gij met uwe zwart fluweelen muts en gebloemden japon veeleer gelijkt naar....’ - Genoeg! wat is uwe begeerte? - ‘Ik vraag naar uwen Meester.’ - Zijne Excellentie? - ‘Ja, zijne Excellentie, den Graaf van ***, mijn' vriend, bij wien ik kom ontbijten, en wien ik een paar woorden zeggen zal van de onbeschoftheden van zijne bedienden.’ - Mijnheer, vergeef mij; waarlijk.... - ‘Ik versta u; aan mijn paraplui hebt gij gezien, dat ik niet met rijtuig gekomen ben. Zoude het echter ongepast zijn, beleefd te wezen, zelfs jegens hen, die te voet komen/’ Dit gezegd hebbende, klom ik den grooten trap op, en bevond mij weldra in het voorvertrek midden onder vijf of zes lakkeijen, waarvan de een bezig was een kleed te borstelen; een ander liet zich kappen; dezen maakten de lampen schoon, genen speelden bij dekagchel een partijtje piquette. Zij bleven allen aan hunne bezigheden. Gelieft Mijnheer de deur toe te doen? zeide een der spelers. ‘Neen, ik wil dat gij mij de andere zu t openen.’ - Naar wien vraagt gij? .... drie azen! - ‘Naar Mijnheer den Graaf.’ - Zijne Excellentie is niet te spreken.... Quinte à la dame! - ‘Ik heb eene afspraak met zijne Excellentie gemaakt.’ - Per missive? - ‘Dat gaat u niet aan; breng mij bij een kamerdienaar!’

Ik trad het tweede vertrek binnen, en werd daar met even zoo weinig pligtplegingen door de kamerdienaars ontvangen. Deze waren bezig de nieuwspapieren te lezen. Daar zij niettegenstaande mijne tegenwoordigheid daarmede voortgingen, rukte ik een hunner het nieuwspapier uit de hand, en gebood hem mij aan te dienen. Een weinig onthutst over den toon van welken ik mij bediende, en over mijn ongeduld, zeide hij: Zijne Excellentie is niet te spreken voor twee ure. - ‘Voor niemand?’ - Neen, Mijnheer, voor niemand, een vriend alleen uitgezonderd, dien zijne Excellentie aan het ontbijt verwacht. - ‘Wanneer ik dan deze vriend ware?’ - Gij, Mijnheer! (zijn oog slaande op mijn paraplui.) - ‘Ik zelf; ga, meld den Heer van t.... aan!’ Terstond ging hij met eene diepe burging voor mij uit; een zijner makkers, na mij zeer eerbiediglijk van mijn jas en ongelukkige paraplui ontlast te hebben, haastte zich, de met trijp bekleede dubbele deur te openen, door welke ik bij den Graaf werd bin-

[p. 45]

nengeleid; terwijl een derde mij volgde, met een bos hout beladen (overeenkomstig het gebruik, hetwelk wil, dat men voor ieder aanzienlijk bezoeker een nieuw bos hout laat opwerpen). De Heer van het huis outving mij allervriendelijkst; ik omhelsde hem van ganscher harte; wij kwamen eindelijk op het kapittel der verwijtingen; welke mijn vriend eindigde met te zeggen, dat men zijne vrienden zelfs in derzelver voorspoed moest blijven beminnen: een zeer gemakkelijk voorschrift, wanneer allen, die door de fortuin begunstigd worden, dezelve even goed wisten te dragen als mijn doorluchtige medeburger. Het is hier de plaats niet, om dit teeder stuk te behandelen. Ik keer weder tot de wijze, op welke ik in de zaal ontvangen werd, welke echter mijne gemelijkheid over die, waarop ik in het voorvertrek was behandeld, niet geheel konde wegnemen. Ik sprak 'er met een paar woorden van tegen den Graaf; deze nam de zaak ernstiger op dan ze verdiende, en wilde alle zijne bedienden, over welke ik mij te beklagen had, wegjagen: het gelukte mij hem ter neder te zetten, hem doende opmerken, dat men ongelijk zoude hebben, zoo men het de bedienden als eene misdaad wilde aanrekenen, wanneer zij omtrent de beleefdheid en welwillendheid jegens den geen, die zich noch door zijne kleeding, noch door een titel aanbeveelt, in gebreke blijven, daar men toch gemeenlijk deze beleefdheid niet met zoo veel gestrengheids van hunne meesters vergt. Ik eindigde met hem voor zijne bedienden vergiffenis te verzoeken wegens hunne onbeschoftheid, uit aanmerking van hunnen hoofschen zwier.

Toen ik het hôtel verliet, had ik mij over de buitensporige beleefdheden der bedienden te beklagen, welke mij even ondragelijk zijn als het tegenovergestelde gebrek. Alle de bedienden waren in de weer; twee knechts hielpen mij mijn jas aantrekken; de lakkeijen vergezelden mij tot onder aan den trap, en openden mij alle de deuren; het rijtuig stond mij onder de zuilen-galerij te wachten; de looper opende mij het portier; de Zwitser, met zijn bandelier om en den geboorden hoed in de hand, boog zich bij herhaling voor mij; en ik, deze lieden beschouwende, herinnerde mij het gezegde van juvenalis: Maxima quaeque domus servis est plena superbis.