Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1812

Puntdichten van P.G. Witsen Geysbeek. IVde, Vde en VIde Boek. Te Amsterdam, bij P.G. en N. Geysbeek. In gr. 8vo. f 1-16.:

De Schrijver heeft zijne belofte gestand gedaan, en de aangekondigde drie Boeken, ieder van honderd stuks Puntdichten, spoedig geleverd. De verzameling, uit zeshonderd dichtstukjes bestaande, is dus hiermede voltallig.

Hetzelfde oordeel, over de drie eerste Boeken elders geveld, willen wij ook op de drie laatsten mede hebben toegepast, en wij mogen nu van het geheele Werk zeggen, dat het veel fraais, veel lezenswaardigs bevat. De Heer witsen geysbeek heeft getoond eene bijzondere geschiktheid te hebben voor dit vak van poëzij. Hij heeft, zoeder twijfel, veel vernuft. Het ontbreekt hem niet aan verkregene kundigheden. Hij is met het werktuigelijke der Hollandsche poëzij genoegzaam bekend, en men kan zien, dat het hem gemakkelijk van de hand gaat en geene moeite kost.

Intusschen kunnen wij niet ontveinzen, dat wij thans door de stukken zijn overtuigd geworden, dat onze beschroomdheid over het spoedig vervaardigen en spoedig leveren van nog driehonderd stuks puntdichten maar al te gegrond is geweest. Deze Leverantie bij het stuk, dit spoedig vervaardigen en spoedig uitgeven moge van des Schrijvers vlugheid en vaardigheid een voldingend bewijs opleveren, het is voor deszelfs waren en duurzamen roem zoo wel, als voor de kunst zelve, allerverderselijkst. Het is waarlijk jammer, dat de Heer witsen geysbeek en de genen, die hij te dezen aanzien heeft

[p. 94]

geraadpleegd, in de kenring der stukjes niet met meernaauwgezetheid zijn te werk gegaan en een grooter aantal hebben uitgemonsterd. Dan, gedane dingen nemen geenen keer, en de Lezer moet zich getroosten, om uit een getal van zeshonderd de, in der daad geestige en uitmuntende, zingedichten te zoeken, die des Schrijvers roem in dit vak duurzaam vestigen. Dit is, voorzeker, zeer onaangenaam, en in dit geval niet te verschoonen; daar de Heer witsen geysbeek te veel kieschen smaak bezit, om het kaf van het koorn niet te kunnen onderscheiden.

In het mededeelen van enkele proeven, zullen wij ons voor de feil des Schrijvers trachten te hoeden. Met voorbijgaan van de, in deze drie Boeken voorkomende, middelmatige stukjes, onthalen wij de Lezers van ons Tijdschrift alleen op de volgende, in ons oog, in der daad keurige en uitstekende Epigrammen, zonder hierdoor bijzonder te willen aanduiden, dat wij dezelve juist voor de besten houden.

Neen, dit portret gelijkt geenszins Elizabeth,
Maar zij, integendeel, volkomen dit portret.

Wilt ge u verdrietlijkheên besparen,

Zorg dat ge uw deur altijd voor nieuwsverhalers sluit:

Geloof me, een man of vrouw, die (menig zal 't ervaren)

Veel nieuws brengt in een huis, draagt ook veel nieuws 'er uit.

ô Wee! daar komt de duivel aan!

(Riep laatst een boer, verschrikt, toen hij zijne excellentie,

Die achterop een' moor had staan,

Naar buiten rijden zag) nu is 't met ons gedaan!

Een wandlaar uit de residentie

Sprak: Ja, voorzeker deze koets

Voert, twijfel daar niet aan, den droes:

Wie kan hem zonder schrik beschouwen!

'k Heb hem zoo wel als gij gezien, maar niet te min

Ik twijfel of wij wel denzelfden daarvoor houên;

[p. 95]

 

't Is niet, dit moogt gij vrij vertrouwen,

 

De zwarte er achterop, maat 't is de blanke 'er in.

“Ja, moederije!” sprak bootsman Kees,

Op lossen toon en half beschonken,

“Jouw zeun viel over boord, en is in zee verdronken;

Huil maar zoo niet: het helpt geen snees.” -

“Och, wat je zegt! zoo jong ging reeds

Mijn Jan den weg van alle vleesch?”

Riep, bitter schreijend', Trijntje Honken.

“Jandome! neen, dat heb je mis,”

Hervatte Kees, “hij ging den weg van alle visch.”

“Ik zie, uw eene been rigt gij reeds naar den hemel,
En ligt ook 't ander op.” Dus troostte Van der Zemel

Vrouw Hilletje in haar uiterste uur.

“Wat zegt gij?” sprak de sloof; “help mij dan wat verleggen:

Wat zou de wereld toch wel zeggen,

Indien ik stierf in dit postuur!”

De weêrhelft van mijn' buurman Klaas

Had mij bij zich verzocht; en dit heeft hij vernomen:

Nu is zijn gramschap niet te toomen...

- Natuurlijk; want stel u in zijne plaats.

- Juist omdat ik zulks deed, maakt hij al dit geraas.’

Op Geneesheeren en Recensenten schijnt de Heer witsen geysbeek het bijzonder gemunt te hebben. Gelukkig voer beide, dat de Schrijver geen dolksteken, maar speldeprikken geeft. De eersten zijn voor zulke prikjes, uit hoofde van hun beroep, niet vervaard, en de laatsten.... Nu, nu, er zijn onder deze Heeren, die van het jus talionis meesterlijk weten gebruik te maken. Wij voor ons vergenoegen ons met ons te bedienen van de vrijheid, die de Schrijver goedgunstiglijk aan zijne Lezers in het laatste puntdicht toestaat.