Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1811

Willem van Focquenbroch, of de Amsterdamsche Rederijkers. Blijspel. Met Zang. Te Leyden, bij L. Herdingh, 1810. 67 Bladz. In Octavo. De prijs is ƒ :-9-:

Daar men thans in Frankrijk gewoon is aan Blijspellen met zang, of zulke Stukjes, waarin de personaadjen, hetgene men ze anders zeggen doet, laat zingen, en wel op zulke wijsjes, als gewoonlijk onder het volk in gebruik zijn, en Vaudevilles of

[p. 335]

straatliedjes genoemd worden; en daar er vele van die soort van Stukjes op onze Hollandsche Tooneelen niet zonder goedkeuring der menigte uitgevoerd zijn, is het geen wonder, dat men tot vervulling der Naspellen, waaraan het Hollandsch Tooneel in der daad gebrek heeft, de Vaudevilles verkiest. Immers onze meeste oorspronkelijke Blijspelen en Nastukjes, zijn, daar ze meest alle Tafereelen voorstellen der tijden en omstandigheden, waarin ze vervaardigd werden, te zeer verouderd in wijzen van uitdrukking en voorstelling van te dier tijd in gebruik zijnde zeden en gewoonten, dat ze dat uitwerksel op de aanschouwers zouden kunnen doen, hetwelk ze in vorige tijden op dezelve konden te weeg brengen. En wat aangaat de vertalingen der Blij- en Naspelen van andere Volken, deze stellen ons ook doorgaans vreemde en bij ons minbekende gebruiken voor. De keuze dus, om sommige onzer bekende Landgenooten, wier levenswijze iets zonderlings en buitengemeens oplevert, en tot onderwerp van eene boertige voorstelling van sommige nationale karakters strekken kan, is derhalve niet ongepast, en is ook bereids tot heden met genoegen door onze Landgenooten ontvangen; althans op die wijze, gelijk dezelve in dit en andere onlangs uitgekomene Stukjes, met zang vergezeld, uitgevoerd is. - De Held van dit Blijspel, hetwelk wij onder den hier voor opgegevenen titel aankondigen, is de, door zijne boertige Dichtstukken, alom hier te lande bekende willem van focquenbroch, een, in zijne soort, geestig, alhoewel min kunstig Dichter; van wiens geboorte- en sterftijd echter geene berigten voorhanden zijn, daar er slechts zoo veel van zijne levensomstandigheden uit zijne eigene Schriften bekend geworden is, waaruit blijkt, dat hij van beroep een Doctor in de Medicijnen geweest is, doch dat zijne praktijk weinig opgang nam, daar hij te veel aan gezelschappen en luchtigen omgang met zijne vrienden verslaafd was, waardoor hij zich dan eindelijk in den jare 1666 genoodzaakt zag eene reis naar Guinea te ondernemen. Alwaar hij dan ook op het Kasteel van st. george del mina zijn bekend Blijspel: De Min in 't Lazarushuis, vervaardigd heeft. Zijn karakter en vrolijke levenswijze worden, in dit

[p. 336]

Stukje, niet onaardig, met die van beide zijne tijdgenooten, jan zoet en aernout van overbeke, welke laatstgenoemde insgelijks een boertig Dichter, doch van een nog lager stempel was, dan hij, voorgesteld. Vele van zijne boertige Gedichtjes worden in het beloop van dit Stukje aangevoerd en verlevendigen hetzelve niet weinig, gelijk ook het zonderling karakter van zijnen Huiswaard, die zich aangewend heeft van al zijne gesprekken met verminkte bastaardwoorden te doorvlechten. Dit alles zamengenomen en vermengd met welgekozen zang, op de wijze van meest bekende Opera-airtjes, maakt dit Stukje zeer bevallig voor den aanschouwer. Tot eene proeve der behandeling strekke het

Cornelis. (Zijn muts afnemende.)

Ik neem, behoudens alle suspect, de vrijheid UEd. een zot aan te dienen.

Focquenbroch.

De meeste zotten komen onaangediend, zoo dat deze zeker een uitzondering op den regel moet maken, en van eene bijzondere soort zijn.

Cornelis.

Dat geloof ik waarachtig wel, het is die zot, die UEd. somwijlen UEds. Collega gelieft te noemen.

Focquenbroch.

Nu, nu, vriendje! ge weet, ik hou van geen complimenten, laat hem maar komen. (Meester Cornelis vertrekt.) 't Is dan een origineeltje, die bakker.

Overbeke.

Nu, Focq! hou u nu goed. - Piet moet toch een weinig geplaagd worden. - Daar is hij.