Prognosticatie van Johannes Lichtenberg Kathuizer Munnik van de XVe Eeuw, met Aanmerkingen uitgegeven door A. Fokke, Simonsz. Te Amsterdam, bij J. van der Heij, 1810. 15 Bladz. In gr. OCtavo. De prijs is ƒ :-18-:
Eene toevallig ontdekte Prognosticatie, gevonden in een zeer raar geworden Werkje van crispijn de passe, betiteld: De ondergang des Roomschen Arends, in Quarto, te Amsterdam gedrukt in 1642, werd door den Heer a. fokke, simonsz., met eenige aanmerkingen voorgelezen in eenen kleinen Letteroefenenden Vriendenkring; en deze Voorlezing verschijut nu in druk; evenwel niet met oogmerk van den Heer fokke, om daardoor eenig gewigt aan menschelijke voorzeggingen te willen hechten! ‘Immers welk redelijk mensch zou eenig gewigt kunnen hechten aan iets dat op geene rede, hoegenaamd, steunt; maar alleen om aan te toonen, dat de zamenloop van omstandigheden zomtijds gelegenheid kan geven, om eene Prognosticatie, die in den tijd, toen zij gedaan werd, volstrekt geene toepassing konde hebben, op veel later voorgevallene gebeurtenissen toepasselijk te kunnen maken.’ Fokke meent dus, dat de Prognosticatie, welke hij hier mededeelt, geene toepassing op den tijd kon hebben, toen zij gedaan werd, maar dat zij op gebeurtenissen van onzen tijd zou kunnen toegepast worden, schoon zij die zoo min voorzeggen, als er de gebeurtenissen van dien tijd in voorzegd zullen zijn, dewijl de mensch, bij geene mogelijkheid, iets van het toekomende kan weten, noch zelfs eenige gissingen over hetzelve maken kan; ten ware hem, door hooger magt, de bekwaamheid daartoe verstrekt wordt. Deze bijgevoegde voorwaarde stelt ondertusschen weder alles op losse schroeven; en het slot van fokke's vertoog zegt: ‘Genoeg zij het, dat wij - weder op nieuw geleerd hebben, niet zoo zeer met ons gezond verstand ingenomen te zijn, dat wij alles, wat met hetzelve schijnt te strijden, terstond beslissend verwerpen, maar integendeel behoedzaam en voorzigtig in onze
beoordeelingen zijn, en lie-