|
| |
| |
| |
Proeve eener dichtmatige vertaling der derde elegie van het eerste boek der Tristia van P. Ovidius Naso.
Komt mij het aklig beeld diens naren nachts voor oogen,
De laatste, dien ik heb in Rome slijten mogen,
Daar 'k op een oogenblik zoo veel beminds verliet,
Dan voel ik nog een' traan, die aan mijn oog ontschiet.
Reeds kwam het licht des dags op vlugge pennen strijken,
Die mij, naar Caesar's woord, Italie heette ontwijken.
't Ontbrak aan tijd, aan zin, op 't noodige acht te slaan;
Door 't marren was de geest van lust en kracht ontdaan.
Bediende, reisgezel noch kleeding was voorhanden,
Geschikt voor zulken togt naar afgelegen landen.
Ik stond geheel versteend, als wien de bliksem trest,
Die levend niet gevoelt, en voelend niet beseft.
Dan, toen de smarte zelv' dien nevel kwam verscheuren,
En 'k, als uit diepen slaap, het hoofd weêr op kon beuren,
Bood ik den afscheidsgroet de droeve vrienden aan,
Die 'k, weinig in getal, nog zag rondom mij staan.
Luid schreijend drukt mijn gâ den schreijenden aan 't harte,
En stort een' tranenvloed van onverdiende smarte.
Mijn dochter trok voorheen tot nabij Lybiens kust,
En bleef van 's vaders ramp noodwendig onbewust.
Waarheen g' u keeren mogt, weergalmde zuchten, schreijen,
Alsof van 't waarde lijk een teêr gezin moest scheiên;
't Zij man of vrouw of kind, 't weende alles op mijn zerk;
Geen hoekje in 't gansche huis, of 't droeg der droefheid merk;
Ja, zoo ik 't kleine mag bij 't groote vergelijken,
Dus zag er Trojen uit in 't doodelijk bezwijken.
Reeds werd de stille rust door mensch noch dier gestoord,
En Luna's nachtgespan reed langs het luchtruim voort.
Van daar op 't Kapitool sloeg ik de tranende oogen,
Welks buurschap mij de ramp zoo luttel had onttogen.
| |
| |
‘ô! Goden, was mijn taal, die hier uw' zetel vest;
ô! Tempels, die 'k, helaas! beschouwe voor het lest;
Beschermers van de stad, zoo hoog in top gerezen;
Voor altijd zij uw naam door mijnen mond geprezen!
En schoon ik, reeds gewond, te laat het schild aanvaard',
Laat mijne vlugt voor 't minst met geenen haat bezwaard,
Maar meldt den Hemelvorst, die mij dit wee bereidde,
Wat dwaling 't suffend brein te jammerlijk misleidde!
Dat Hij, door u verlicht, geen feil als misdrijf doem',
Daar 'k, met den God verzoend, geen lijden duldloos noem.’
Dus naderde ik de Goôn; mijn vrouw met meer gebeden,
Schoon snikkende gestuit in 't midden van haar reden;
Ook wierp z' in demoed zich ter neêr voor 't huisaltaar,
En kuste 't bevende, met nederhangend haar;
En over de ongenaê der Huisgoôn bleef ze kermen,
Maar vond voor d'echtgenoot in 't onheil geen ontfermen.
Reeds duldt de vlugge nacht volstrekt geen talmen meer;
Reeds vliedt de Noorder As 't gesternte van den Beer;
Hier houdt mij 't vaderland door dwang der liefde tegen,
Daar dringt mij 's Keizers woord; wat moet er zwaarder wegen?
Hoe vaak, om mij te spoèn door iemand aangespoord,
Werd bitse tegenspraak uit mijnen mond gehoord!
Hoe vaak, ach, zocht mijn geest zichzelven te misleiden,
Alsof 't nog verre was van 't bange nur van scheiden!
Tot driemaal stiet mijn voet, wen 'k reeds het huis verliet;
Tot driemaal keerde ik weêr, en 't scheen ik gaarne stiet.
Vaak uitte ik 't laatst vaarwel en bleef op nieuw aan 't praten,
Herhaalde d'afscheidskus en kon nog niet verlaten,
Gaf telkens 't oud bevel, daar 'k zigtbaar uitvlugt zocht,
Dewijl 'k den lieven kring nog om mij schouwen mogt.
Ten laatste borst ik uit: ‘Waartoe ons te overijlen?
Van Rome naar den Sciet, wat stoffe te verwijlen!
Nog levend wordt mijn vrouw mij levenden ontscheurd,
En, nevens 't gansch gezin, door mij als dood betreurd,
Ja, nevens 't vriendental, dat heel mijn hart kon winnen.
ô Zielen mij zoo trouw, en eeuwig te beminnen!
| |
| |
Zoo lang het wezen kan, omhelzen we ons voor 't minst:
't Gebeurt ligt nimmer weêr; elk oogenblik is winst.’
En, vóór ik deze reên ten volle nog kon uiten
Voelt elk bemindste pand zich reeds in de armen sluiten.
Terwijl ik spreek en ween, en ieder klaaglijk zucht,
Praalt, droeve morgenster, uw glans reeds aan de lucht.
Nu word ik losgerukt, alsof men 't ligchaam scheurde,
En 'k bloedende een deel der eigen leên betreurde.
Ja, zoo was Priam's smart, toen 't uur der wraak verscheen,
En rukte den verraêr met paarden dwars vaneen.
Nu eerst doet 't angstgeschrei zich overluide hooren,
En 't kloppen op de borst klinkt vreesselijk in de ooren.
Mijne echtvriendin vooral houdt m' onoploslijk vast,
En heeft haar volle borst, al snikkend, dus ontlast:
‘Men scheur' u van mij niet, men will' geen harten scheiden
Indien gij vlugten moet, welaan, wij vlugten beiden.
Ook mij is 't pad gebaand, ook mij berg' 't verre oord;
'k Ben slechts een ligte last aan 's droeven ballings boord.
U heette Caesar's toorn het vaderland te ontvlieden;
Mij zal de teederheid, in Caesar's plaats, gebieden!’
Dit poogt ze; reeds voorheen drong ze op hetzelfde aan,
En 't onderlinge nut kon naauw haar drift weêrstaan.
'k Vertrek (indien 't niet eer eene uitvaart is te heeten),
De haren langs 't gezigt, de wangen nat bekreten.
Door droefheid overmand (zoo heeft men mij verteld)
Lag zij den ganschen dag als door den dood geveld;
En, toen ze van den grond ten laatste was verrezen,
Verstijfd, het haar bemorst, en gansch ontdaan van wezen,
Was nu 't verlaten huis de stos van haar geween,
Dan weder klonk mijn naam door 't fel gejammer heen.
Niet minder scheen haar rouw, bij 't onbedwongen klagen,
Dan of ze man of kroost zag naar de houtmijt dragen.
De dood slechts was haar wensch, de dood, die ruste geeft,
En 't is om mij alleen, dat zij tot heden leeft.
Zij leve, en, duldt ons 't lot ook nimmer weêr vereenigd,
Zij blijve 't evenwel, die 't smartlijk afzijn lenigt!
| |
| |
De Hoeder der Beerin duikt in den Oceaan,
En zet het schuimend zout tot feller woeden aan.
Men wijte ons niet, dat wij 't Ionisch meer bevaren:
Door vreeze, niet door moed, tart ik deszelfs gevaren.
ô! Hoe het windenheer de pekelvelden roert,
En 't opgewroete zand gestaag naar boven voert!
Als bergen stort het nat op voor- en achter-steven,
En geeselt 't Godendom, door 't ruw penseel gedreven;
Het houten weefsel kraakt, en schudt van slag op slag,
En slaakt, als om ons leed, een mededoogend ach!
Des schippers bleek gelaat doet angst en zorge lezen;
Reeds volgt hij 't drijvend vlot, wel ver van 't heer te wezen.
Ja, even als, wen 't ros vervaard aan 't hollen slaat,
D'ontstelde ruiter vaak de teugels glippen laat,
Zoo zie 'k den stuurman ook, niet volgens zijn begeeren,
Maar naar den loop des winds, 't geslingerd vaartuig keeren.
Ten zij dus dat AEool haast andre winden geev',
Is 't ligt verboden grond, waarheen 'k, mijns ondanks, zweef:
Want, van Illyriens kust ter linker afgeweken,
Zie 'k aan de regterhand reeds Italiaansche streken.
Streef, streef niet meer, ô wind! naar 't wreed geweigerd oord!
Gehoorzaam, nevens mij, der groote Godheid woord!
Terwijl 'k verhoord te zijn en vreezen moet en hopen,
Dreigt ô wat nieuw geweld den bodem gansch te sloopen.
Spaart gij m' althans, ô Goôn der blaauwgegolfde Zee!
En voegt bij 's Hemels wraak, helaas, geen erger wee!
Ontvoert den matten geest veeleer aan 't vreeslijk sterven;
Zoo slechts, wie reeds verging, nog kunne niet verderven.
|
|
Auteursrechtvrij