Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1810

Theorie en praktijk.

‘Op zekeren avond, terwijl de lucht helder stond en door geene dampen beneveld was, nam een Starrekundige die gelegenheid te baat, om, door middel van eenen Teleskoop, de Volle Maan te beschouwen; hij maakte eene teekening van de uitgebreidheid harer zeeën, de hoogte der bergen, en het getal der bewoonbare landen en koningrijken. Een Boer, dit ziende, zeide tot iemand, die naast hem stond: “Laat hem kijken, zoo veel als hij wil; hij is toch niet digter bij de Maan dan wij.”’

Dit verhaal deed, op zekeren dag, aristus aan zijnen Zoon alexis, in eene dier zamenkomsten, in welke hij zoo wel deszelfs hart trachtte te vormen, als zijn verstand met nutte kundigheden te verrijken. ‘Gaat gij uwe medgezellen in geleerdheid te boven, en blijft, nogtans, in braafheid van hart, met het ongeoefende gemeen op dezelfde hoogte? Hebt gij op den tempel der deugd zoo lang gestaroogd, en, echter, om dien te naderen, geenen enkelen stap gedaan?

[p. 618]

Beschouwt gij met verrukking zedelijke schoonheid, en spant niet uwe krachten in, om met dat edel sieraad getooid te worden? Zijt gij een wijsgeer in bespiegeling, maar een nieuweling in de praktijk? Mijne vaderlijke vooringenomenheid doet mij hopen, dat het tegenovergestelde waarheid is. Ik streel mijzelven met het denkbeeld, dat ik u hebbende leeren denken, gij u in staat bevindt om te kunnen werken, en dat de braafheid van uw gedrag aan uwe vordering in nutte kundigheden evenredig zijn zal. Mogt de wijsheid des almagtigen, welke in de werken der schepping zoo zigtbaar doorstraalt, uw leidsman op het pad des levens zijn! En mogt gij al het geluk genieten, welk de eigenaardige uitvloed is van een geoefend verstand, geregelde neigingen, uitgebreide goedwilligheid en een beminnelijk gedrag! Hierin bestaat het hoogste goed, hetwelk de aloude Wijzen zoo hoog roemden, hetwelk de Rede aanprijst, de Godsdienst wettigt, en waaraan de Godheid zelve hare goedkeuring geeft.’