Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1810

[p. 537]

Aanmerkingen, over eene nog niet genoeg bekende oorzaak van haemorrhagiae, na de verlossing. Door L. Mende, Geneesheer en Leeraar in de Geneeskunde te Greifswald.

Na de langzame verlossing eener anderzins jonge en sterke Vrouwe, door gebrek aan genoegzaam krachtige vlagen, ging de ontlasting der placenta insgelijks langzaam voort, tot dat de aanwezende bekwame Vroedvrouw hare toevlugt nam tot zachte wrijvingen van het benedenste gedeelte des onderbuiks, waarop eene krachtige vlaag volgde, die, nadat er in deze poging tot ontlasting reeds een uur verloopen was, dezelve in een oogenblik volbraat.

Gedurende de verlossing, tot een vol uur na dezelve, was er geen drup bloed gestort, doch thans begonnen er aanmerkelijke vlagen te werken van de lendenen naar voren en naar beneden, die zulke geweldige haemorrhagiae van dun rood bloed ten gevolge hadden, dat de Kraamvrouw eerlang in den slaat eener gevaarlijke krachteloosheid verviel. Van wege den uit alle teekenen krampachtigen toestand der Lijderesse vleide men zich, dat de inwijving van vlugge prikkelende middelen, gepaard met warme stovingen, aan het oogmerk zou voldoen; doch zulks wilde maar in het geheel niet gelukken. De Heer mende besloot hieruit, dat er een vreemd ligchaam in den uterus moest aanwezig zijn, hetwelk deszelfs regelmatige inkrimping verhinderde; schoon het bezwaarlijk viel te gissen, hoedanig iets zulks zou kunnen zijn, dewijl de placenta volkomen wel was afgekomen, en er ook met geene mogelijkheid een tweede kind kon aanwezig zijn. De Geneesheer bragthierom zijne hand in den uterus, hetgeen niet zonder zeer groote moeite gelukte, en vond dat er zich een buitengewoon groote bloedklonter in den hals van den uterus had vastgezet, die de inkrimping van het daar boven gelegen gedeelte verhinderde, hetgeen als uit eene spleet bij aanhoudendheid het bloed deed vloeijen. Met veel moeite en behendigheid maakte de Geneesheer dit vreemd ligchaam los en bragt het uit den uterus, waarna dezeive zich regelmatig zamentrok en de haemorrhagia aanstonds ophield.

[p. 538]

De hoofdoorzaak, waardoor het vermeld ongemak bij deze eenvoudige verlossing ontstond, was enkel de te snelle zamentrekking van den mond des uterus, denkelijk verwekt door de wrijving op het benedenst gedeelte daarvan, die denzelven zoo snel deed zamenkrimpen, dat wel de placenta, doch niet het teffens uitgevaat bloed werd uitgedreven, hetwelk dus zitten bleef en stolde; waardoor het de houding aannam van een nieuw vreemd ligchaam, in staat, om, door de verhindering der volkomene zamentrekking van dat deel, eene haemorrhagia te veroorzaken.

Uit gelijksoortige redenen schijnt het gewoon verschijnsel te ontstaan, dat, wanneer er bij, of oogenblikkelijk na de verlossing, geene ontlasting van bloed plaats grijpt, zulks sterke naweeën en haemorrhagiae ten gevolge heeft. De grond hiervan schijnt te liggen in eene onregelmatig sterke zamentrekking van de inwendige vlakte des uterus, waardoor de monden der vaten worden te zamengedrukt, eer zij zich van het in hun bevat bloed hebben kunnen ontlasten; waaruit vervolgens noodwendig geweldige navlagen, en dus ook ligt zware haemorrhagiae, moeten ontstaan.

Eindelijk kan ook deze Waarneming ons leeren, dat de teruglating der placenta in den uterus, wanneer zij niet van zelve komt, niet onvoorwaardelijk moet worden aangeprezen. Wanneer de placenta waarlijk met den uterus sterk is te zamengegroeid, of wanneer zij door de werkeloosheid van denzelven niet wordt afgestooten, dan moet men de werking der Natuur afwachten. Doch wanneer de placenta geheel is losgeworden, of als daarvan maar enkel een stuk aan den uterus vastzit, en dit vastzittend gedeelte de verhindering van de ontlasting des geheels te wege brengt, dan is de spoedige wegneming daarvan noodzakelijk, dewijl anderzins dus hier, gelijk door den tegen het ostium nteri liggenden bloedklomp in deze Waarneming, eene onregelmatige zamenkrimping van den uterus, en daardoor eene sterke haemorrhagia, wordt veroorzaakt.