Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1810

Zullen wij elkander in den Hemel wederzien? zoo duidelijk kennen als hier op deze Aarde? Deze vragen duidelijk opgelost voor Allen onbepaald van welke Godsdienst of Reliegie. Door A. van Oosten, jr. Te Amsterdam, bij C. Groenewou.d 1810. In gr. 8vo. 15 Bl.

Het onnoodig houdende wijdvoerig hierover te handelen, geeft de Schrijver van dit kleine blaadje den grond van zijne bedoeling in een kort onthoudend bestek op, vertrouwende zijne medemenschen met de verlichting daarvan, welke hij door den invloed van Gods geest geeft, (dit is de nederige uitdrukking) geenen ondienst te doen. Wij hebben dezen arbeid van het denkvermogen van dezen ons onbekenden (man of jongeling?) gelezen en herlezen, en, stonden wij verbaasd bij het zien van de weinige bladzijden, waarin de nog al bedenkelijke vragen van den titel duidelijk voor allen zouden worden opgelost, onze verwondering nam merkelijk toe bij het zien van de vele ons nieuwe bijzonderheden, waarvan de Schrijver, óf in 't voorbijgaan óf meer uitvoerig, hier almede melding doet. Intusschen als men, zoo als deze Schrijver, betoogt, kan men kort zijn: bij wijze van inleiding, of zoo iets, herinnerd hebbende, welke banden ons aan elkander verbinden, loopt het betoog in 1½ bladzijde omtrent op deze wijze volledig af: God heeft hiervan gene vaste getuigenis gegeven, echter het komt mij voor dat het - geen twijfel overlaat of het zal eenmaal plaats hebben, want God heeft een zalig volmaakt leven beloofd. Aan de Volmaaktheid kan zulk een onbegrensd genoegen niet ontbreken. Maar laten wij liever den hetooger zelven hooren: ‘Zou den Schepper ons onkundig laten, om in de eeuwigheid aan onze naastbestaande of vrienden te denken? (Immers God heeft de macht tot zulke werken.)

[p. 657]

Zoude God dit doen om onze Volmaaktheid niet te stooren? welke reden zoude er voor zijn? (Ofschoon het ons niet vrij staat daarnaar te vragen.) Neen! de liefderijkste Vader, die het gevoel der liefde en vriendschap den mensch op Aarde geschonken heeft, zal dat in den Hemel, in de Volmaaktheid niet laten ontbreken - op dit vertrouwen vestig ik mijne vragen: ja! wij zullen elkander in den Hemel, zoo duidelijk kennen als hier op deze Aarde.’

Zoo is de hoofdzaak dan daargesteld, waarop de Schrijver overgaat om bij het afsterven van vrienden te troosten; voorts onderzoekt hij, of wij zeker in den Hemel zullen komen? of wij daar ook lasteraars, gierigaards, enz. dezulken, die Goddeloos geweest zijn, die ons beleedigd hebben, herkennen zullen? of wij die verachtelijk aanzien, boos of nog gramstorig zijn zullen, wegens de beleedigingen, somtijds door hen aan ons gedaan? enz. Ook hebben wij in dit boekje nog vrij wat, dat ons nieuw was, gevonden: de Schrijver roert b.v. de geheiligste banden aan, die zalige banden der Goddelijke natuur, die den Schepper der wereld zoo mildelijk in onze harten uitstort. Hij leert, dat met de Ouders het grootste gemis van een kind in het graf daalt; spreekt van Goddelozen, die de Godsdienst betrachten en echter boos zijn; en eindelijk (want wij kunnen alles niet aanstippen) verzekert hij: de Poorten van het eeuwig Paradijs staan voor ons open, tot aan het uur des doods; een enkele oprechte zucht van berouw onzer slechte daden kan den mensch nog eeuwig gelukkig maken.

Wat taalkunde en spelling betreft, zal het door ons afgeschrevene, zoo wel als de titel, den Lezer genoeg van 's mans bedrevenheid inlichten. Inderdaad, met zoo weinig bevoegdheids behoorde men de vingers van het papier te houden en zijnen ongepasten schrijflust te bedwingen!

Wij vragen onze Lezers om verschooning, dat wij hen zoo lang met dit prulletje bezig hielden.