Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1810

Florentijn en Herman, of de Zonen van den Zonderlinge. Vrolijke Roman van A.F.E. Langbein. Uit het Hoogduitsch. Met Platen. Te Haarlem, bij A. Loosjes, Pz. 1810. In gr. 8vo. 215 Bl.

De man, die alles juist anders deed dan de overige menschen, openbaarde bij de geboorte van zijne tweelingen zijn dolzinnig plan, dat een dezer zonen verwijfd en vorstelijk door hem zou worden opgevoed, daar hij den anderen zonder de minste opvoeding als een boom in het woud zou laten opgroeijen. Het lot moest tusschen de tweelingen kiezen. Hij was toen veertig jaren oud; eerst op zijnen zeventigsten verjaardag wilde hij dezen laatsten zeggen: ‘gij zijt mijn zoon.’ Zoo wilde hij zien, wie van beiden de gelukkigste was. De Lezer denkt voorzeker, dat van beiden niet veel goeds worden kon. Intusschen gelukkig onderging het plan van den vader toch deze verandering, dat de laatstgenoemde lezen en schrijven leeren moest, alzoo hij dit volstrekt noodig hield; hij zou bij een' Predikant of bij een' Schoolmeester onder dak gebragt worden, tot dat hij zijn brood winnen kon. Gelukkig geraakte het kind bij den Predikant brock, die het vormde tot een edel mensch, en in het geheel eene opvoeding gaf, juist geschikt voor een jong mensch, dat zichzelven door de wereld helpen en redden moest. De waardige Leeraar was in dezen den vader te slim, hoe zeer die Zonderling eens, zoo hij meende, met eigene oogen getuige was, dat het kind volmaakt naar zijn plan opgroeide. Herman werd alzoo een uitmuntend man. Emilius florentinus magnus leöpoldus alexis eduard werd intusschen van jongs af aan in alles behandeld als een parel in goud gezet, die men op watten leggen moet - en hij werd alzoo natuurlijk een deugniet. Het werkje geeft ons de geschiedenis van beide de jonge lieden tot hun dertigste jaar; nu kwam

[p. 609]

de zeventigste verjaardag van den vader, en deze zeide toen tot Doctor wigmund, zijnen vriend: ‘Ziet gij nu wel, Doctor! wij hebben mijnen zeventigsten verjaardag beleefd. Maar nu dertig jaren geleden geloofde ik niet, dat mijne proef, tegen welke gij toen reeds met eenen geest der voorzegging mij hebt gewaarschuwd, ten opzigte van florentijn zoo ellendig slecht zoude uitvallen. Ja Doctor, er bestaan eene Nemesis! Zij straft mij over mijne dwaasheid, dat ik, zonder daartoe door de natuur te zijn verordend, de rol van een' Zonderlinge spelen wilde, en mij met name in eene zoo hoogst gewigtige zaak als een dwaashoofd gedroeg. - Werd deze geschiedenis in eenen Roman verhaald, men hield dezelve voorzeker voor een onnatuurlijk verdichtsel.’ - ‘ô Neen; (was het antwoord.) Gij hebt zelfs in de wezenlijke wereld uws gelijken. Ik zal u slechts twee beroemde namen opnoemen, die mij juist invallen. Rousseau, die door zijne Emile eene geheele verandering in het vak der opvoeding wilde bewerken, zond zijne kinderen in een vondelingshuis; en Mevrouw de genlis, als schrijfster van vele werken over de vorming der jeugd bekend, gaf hare twee dochters voor weeskinderen uit, en liet dezelve als zoodanige in Londen opvoeden.’ - Dit is indedaad genoegzaam, om een ieder, ten aanzien van het al of niet waarschijnlijke des verhaals, den mond te stoppen.