Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1810

[p. 58]

Gebeden, Overdenkingen en Gezangen, betreffende eenige Gesprekken en Woorden uit den mond van Jezus. Een Huisboek voor Christenen. Door J. Hazeu, Cs. Zoon. Iste Deel. Te Amsterdam, bij W. van Vliet. 1809. In gr. 8vo. 410 Bl.

Er zijn zoo vele Huisgezinnen in ons Vaderland, in welken eene godsdienstige stemming plaats heeft, en de mate van opgehelderde kundigheden en vatbaarheid voor rein Godsdienstgevoel is zoo verschillend, dat men niet ligt de welmeenende pogingen van hun, die den zoodanigen, door Hand- en Huisboeken, of andere dergelijke grootere of kleinere geschriften, tot opwekking en bevestiging van godvruchtige gevoelens trachten van nut te zijn, behoort tegen te werken, door de gebreken, die men er in meent aan te treffen, in openbare boekbeoordeelingen al te zeer in 't licht te stellen, en daarop alleen of voornamelijk de aandacht te doen vestigen.

Met deze, welligt in 't oog van anderen te angstvallige gedachte, zetteden wij ons, dit boek van den Heer hazeu doorgelezen hebbende, tot de aankondiging van deze nieuwe vrucht van 's mans lofwaardige zucht, om Godsdienstige stichting onder zijne Medechristenen te bevorderen. En, ofschoon 't ons dan leed doet te moeten zeggen, dat, onzes inziens, door 's mans zoogenaamde korte en zaakrijke letterlijke verklaringen van eenige heilrijke bijzondere gesprekken en woorden van Jezus, over diens Godsdienst- en Zedeleer niet 't door ons verlangde licht verspreid, en de geheele wijze van behandeling van deze onderwerpen, naar ons gevoel, niet in diervoege is ingerigt, dat wij er ons voor opgeklaarde Christenen veel goede werking van kunnen beloven; zoo willen wij desniettemin gaarne vertrouwen, dat een aantal, voor redelijker en grondiger onderrigt min vatbare Lezers, gewoon aan die manier van Bijbellezen, en geheel ingewijd in die wijze van denken en gevoelen omtrent Godsdienstige onderwerpen, die in dit Huisboek doorstraalt, er zich ter goeder trouwe, op hunne wijze, in hunne eenvoudigheid mede zal

[p. 59]

stichten, al is 't ook, dat zij onder 't lezen niet veel warmte ontwaar worden.

Hier en daar ontmoet men nog wel eene aanmerking, waarin de Schrijver, niet zonder grond, van meer algemeen aangenomene denkbeelden asgaat. Tot eene proeve, willen wij hier 's mans gunstige gedachten, over den veelal miskenden en, tegen 's Heilands openbare meening, onmeêdoogend veroordeelden Jongeling in 't Evangelie, ter neder schrijven. ‘En of nu hetgene wij in deze bespiegeling hebben voorgesteld, van achteren niet is bevestigd geworden, kunnen wij met zekerheid niet bepalen. - Echter vertrouwen wij, dat 's heilands onderwijs niet geheel vruchteloos geweest zij aan het hart van dezen jongeling; dit geeft ons zijne droefheid duidelijk te kennen; hij was droevig, een bewijs dus, dat het hem ernst ware, en dat hij niet overschillig bleef omtrent zijne eeuwige belangen; nergens toch lezen wij, dat zulk een zoeken onvruchtbaar gebleven is. - Wij kunnen dus hier geene bepalingen maken; echter mogen wij uit den aard der zaak, en uit het karakter van jezus, zijne goddelijke wijsheid, goedheid en alvermogen, wel eenig vertrouwen koesteren, dat deze jongeling, vroeg of laat, het voorwerp van jezus liefde zijnde, ook door Hem zal zijn te regt gebragt! - Jezus zag hem dus droevig henen gaan, gewis met een oog van medelijden, dat hij de heilgoederen der eeuwige zaligheid, waarop hij toch zeer gesteld scheen te wezen, zoo weinig wist te waarderen; en geen geloofsvertrouwen had op Hem, den waren messias: den Leeraar der geregtigheid; den Verlosser zijner ziel.’

De Gezangen zijn voorzien van muzijknoten, om, even als de Gebeden, bij den Huisgodsdienst, bijaldien men zulks mogt goedvinden, te kunnen gebruikt worden.