Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1809

De tegenwoordige staat der negers in de Amerikaansche volkplantingen.

Op verre na niet zoo rampzalig is tegenwoordig de toestand der Negerslaven in de Amerikaansche Volkplantingen, als in den aanvang der achttiende eeuwe; niet langer worden er de Negers beschouwd als eene tusschensoort tusschen den Mensch en den Aap; men ziet in hem den mensch zelven. In eene Reize van den Heere harry bolingbroke langs de oevers der rivier Demerary, in het verleden jaar in het licht gegeven, ontmoetten wij onlangs eenige bijzonderheden omtrent den toestand der Negerslaven aldaar, zoo opmerkelijk wegens hare nieuwheid als belangrijkheid. Het overnemen van dezelve zal, vertrouwen wij, velen onzer Lezeren niet onaangenaam zijn.

Wanneer een Planter, zoo verhaalt de Heer bolingbroke, Negers heeft gekocht, eerst aldaar aangekomen, maakt hij eenen aanvang met hen te gewennen aan

[p. 561]

het nieuwe klimaat, hetwelk dat der verzengde luchtstreek, hun Vaderland, moet vervangen. Zorgvuldig worden zij, even als kinderen, behandeld. Eer zij naar de plantaadjen worden gezonden, worden zij van eene lange broek, een hemd, een buisje en een hoed voorzien. Hen te zien in het Europische kostuum, maakt inderdaad eene kluchtige vertooning; niet dan met moeite laten zij zich bij wijlen overhalen, niet omdat zij gewoon zijn, betere of zelfs even goede kleederen te dragen, maar omdat zij zich als lieden van een hooger rang beschouwen, en even zulke kleederen, als die der Opzieners der Volkplantingen, willen hebben. Hetgene, waarin zij het meeste belang stellen, is een dekkleed, hetwelk hun tot een bed verstrekt, tot dat zij er een hebben.

Na hunne aankomst in de Volkplanting worden zij toevertrouwd aan het toezigt en de zorge van eene huishoudster, die hen van spijze, drank, pijpen, tabak verzorgt, en al wat verder dienen kan om hunnen nieuwen stand aangenaam te maken. Men tracht hun moed in te boezemen; men bezorgt hun goede bekenden; men geeft hun in het eerst ligt werk nabij het huis; aldus worden zij aan orde en de levenswijze der plantaadje gewoon. Vervolgens worden zij onder het opzigt eenes ouden Negers gesteld, die den nieuweling voor zijnen knecht neemt, en hem leert, zijne spijze te bereiden. Eindelijk beginnen zij de andere werklieden te volgen, en hun arbeid valt hun veel minder zwaar dan men wel zou denken, omdat de meesten hunner, reeds slaven geweest zijnde in hun Vaderland, aldaar veel minder voedsel en veel meer behoeften hadden.

Ten negen ure worden zij tot het ontbijt geroepen; een uur wordt hun daartoe vergund. Ten één ure komen zij om het middagmaal te nemen; vijf kwartier uurs mogen zij daartoe besteden. Met zonne-ondergang scheiden zij uit met werken, en komen te huis om een pijp te rooken en het avondmaal te houden; dit is de voornaamste maaltijd der Negers. Behalve hun gewoon voedsel, ontvangen zij wekelijks een pint Rhum en twee pond rooktabak. Deze zijn de voorwerpen van weelde, van welke zij tot hun vermaak voorzien worden.

Nadat zij aan het klimaat eens gewend zijn, voeden zij, voor hunne eigen rekening, gevogelte, varkens, geiten, en beplanten den kleinen moestuin, die hun wordt

[p. 562]

afgestaan. Die een ambacht verstaat, werkt in zijne ledige uren, om het voortbrengsel zijner nijverheid te verkoopen. Dikmaals gebeurt het ook, dat zij, in hunnen ouderdom, wanneer de krachten hun begeven, een kleinen winkel houden. Niet zeldzaam is het ook, dat men in de Volkplantingen van Guiana Negers ziet, die genoeg overwinnen om zich vrij te koopen. Anderen heb ik er gezien, die in het begin slechts een klein sommetje aan hunnen Meester gaven, en zich verbonden, om hem het overige met hunnen arbeid te betalen, nadat zij hunne vrijheid zouden bekomen hebben. Doch de meesten verspillen hun geld aan kleederen en opschik. Sommigen leggen het op, zonder zich vrij te koopen. Te Essequebo heb ik eene bejaarde Negerin gekend, die, bij haar overlijden, driehonderd ponden sterling (ruim drieduizend gulden) naliet, die onder hare kinderen verdeeld werden. Met het verkoopen van gevogelte had zij die som overgewonnen.

Volgens eene beraamde schikking, komt een Geneesheer driemaal ter weke de plantaadje bezoeken. Bij uitkoop betaalt hem de Planter twee dollars voor elken Neger; voor die som moet hij hem bedienen en geneesmiddelen leveren.

Wanneer een Neger gekocht en aan de Volkplanting verbonden is, heeft hij regt op een vast bestaan. Gezond of ongezond, jong of oud, moet hij gevoed, opgepast, gekleed en gehuisvest worden. Een levendig gevoel van vermaak verschafte het mij menigmaal, wanneer ik een hoogbejaarden Neger met een grijzen baard naast zijne vrouw voor de deur van hunne hut zag zitten, doende onder de lommer van eenen kokosboom hunne kleinzonen en kleindochteren spelen, terwijl de vader en de moeder dier kinderen in het veld werkten. In alle de oude plantaadjen vindt men reeds Negers van het derde en vierde geslacht.

Voor de nieuwe plantaadjen zoekt men Negers van mannelijken ouderdom te bekomen, in staat om den arbeid der landontginninge te verduren. Men geeft hun Vrouwen. Vlijtiger werkt de man en is spaarzamer, om aan zijne vrouw iets tot opschik te kunnen geven. Zeer eensgezind en zeer gelukkig zijn doorgaans de Negers in hun gezin; zij onderhouden de wetten van welvoegelijkheid en goede zeden. Wanneer eene vrouw de huwelijkstrouwe schendt, iets, hetwelk zeldzaam

[p. 563]

gebeurt, doet de man deswege zijn beklag bij den Opziener of den Eigenaar der plantaadje, die het huwelijk scheidt, en aan de echtgenooten vrijheid geeft, om van nieuws in den echt te mogen treden.

De hardheid, met welke de Negers voormaals in de Amerikaansche Volkplantingen werden behandeld, had voornamelijk daarin haren grond, omdat het opzigt over dezelve aan andere Negers werd vertrouwd; zints dit opzigt in de handen van Blanken is gesteld, heeft de zaak een gunstigen keer genomen. Gedurende al den tijd, welken ik op Demerary heb vertoefd, en op mijne menigvuldige togten in verre afgelegene landen, heb ik nooit verzuimd, aan de Negers, welke ik op de plantaadjen ontmoette, te vragen, of zij dit land boven Afrika schatteden; en ik kan verklaren, dat er onder honderd Negers niet een eenige was, die blijk vertoonde, dat hij zijnen voorgaanden stand betreurde; zelfs geloof ik te durven verzekeren, dat, indien aan alle de Negers in Guiana dezelfde vraag gedaan wierd, onder de honderd niet één zoude gevonden worden, die een ander antwoord zoude geven.

Men heeft altijd beweerd, dat het getal der Negers in deze Volkplantingen afnam, van wege de wreede behandeling, die hun aldaar werd aangedaan, en de sterfte, door het klimaat veroorzaakt. Het kan zijn, dat zulks voormaals plaats had; tegenwoordig evenwel is dit het geval niet. Geen nieuwe toevoer uit Afrika is er noodig geweest, om het getal der Negers te vermeerderen, of het ontbrekende aan te vullen; integendeel neemt dit getal toe, hoewel zulks naauwelijks merkbaar is, uit hoofde der menigvuldige plaatsen, alwaar dagelijks nieuwe plantaadjen worden aangelegd. Daarenboven, de oorspronkelijke kleur der zuivere Negerrassen verdwijnt, en moet meer en meer verdwijnen, door hunne vereeniging met de blanken, de mulatten, de kreolen en de mestisen, zonder dat daarom het getal der menschen vermindere.

In 1787 beliep de bevolking der Engelsche Volkplantingen in Amerika vijftigduizend blanken, tienduizend lieden van de kleur en vierhonderd vijfënzestig duizend slaven; in 1805 was dezelve geklommen tot op vijfënvijftig duizend blanken, achttienduizend lieden van de kleur en vijfhonderd tienduizend slaven. Op Jamaika alleen is het getal der laatstgemelden met vierëntwintigduizend vermeerderd,

[p. 564]

waarvan de slavenhandel slechts vierduizend heeft aangevoerd.

Veel minder nadeelig is het klimaat der landen, tusschen de Keerkringen gelegen, voor de Negers, dan voor de Europeanen; de sterfte der Negers staat tot die der Blanken als een tot vier.