Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1809

Voorbeeld van dweepziek bijgeloof.

't Was het beleg van de Spaansche stad Saragossa, in den jare 1709, welk het voorbeeld, hier bedoeld, opleverde. De Monniken, die zich binnen de stad bevonden, namen deel aan de verdediging, en deden de inwoners gelooven, dat zij slechts een hersenschimming leger zagen, het werk der tooverije.

De Geestelijkheid begaf zich in plegtigen ommegang naar de wallen, om er de spooksels te bezweren. Doch dezen eemge Ridders van de bezetting hebbende neergesabeld, dwong het beter onderrigte volk de Wethouders, zich te onderwerpen. Xativa werd stormenderhand ingenomen; een hoop Monniken, die gewapend werden gevonden, werd over de kling gejaagd; de stad diende ten schouwtooneel van ijsselijkheden,

[p. 356]

en de inwoners, in Kastilie verstrooid, verstrekten ten voorbeelde voor muitelingen. Het zelfde tooneel van dweeperije en van wraakoeseninge leverde Lerica op. Bij de plondering der stad werden de Kerken, wijkplaatsen der inwoneren, verschoond; doch de Kloosters konden de Monniken niet beschermen, die de wapenen hadden opgevat. Op het zien van menschen, afgescheiden van de wereld, belegeringen hardnekkig doorstaande, hunne woede aan anderen inboezemende, en met de onderwerping van martelaren dezelve met hun bloed verzoenende, zou men gezegd hebben, dat het om alle de belangen des Hemels en der Kerke te doen was, en niet om eene louter menschelijke keuze tusschen twee Roomsch-Katholijke Koningen (van Frankrijk en Spanje) om over Volken van den zelfden Godsdienst te regeren.