Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1809

[p. 110]

Berigt, aangaande eene welgeslaagde inspuiting van geneesmiddelen in de aderen, bij eene krankzinnige. Door Den geheimraad Hufeland.

In dit jaar (1805) werden bij verscheidene Krankzinnigen, bij welke men geene inwendige middelen kon gebruiken, of wier toestand zoodanig was, dat er eene snelle en sterke inwendige omkeering gevorderd werd, proeven met Inspuitingen van Geneesmiddelen in de Aderen genomen; waartoe Braakwijnsteen en Campher werden gebruikt.

Over het algemeen volgden, op zoodanige proeven, Braken en Purgeren, benevens andere sterke ontlastingen, met groote misselijkheid en benaauwdheid, onrustigheid, een ongeregelden polsslag, zweet enz., waarop, na verloop van eenige uren, een geruste slaap volgde.

Zie hier het beloop der omstandigheden in een dier voorwerpen:

Eene Jodin, oud 22 jaren, werd, op den 11 Januarij, uit het Jodenlazareth, te Berlijn, als krankzinnig, in het groot Hospitaal overgebragt. Gedurende de zes eerste dagen na hare aankomst was zij zeer woedende; kunnende alleen overstortingen met koud water, benevens wijnsteenzure Potasch en Braakwijnsteen, onder den drank gemengd, haar eenigzins tot rust brengen.

Nadat, door deze behandeling, de kracht der bewerktuiging merkelijk was gebroken, en daardoor de aanvallen der ziekte werden verminderd en verzwakt, maakte men een' aanvang met prikkelende en versterkende middelen, verbonden met voedende spijzen.

Van den 18 Januarij tot den 13 Februarij bevond zij zich, eenige, nu eens sterkere, dan weder zwakkere aanvallen van Krankzinnigheid uitgezonderd, tamelijk rustig. Zij sliep, at en dronk met graagte; ja zelfs scheen haar verstand zich dagelijks te verbeteren; waarom men met het gebruik van de voornoemde middelen, gepaard met warme Baden en krachtige Inwrijvingen, aanhield.

[p. 111]

Op den 13 Febr. openbaarde zich, op nieuw, een sterke aanval van Krankzinnigheid, die onafgebroken aanhield tot den 25sten. De koude Baden waren thans vruchteloos, zoo wel als het gebruik van de wijnsteenzure Potasch en van den Braakwijnsteen; waarom besloten werd, bij haar eene oplossing te gebruiken van vier greinen Braakwijnsteen met vier greinen Campher, in twee drachmen slijm van Arabische Gom. Dan, daar hierop, in 24 uren, hoegenaamd geene beterschap volgde, besloot men, dezelfde bereiding, op den morgen van den 24 Febr., in eene ader van den regter arm in te spuiten. Tegen den avond volgde hierop eene geweldige misselijkheid; terwijl zich, over haar geheel ligchaam, eene brandende hitte verspreidde, met eene zeer zigtbare vermindering van woede. Zij sliep gedurende dien nacht zeer gerust, was op den volgenden morgen bij hare volle kennis, doch klaagde geweldig over verzwakking, waarom zij ook, gedurende dien geheelen dag, te bed bleef. Thans riep men het gebruik van een aftreksel van Valeriaan met vitriolischen Aether te hulp.

In dezen gunstigen toestand bleef zij tot den 12 Maart, op welken eene bereiding van zes gr. Braakwijnsteen, met even zoo veel Campher, werd ingespoten. Vijftien uren daarna werd zij gerust, zonder eenige merkelijke ontlasting. Doch op den 29sten verhefte zich het toeval op nieuw; waarom nogmaals dezelfde Inspuiting werd herhaald.

Ongeveer twee uren na dit tijdstip viel de Lijderes in een gerusten slaap, met een sterk warm zweet, gedurende den tijd van ettelijke uren, waarna zij geheel veranderd en volkomen bij haar verstand hersteld werd bevonden. Thans gebruikte zij de haar aangebodene spijzen en dranken geregeld; terwijl zij nergens over klaagde, dan over zwakheid, tegen welke zij ook volkomen baat vond bij de haar voorgeschrevene middelen.

Van dat oogenblik af bleef zij volkomen rustig en verstandig. Gedurende de vijf eerstvolgende weken vertoefde zij nog in het Hospitaal onder de herstellenden, en werd op den 6 Mei, als volkomen genezen, uitgelaten.