Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1809

[p. 539]

Aanmerkingen op het Werkje van den Heere J.M. Schrant, Roomsch Priester, getiteld: Het Leven van Jezus. Een Geschenk aan de Jeugd. In kl. 8vo. 20 Bl.
Het Leven van Jezus verdedigd, tegen de zoogenaamde Aanmerkingen eenes nameloozen Schotschrijvers. Door J.M. Schrant, Roomsch Priester. [‘Antwoord den Dwaas naar zijne dwaasheid, opdat hij zich niet voor wijs houde. Salomon.’] Te Amsterdam, bij B.J. Crajenschot. In kl. 8vo. 72 Bl.

Opposita juxta se posita magis clarescunt; ‘tegenovergestelde zaken, naast elkander geplaatst, steken zoo veel te sterker bij elkander af:’ indien ergens, mag althans deze regel gelden ten aanzien der twee brochures, wier titels hier boven staan. Onkunde, kwaadaardigheid, verdraaijing, slordigheid van stijl en taal, en wat niet al meer? in het eerste stukje, welk wij met den Heer schrant wel Libel mogen noemen - belezenheid, kunde, opregtheid, beschaafde taal en stijl, aan den anderen kant: deze zijn de twee oppositen, welke deze kleine schriften kenmerken en onderscheiden. Zoo min als de Heer schrant zelf, konden wij, onder het lezen van het namelooze geschrift, onze verontwaardiging dikmaals bedwingen. Dat iemand voor de leerstellingen van het Kerkgenootschap, onder hetwelk hij in goeden ernst zich heeft begeven, ijvere, is pligtmatig en prijzen wij, mits die ijver niet van de soort zij, welke door den Apostel paulus wordt afgekeurd. Maar, ongelukkig, is het die afgekeurde ijver, welke de Aanmerkingen kennelijk onderscheidt. Dit blijkt duidelijk bij eene zelfs oppervlakkige lezing, en blijkt nog duidelijker uit hetgene de Heer schrant daartegen aanvoert; op hetwelk wij, hoofdzakelijk, niets anders hebben aan te merken, dan dat hij, bij wijlen, zich met te veel ernst en op een te hoogen toon verzet tegen eenen Man, die inderdaad zijnen toorn niet waardig is. Te regt schrijft de Heer schrant in het slot van zijn Werkje: ‘Gij hebt, Mijnheer! nu al uwe gal tegen mij uitgebraakt, en het van u kunnen verkrijgen mij, uwen Broeder, Geloofs-, ja Ambtgenoot, van

[p. 540]

onregtzinnigheid te beschuldigen, liefdeloos te behandelen, en voor het oog der goede Geloovigen, ja der Wereld ten toon te stellen. Ik zoude mij, naar het voorbeeld van mijnen Grooten Meester jezus christus, die ook door afgunstige Wetgeleerden in het ongunstigst daglicht werd gesteld, van onregtzinngheid beschuldigd, vervolgd, en eindelijk ter dood werd gebragt, deze valsche beschuldiging getracht hebben te laten welgevallen; doch de Geloovigen hadden mijne verdediging noodig, en dezen liggen mij te na aan het hart, dan dat ik hen tegen uwe aanvallen niet zoude waarschuwen. Het masker is u nu afgeligt; uwe onkunde en onopregtheid is elk zigtbaar; ook de eenvoudigste is vol verontwaardiging over uwe lasteringen. Mijnheer! besef nu eens uw gedrag! Waar is de liefde, waarop de Leer van jezus als hoofdpligt aandringt? Is dit eenen Bedienaar van den God der liefde waardig, zijnen Ambtgenoot zoo valsch te beschuldigen, zoo liefdeloos te behandelen? Ik laat de uitspraak hier aan uw geweten over. Gij hebt u door uwe zoo voorbeeldelooze vermetelheid, als een groot eerroover, ten minste eene openbare ten toon stelling waardig gemaakt; doch ik begeer voor deze keer liever eene Christelijke wraak te oefenen. Welaan, ik vergeef u hartelijk uwen misstap, mits gij dien nooit weder begaat, en wil met jezus bidden: Vader! vergeef het hem, want welligt wist hij niet, wat hij deed. Mogtet gij eens uwe dwaling beseffen, mogte uw gevoel ontwaken, en uw hart met warme Broederliefde vervuld worden! Zie daar Mijnheer! den wensch, waarmede ik van u afscheid neem. De Vader der lichten bekroone denzelven met zijnen zegen!’ - Dat mag eene taal heeten, den Christen-Leeraar, den Schrijver van het schoone en nuttige Werk: het Leven van jezus, waardig.