Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1809

Iets voor Zieken en derzelver Vrienden. Naar het Hoogduitsch van J.M. Sailer. Te Amsterdam, bij J. Allart. 1808. In gr. 8vo. 144 Bl.

Dit boekske vervat korte vertoogen, bij wijze van overdenkingen, alleenspraken en verzuchtingen tot God, gerangschikt onder zekere klassen of Hoofdstukken. Eene lijst van den inhoud was bij hetzelve hoogst noodig, tot het vinden van hetgeen iemand in zijnen bijzonderen toestand, ter bemoediging en vertroosting, dadelijk behoeft: doch deze ontbreekt. Om den Lezer een denkbeeld te geven van hetgeen men in dit boekske kan vinden, zullen wij de opschriften der Afdeelingen overschrijven, tevens ook van de onderdeelen der eerste Afdeeling, en een paar Vertoogjes ter proeve mededeelen.

I. Onderscheidene gewaarwordingen van eenen Zieken bij verschillende gelegenheden. - Onderdeelen. In uren van lijden. Zaligheid op Aarde. Wanneer de smarten heviger worden. Bij een donker en beängst vooruitzigt van den dood. Na eene flaauwte. Over het vrolijk en welgemoed zijn in ziekte. Vrolijk zijn zelfs in den dood. Na eene verkwikking door spijs, drank en geneesmiddelen. Bij de gedachte: ik heb gezondigd. Geboorte en dood. Bij een levendig gevoel van eigene onvolkomenheden. Bij oogenschijnlijke hoop op genezing. Het leven des Vromen. Het sterven van den Vromen. Standvastigheid. Morgen- en Avondgedachten. Na een rustig doorgebragten Nacht. Na eenen

[p. 272]

doorgebragten Lijdensdag. Avondgedachten. - No. II. ontbreekt, of de volgende Afdeelingen zijn verkeerd genommerd. - III. Het Gebed des Heeren voor Kranken. IV, Over het eerste en laatste Artikel der oudste Geloofsbelijdenis. V. Het Evangelie voor Kranken, of Troostwoorden uit Jezus mond. VI Overdenkingen voor Kranken uit voorbeelden en gebeurtenissen ter leering en versterking afgeleid. Abraham, Jozef, David, Hiskia, Johannes de Dooper, Jezus, enz. enz. VII. De allertroostelijkste Geschiedenis voor doodelijk Kranken, of de Geschiedenis der Opwekking van Lazarus. VIII. Bemoedigingen des Godvruchtigen bij zijn naderend einde, die de lengte van zijn leven, het oogenb 'ik van sterven, en de wijze van zijn heengaan toe God betreffen. IX. Over de vereeniging van onzen wil met den wil van God. X. In de laatste dagen der krankheid. XI, Stervenden tot voorbeelden voor alle Levenden. Simeon, Jezus, Stephanus. XII. Op den Sterfdag.

Tot eene proeve strekke het volgende:

‘In uren van lijden. - Voor al het lijden, dat door mij, op mijnen ganschen levensweg, tot op dit oogenblik toe werd gedragen, zij U, o mijn Vader! mijnen eerbiedigen en ootmoedigen dank toegebragt! - Het lijden, mij door U toegezonden, leerde mij, wat mij geen sterveling, wat mij geene vreugd noch blijdschap had kunnen leeren; leerde mij, o mijn Vader! mijne tallooze zwakheden en gebreken kennen; het leerde mij aan iet beters, dan hetgeen deze aarde heeft, of geven kan, gelooven, en naar dat betere streven. Mijne hoop, mijn vurigst verlangen strekt zich naar dat betere steeds uit, en zal zich naar hetzelve zoo lang blijven uitstrekken, tot dat het eens, door uwe genade, mijne bezitting, mijne zalige bezitting worden zal! - Dank dan, Vader! dank zij U voor het lijden, dat Gij mij hebt toegezonden!’

‘Bij een donk, en beangst vooruitzigt van den dood. - God is Vader! - en Hij, die Vader is, kan zijn kind, dat het doen van zijnen wil bemint, niet verdoemen. - Jezus is voor mij gestorven - en Hij, die zich voor mij overgaf tot in den dood, Hij kan zijnen Broeder, die zijn vertrouwen op Hem stelt, die in zijne voetstappen treedt, niet verdoemen. - Den dood, de hel en den duivel heeft Jezus aan zich onderworpen. - Zou ik dan voor dezelve beven? -

[p. 273]

die Jezus, die den dood, de hel en den Satan overwon, die Jezus is mijn beschermer! - aan zijne hand trede ik het eeuwige leven in.’

De gevoelens, in dit boekje voorgedragen, ook de stijl, heeft van het Lavateriaansche, doch is minder overdreven. Aanstootelijks hebben wij niet aangetroffen: doch Gods Genade zal, naar het oordeel van sommige Ernstigdenkenden, wel wat heel ruim voorgesteld wezen. Aan Godvreezenden, intusschen, durven wij dit boekje met ruimte aanprijzen. Ware het meer compres gedrukt, en daar door minder kostbaar, dan ware het meer verkrijgelijk voor mingegoeden: iets, waarop men, onzes inziens, bij de uitgave van soortgelijke werkjes, wil men anders waarlijk nut slichten, wel degelijk behoort te letten.