Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1808

[p. 580]

Jezus Christus als Koning der Wereld, en zijn Evangelie als de hoogste wet voorgesteld, en daarin de bron des waren geluks aangewezen, naar de behoeste van dezen tijd. Te Rotterdam, bij N. Cornel. 1808. In gr. 8vo. 185 Bl.

Wederom een geschrift van den Heer pigeaud thz., die in 't Voorberigt, met 's mans naam onderteekend, het welmeenend doel, 't welk hij met de uitgave heest, openlegt, met bijgevoegde bekentenis, dat hij niets nieuws voorsteit, maar 't reeds bekende en dikwijls gezegde uit een ander oogpunt beschouwt, dan anders gewoonlijk geschiedt. 't Geen men anders noemt den uitgestrekten invloed, welken de beoefening der Christelijke leer, of wel van eenige leerbegrippen, zoo als die in verband staan met de oude voorspellingen omtrent den Messias, op het tijdelijk en eeuwig geluk der menschen kan en moet hebben, dat noemt de Schrijver den algemeenen invloed, welken 't Koningschap van Jezus en zijn Evangelie, beschouwd als de hoogste wet, hebben moet.

Vooraf gaat een algemeen overzigt over de grootheid van Jezus, als Koning. Daarna worden de voordeelen, die zijn rijk en leer in 't algemeen aangebragt hebben, en de tegenstand, dien dit rijk gehad heeft, aangewezen; vervolgens aangetoond, dat de invloed van dezen Koning overal behoort te werken, dat de ellende zeer groot zou geweest zijn, in welke het menschdom zou gedompeld geworden zijn, als Jezus niet tot dusdanigen Koning was verheven, maar dat echter de heerlijke voordeelen van dat rijk in 't bijzonder zijn voor den waren Christen, en dat de geest van dezen Koning behoort begeerd te worden, om alles te bezielen. Hierop laat de Schrijver nog eene uitweiding volgen over den heerlijken staat, waarin zich dit rijk in de toekomst, over de geheele aarde, inistervol zal vertoonen, en besluit dit alles met gemoedelijke aansperingen aan zijne medemenschen, om daarnaar te streven, dat zij het tegenwoordige leven ijverig besteden, als eene voorbereiding tot het deelgenootschap aan het rijk der heerlijkheid, en om 't hunne volijverig toe te brengen, opdat het rijk van Jezus steeds verder en

[p. 581]

verder uitgebreid worde, en eindelijk ook nog deze gedachte diep in 't hart te drukken: Koning Jezus heeft 't oog op zijne onderdanen; Hij en zijn Evangelie is alles en in allen.

Wij willen het godvruchtig oogmerk van den Schrijver niet miskennen, en gelooven gaarne, dat ook deze vrucht van 's mans werkzaamheid bij hun, die met hem dezelfde leiding van gedachten over de Leer van Jezus volgen, wel bijval zal vinden, en, wij hopen het althans, ook godsdienslige stichting bevorderen. Of nu evenwel van zoodanig geschrijf uitbreiding en vermeerdering van ware opklaring, en daarop gegronde aanmerkelijke verbetering van zeden te wachten zij, mogen anderen oordeelen.

't Heeft den Heer pigeaud goedgedacht, tot opheldering van sommige gezegden, eenige Aanmerkingen achteraan te voegen. Velen derzelven, schoon niets onbekends behelzende, hebben wij met genoegen gelezen. Anderen laten wij voor rekening van den Schrijver, zoo als bij voorb. die wij op bl. 174 aantreffen, daar de Schrijver beweert, dat de onderdanen van Jezus, in de toekomende wereld, waarschijnlijk verhevener zijn zullen, dan de Engelen. Eene bestrijding van grondstellingen der Kritische Wijsbegeerte, die op bl. 167-173 voorkomt, hadden wij, in een geschrift van dezen aard, over den wijduitgestrekten invloed van 't Christendom op algemeen en waar geluk, niet verwacht. Gesteld eens, dat eenige voorstanders van kant, en deze beroemde Wijsgeer zelf, 't een en ander beweerd hebben, dat strekking heeft om de waardij van 't Christendom te verkleinen, is daarom de geheele Kritische Wijsbegeerte op zich zelve zoo geheel en al te verwerpen, en moet daarom de onkundige menigte zoo onbepaald tegen dezelve ingenomen worden?