Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1808

Bereidingen der Reagentia, in de Pharmacopoea Batava voorkomende, met aanmerkingen en verklaringen der verschijnselen, welke er bij het réageren plaats hebben, voor beoefenaren der Artsenijmengkunde, door E^d. Stitzinger, Pharm. Stud. Te Amsterdam, bij L. van Es. In gr. 8vo. 37 Bl.

Wij kunnen niet ontkennen, dat in dit Werkje veel goeds gevonden wordt; hetzelve zou allezins voldoende aan het oogmerk zijn geweest, en voorzeker den Heere stitzinger geene oneer hebben aangedaan, indien geene aanmerkelijke en zeer in 't oog loopende misstelling daarin geslopen ware; ofschoon wij niet kunnen begrijpen, dat dezelve door den Schrijver niet opgemerkt is; iets, dat ons nog te meer bevreemdt, daar wij meenen dat de Nederduitsche vertaling der Pharmacopoea Batava reeds het licht zag, eer stitzinger zijn Werkje, en daarin zijne misstelling, tegen de blijkbare bedoeling der Schrijveren van die Pharmacopoea, onder de oogen van het publiek bragt; daardoor immers had hij gelegenheid, om zijne verminkte vertaling met die van de Bataafsche Apotheek te vergelijken. Op bladz. 14 num. 12 van zijn Werkje vertaalt hij de in de Pharmac. Batav. voorkomende woorden: Acidum Nitricum purissimum, ut acidum Phosphoricum et Tartarosum a Sulphurico in compositis salinis terrestribus et metallicis praecipitatis dignoscantur, aldus: ‘Zeer zuiver Salpeterzuur, gelijk ook Phosphorzuur en wijn-

[p. 280]

steenig Zuur, worden in zout en aardachtige zamenstelsels en Metaal-oxyden gekend door Zwavelzuur.’ - Wie ziet intusschen niet duidelijk in, dat dit regtstreeks tegen de bedoeling van den Latijnschen tekst aanloopt; daar immers de Schrijvers der genoemde Pharmacopoea het zuiver Salpeterzuur gebruikt willen hebben, om in zamengestelde aardachtige zouten en nedergeploste metalen het phosphor- en wijnsteenig zuur van zwavelzuur te onderkennen. Deze vertaling immers kan niemand ontkennen, dat met den Latijnschen tekst overeenkomt. Dezelve dan nu met die van stitzinger vergelijkende, blijkt, dat hij daardoor geheel tegenovergestelde denkbeelden opgeeft, wijl, naar hare aanleiding, de Schrijver niet het zuiver Salpeterzuur als middel ter onderkenning van het phosphor-, wijnsteen- en zwavelzuur, maar juist dit laatste als reagens van salpeter-, phosphor- en wijnsteenzuur wil beschouwd hebben!

De jeugdige stitzinger trekke uit dezen misslag deze goede les; dat hij niet altijd op eigene krachten steune, maar den raad van meer geoefenden inneme.