Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1807

[p. 255]

Iets over de negers.

Een Europeaan kan bezwaarlijk den eenen Neger van den anderen onderscheiden; allen dunken hem even zwart; hij ziet niets anders dan platte neuzen, dikke lippen en wollig hair. Maar de Kreool, gewoon onder hen te leeven, onderscheidt niet slegts de bijzondere persoonen van elkander; hij zal, zelfs op het eerste aanzien, u zeggen, tot welke natie zij behooren. De Mocos hebben de tanden festonswijze van een gescheiden, en eene vooruitsteekende kinnebak, eveneens bijkans als de aapen. De Caplaous hebben eene ronde tronie, en bijkans allen een voorkomen van zagtaartigheid, 't welk voor hun een gunstig vooroordeel inboezemt. De Mendonge heeft een wreeden opslag; ligt raadt men dat hij een menscheneeter is. De Congos hebben eene breede tronie, een goedaartig uitzigt, en zijn, over 't algemeen, tot den huisdienst meest geschikt. De Arada doet zich, door zijne leevendigheid en vrolijkheid, ligt onderkennen. De Ibo bemint den arbeid en is bang voor kastijding; altijd is hij gereed om zich te verdoen. De Calvare onderscheidt zich van alle andere door de zwartheid van zijne huid, zoo wel als de fraaiheid zijner gestalte; onder deeze moeten de beeldhouwer en de schilder hunne modellen kiezen.

Op zon- en feestdagen heerscht de opregtste vrolijkheid in hunne werkplaats; de Negers en Negerinnen komen, uit hunne belendende wooningen, door hunne tegenwoordigheid, de vreugde vermeerderen. Zij verdeelen zich in natien, maaken zoo veele onderscheidene groepen uit, en elk heeft haaren bijzonderen dans. Aan de Calenda wordt hier de voorrang gegeeven. Een Arada-neger (deeze zijn de vlugsten) springt in de lucht, en daalt op éénen voet neder; hij springt andermaal, buigt zich voorover, strekt zich uit langs den grond, rijst oogenblikkelijk op, maakt luchtsprongen, huppelt, springt, loopt, vliegt, om zoo te spreeken, rondom zijne danzeresse, terwijl zij, onder dit alles, met uitgespreide armen en haare handen met een zakdoek vereenigende, de oogen zediglijk ter aarde geslagen houdt, van tijd tot tijd een dof geluid slaat, alle de deelen van haar lichaam in beweeging houdt, door de enkele werking der spieren, zonder een oogenblik uit het middelpunt des cirkels te wijken, welken haar danzer beschrijft. De Jouba is een andere dans, die minder leevendig schijnt te weezen; maar dezelve is een der wellustigsten; de zoo zeer geroemde Fandango geeft 'er slegts een flaauw denkbeeld van. De dans der Caplaous is eene getrouwe afbeelding van de voornaamste bedrijven huns leevens; zij

[p. 256]

vertoonen in denzelven de listen, de bekommernissen en de vermaaken der liefde, de woede des oorlogs en de verschrikkingen des doods.

Met meer losheid, met meer juistheid en naauwkeurigheid, en zomtijds met meer bevalligheid, wordt nergens dan bij de Negers gedanst. Ligt zou men denken, dat zij tot deeze oefening, en zelfs tot de Muzijk, beter georganiseerd zijn, dan andere menschen; 't kan zijn, dat, de somme hunner vermaaken veel geringer zijnde dan die der beschaafde volken, hunne vezelen zich gemakkelijker beweegen; het vermogen van te gevoelen behouden zij in deszelfs algeheele volkomenheid; het geluid van het anders onaangenaamst speeltuig doet hen huppelen; eenige trammeleerende maatklanken zijn genoeg, om den Neger, die ze verstaat, in beweeging te brengen, en, indien de zang voortduure, ziet men hem welhaast in de leevendigste beweegingen van verrukkinge: duidelijk schilderen zij de vrolijkheid, en nog beter den wellust en het gevoel; maar hunne Muzijk is van kleinen omvang; eenige toonen, met gestadige zuchten doormengd, zijn hun genoeg; bijkans nooit doorloopen zij de geheele toonreeks. Hun geliefd speeltuig is de Bamboula, eene soort van keteltrom, wier bodem, in plaats van rond te zijn, kegelvormig uitloopt. Ter vermeerderinge van het uitwerkzel diens speeltuigs, klappen de Negerinnen, die de danzen omringen, op de maat in haare handen, en herhaalen koorswijze den toon, die op de Bamboula wordt geslagen.

Zomtijds, en met geen kwaad gevolg, bootzen de Kreool-Negers de Europische danzen naa; hunne toonen en hunne gezangen zijn even weinig kunstmaatig als die der Negers op de kust van Afrika. Het zijn de dichters en de muzikanten der werkplaatze. Het geringste voorval doet hun dichtvuur gloeien.

Voor elke soort van werk hebben de Negers een onderscheidenen toon en woorden; zij moeten altijd zingen, en alle hunne beweegingen, zelfs onder het bewerken der aarde, moeten op de maat geschieden.