Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1807

Berigt, aangaande de genezing eener zware borstverslijming, door braakmiddelen bewerkt. Door A.F. Löffler, Doctor in de Genees- en Heelkunde, en Russisch-Keizerlijke Hofraad.

Eene voorname Dame, de Generalinne von rohosine, van eene zeer vette ligchaamsgesteldheid, verlangde mijnen bijstand, in eene zware slepende ziekte, welke reeds gedurende eenigen tijd, door anderzins zeer bekwame Geneesheeren, zonder gevolg, was behandeld. Sedert eenige jaren leed zij sterk aan opgehoopte slijmen op de borst. Alles, wat de opwerping daarvan vermeerderde, bragt haar verligting aan; doch alles, wat dezelve belemmerde, deed ook de toevallen verergeren: zijnde zulks, in dit geval, eene zoo bevestigde ondervinding, dat het bij haar tot een algemeenen regel geworden was, daarop inzonderheid te letten.

Toen ik bij deze Dame wierd geroepen, hadden hare gewone Geneesheeren het geval doodelijk verklaard. Ik vond haar bleek en 'er zeer ellendig uitziende, met hol liggende, angstig starende oogen. Haar ontsteld gezigt smachtte naar verligting. Hare tong was bezet met een geel slijm. De ademhaling was zwaar en rogchelende, met zoodanig eene beklemming op de borst, dat zij alleen eene zittende houding kon verdragen; dewijl zij,

[p. 141]

bij het liggen op den rug, of op de zijde, eene benaauwdheid in de borst gevoelde, die aan verstikking grensde. Handen en voeten waren waterzuchtig opgezwollen; blijvende de kuilen, die daarin, door drukken, verwekt wierden, gedurende een geruimen tijd, staan, eer zij wederom oprezen. Alle afscheidingen en ontlastingen waren in wanorde, te weten geringer en slechter, dan de gezondheid vordert. Zweet bespeurde men zelden en maar weinig, gewoonlijk alleen wanneer de angsten zeer hevig waren of bedaarden. De polsslag was rasch en onregelmatig, somwijlen naauwelijks voelbaar.

De gewone Geneesheeren der Lijderesse hielden hare kwaal, uit de aangewezene kenteekenen, voor eene Borstwaterzucht. Ik daarentegen beschouwde dezelve als eene verslapping der Longenvezelen, met eene ophooping van slijm; zoodat eene ziekelijke afscheidingskracht der Longenkliertjes allengskens eene ophooping en stolling van slijm deed ontstaan, welke dus eene werktuigelijke oorzaak wierd van de belemmering der ademhaling.

Mijns oordeels was de aanwijzing, in dit geval, een Braakmiddel te geven, om daardoor het drukkend slijmpak weg te nemen, en vervolgens eene vrijere beweging in de Longenvaten te bevorderen. Ik stelde daarop zulks voor; doch de aanwezende Geneesheeren verzetteden zich daar tegen, in de onderstelling eener ware Borstwaterzucht. Vooral vreesden zij, dat, zoo het water in een zak besloten mogt zijn, dezelve zou kunnen breken en het water zich ergens uitstorten, zonder dat men hetzelve zou kunnen ontlasten; waardoor het zou kunnen rotten, enz. Tegen deze en dergelijke redenen had ik niets in te brengen, dan dat toch mogelijk, door dit middel, de Lijderesse zou kunnen behouden worden, die anderzins toch zou moeten sterven.

De Lijderesse en de naaste Bloedverwanten lieten zich overreden, hoewel met angst en vreeze. Voor mij was de onderneming ook zeer gevaarlijk; dewijl, zoo de Zieke eens onder de werking van het Braakmiddel was komen te sterven, men mij ligt als de oorzaak van haren dood zou hebben kunnen beschouwen. Ik gaf haar hierom den Braakwijnsteen in gedeelde giften, tot dat 'er werking kwam, die ras verscheen, en die, met iedere braking, verligting gaf, 't geen zoo wel der Lijderesse als mijzelven ruimer deed ademhalen.

[p. 142]

Zeven keeren braakte de Lijderesse in deze eerste proeve, en zulks was voor het tegenwoordige genoeg. Ondertusschen bedroeg de vuiligheid, van welke zij thans ontlast wierd, een gewigt van vier ponden, den gebruikten drank daar af gerekend. Voorts was die stoffe zeer taai en slijmerig. Ook bevonden zich daaronder zulke aanmerkelijke slijmproppen, dat dezelve waarlijk wel eene afteekening waardig waren geweest, en mij herinnerden aan de afbeelding van een Slijmgewas, door wichman, in zijn belangrijk Werk, medegedeeld.

Thans kon een ieder, na verloop van zes uren, gemakkelijk zien, dat de Lijderes, als door een toovermiddel, gered, en buiten alle gevaar was gesteld. Vervolgens wierd de genezing voltrokken, door zachte versterkende middelen; terwijl het Braakmiddel, bij tusschenpoozing, nog drie malen wierd herhaald, en insgelijks een betere leefregel, dan voorheen had plaats gehad, wierd voorgeschreven. Hierdoor wierd de Lijderesse tot eene volkomene herstelling gebragt, welke zij nu reeds tien jaren lang heeft genoten. Alleen gebruikt zij, van tijd tot tijd, een Braakmiddel, uit voorzorg; dewijl hare Longen eene groote geneigdheid tot slijmverzamelingen hebben overgehouden, en dus de kwaal, zoo men daarvoor niet behoorlijk zorgde, gemakkelijk zou kunnen wederkeeren.