Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1807

Zonderling verschijnzel van boomenten.

Te Breslau heeft men eene zonderlinge proeve van enten genomen, die een zeer ongewoon gevolg heeft opgeleverd. Een burgerman kreeg den inval, om in de enting het sap van onderscheidene soorten van peeren te vereenigen, met oogmerk om vrugten van gemengden aart te bekomen. Om daarin te slaagen, bedagt hij, de enttakken van onderscheidene peereboomen midden door in hunne volle lengte te snijden, allen zoo veel doenlijk even verre ontwikkeld en rijp. Hij vereenigde deeze takken, zoo naauwkeurig hem doenlijk was, zoodat de vezels over en weder elkander aanraakten, bondt ze zamen over hunne geheele lengte met zeer dunne banden van eene kleeverige stoffe, naar veerkragtige gom gelijkende, en entte in de spleet. Hij nam alle de niet tegen elkander overstaande looten weg, geene andere overlaatende dan die van het boveneinde der twee takken, even als het overige van den tak gespleeten, en de zijdlooten, wanneer er gevonden wierden, die dicht genoeg bijeen stonden, om zamengevoegd te kunnen worden. Van verscheiden honderden van dusdanige entingen vatte slegts een douzijn, en van deeze stierf een derde gedeelte bij het uitloopen; maar de wel-

[p. 38]

nige overblijvenden deeden eene uitwerking, keurig en belangrijk genoeg, om de boomkweekers tot het herhaalen en, ware het mogelijk, verbeteren van deeze handelwijze aan te spooren. Tot nog toe hebben slegts vijf van deeze enten vrugt gegeeven, en, onder deeze, twee gemengde vrugten, of liever van eene nieuwe soort - van de twee andere heeft de eene vermaagschapte soorten gedraagen, en de vijfde eene vermenging van de Grande Bretagne met de Bezy de Chaumontel voortgebragt; en die het zonderling verschijnzel heeft opgeleverd, hier bedoeld, heeft in 't eerste jaar eene gemengde vrugt gegeeven van eene buitengemeene hoedanigheid; in het tweede jaar de eerste der peeren, uit welke de enting was toebereid, en in het derde jaar de tweede dier peeren. De eigenaar van dien zonderlingen boom verlangde te weeten, of de vrugten niet zouden verwisseld hebben, zoodat de boom in het vierde jaar de gemengde vrugt droeg, zijnde hij voorneemens om 'er alsdan enten van te neemen; doch die afwisseling heeft met deeze eerste reize opgehouden, en de boom in het vierde jaar wederom Bezy de Chaumontel gedraagen.

Eene zoo zonderlinge ondervinding is gewisselijk genoeg, om de boomkweekers aan te moedigen tot het doen van een reeks van proefneemingen aangaande de volmaakbaarheid en vermenigvuldiging van vrugten. Zints langen tijd zijn de voordeelen deezer proefneemingen begreepen door de boomkweekers in het Departement Jemmappe, die zich mogen beroemen, zints eene halve eeuw, de lijst der peeren met nieuwe soorten, en onder deeze van de beste hoedanigheid, te hebben vermeerderd, thans in Europa bekend. De eerste wenk daartoe wierdt gegeeven door wijlen den Heer hardenpont, lid van het voormaalig Kerkelijk Geregtshof van Henegouwen; hem volgden de Heeren capiaumont, delneufcour en anderen. De Abt duquesne, een zeer vlijtig en ervaren Vrugtkundige, heeft te Mons eene maatschappij van boomkweekers opgericht, thans uit zeven-en-zestig leden bestaande, die jaarlijks Eereprijzen uitdeelt aan den uitvinder van eene nieuwe vrugt, die, naar het oordeel der maatschappije, van eene goede soort gekeurd wordt. De Heer duquesne arbeidt zedert lang aan een Werk, waarvan de artikelen over het enten en planten van Appel- en Peereboomen gereed zijn. Met verlangen zien alle liefhebbers der vrugtkunde dit Werk te gemoet.