Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1807

Aan Mr. Johan Meerman, Heer van Dalem en Vuren, ten antwoord op zijnen Brief, over de Vokaalverdubbeling in het Nederduitsch; door Matthys Siegenbeek, Hoogleeraar in de Nederduitsche Letterkunde te Leyden. Te Amsterdam, bij J. Allart. 1807. In gr. 8vo. 93 Bl.

De Hoogleeraar siegenbeek is niet in gebreke gebleven, om zijne spelling der Nederduitsche tale te verdedigen tegen de bedenkingen, door den Heer Mr. j. meerman ingebragt en door ons aangekondigd en ook gedeeltelijk beoordeeld in No. XI. van de Letteroefeningen des voorleden jaars. Wij prezen des Heeren meerman's geschrijf aan als een voorbeeld van beschaasdheid en bescheidenheid in het voeren van letterkundige geschillen, en vinden ons nu verpligt den Hoogleeraar zoo veel hooger te roemen in zijne even beschaafde en bescheidene beantwoording, als Hij toch bij de verdediging meer gevaars van driftvervoering moest loopen, dan men doorgaans bij den aanval heeft; de klem van redenen, met welke hij alle de gemaakte bedenkingen wederlegt, maakt deze ingetogenheid van stijl zoo veel te opmerkelijker in Recensents oog. Gelijk de uiterste beleefdheid echter den schijn wel eens aanneemt van onwelmeenendheid, zoo kan het vermoeden eener bloote welgemanierdheid niet wel geheel wegblijven, wanneer men den verdediger, die niet één punt heeft moeten opgeven, zijnen aanvaller den lof van eenen bondigen bestrijder ziet geven. Des Heeren meerman's bedenkingen tegen de wijze der invoering dezer spelling worden in het breede wederlegd; die tegen de voorbeelden uit verwante talen, als niet ter zake zijnde, afgeweerd, en het beroep op de Actrice ziesenis geparodiëerd; zijne onderscheiding tusschen etymologische en analogische spelling wordt ganschelijk omgekeerd; de bewijzen voor zijne eigene spelling worden allen ontzenuwd - en nogtans ‘zou de verdediger zich zonder verwaandheid niet kunnen vleijen, zijnen Bestrijder door het voorgedragene van de gegrondheid zijner gevoelens te overtuigen, maar het zich genoeg rekenen, indien het hem gelukt ware, zijnen Bestrijder daardoor te verzekeren van

[p. 445]

den diepen eerbied, waarmede hij voor deszelfs geleerdheid en verdiensten doordrongen is, en het gevoel van erkentelijkheid, hetwelk de kiesche en vereerende toon van deszelfs Brief bij hem heeft opgewekt.’ - Belangrijk is het, bij deze aankondiging op te teekenen, dat de Hoogleeraar wel wil toegeven in de spelling van heir en meir in plaats van heer en meer, schoon de gronden vasthoudende, waarop hij de laatste spelling had aanbevolen, omdat toch eene gelijke verbastering in den uitgang heid is doorgedrongen, hetwelk oudtijds hede was, en alzoo regelmatig heed zou moeten geschreven worden. - Te veel belang, eindelijk, hebben alle Vaderlandsche Letteroefenaars bij des Heeren meerman's invloed op den staat der letteren, wetenschappen en kunsten in het Koningrijk, om zich met den Recensent niet te vereenigen in des Hoogleeraars hartelijke bede; ‘dat de Hemel Hem, ten nutte der wetenschappen, welke in Hem eenen voortreffelijken handhaver en uitbreider vinden, ten nutte van het Vaderland, waaraan Hij tot sieraad strekt, nog lang gezondheid en krachten leenen moge; met de bede in het bijzonder, dat hij de volbrenging der gewigtige taak, Hem onlangs door een' verlicht en letterminnend Vorst opgedragen, met zijnen besten zegen achtervolge, en de uitbreiding van bondige geleerdheid, en echte, deugd en godsvrucht kweekende wijsheid daarvan de heilrijke vrucht doe wezen!’