Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1807

Scheikundige Mengelstossen, bestaande in Waar emingen en Proefnemingen, enz. uit de nieuwste en beste Schrijvers en ondervinding verzameld, enz. door B. Tieboel, Medelid van de Hollandsche en andere Maatschappijen, en Oud-Apothekar te Groningen. Iste Stuk. Te Groningen, bij R.J. Schierbeek. 1806. In gr. 8vo. 104 Bl.

De Heer tieboel, te Groningen, levert ons hiet weder een aangenaam en nuttig geschenk zij-

[p. 157]

ner werkzaamheid. Wij vinden hier een aantal van 76 onderwerpen van verschillenden aard, zich of tot de geneeskundige, of pharmaceutische, of technische Scheikunde bepalende. Belangrijk vooral komen ons die waarnemingen voor, welke de ontleding der zamenstellende deelen van vele enkelvoudige geneesmiddelen (simplicia) ten oogmerk hebben, en onder dezen vinden wij die van de Kraanoogen, van de Cassia Fistula, Rhabarber, Scilla, Cortex Cascarillae, van de Kina, Castoreum, Senebladeren, Opium en anderen. De kennis immers der naast zamenstellende deelen is de weg om de geneeskrachten der ligchamen te leeren kennen; iets, dat op bladz. 91, als ook in de Voorrede, wordt te kennen gegeven. Zoodanig eene kennis moet ongetwijfeld goede gevolgen hebben bij het voorschrijven of vermengen van onderscheidene geneesmiddelen; schoon 'er voorzeker, aan den anderen kant, een stalen geheugen vereischt wordt voor den Geneesheer, om zich aan het ziekbed de zamenstellende deelen der voor te schrijvene en te vermengene geneesmiddelen voor den geest te brengen, en daarbij na te gaan, of het eene welligt het andere zou ontleden; terwijl 'er tevens in de Geneeskunde verscheidene geneesmiddelen bij elkander gevoegd worden, en 'er menig een bestaat, wier zamenstellende deelen lijnregt tegen elkander aanloopen, en wier uitwerkselen, in den ziekelijken toestand van ons bewerktuigd gestel, de ondervinding als heilrijk verklaart: aanmerkingen, wier gegrondheid de Heer tieboel, gelijk wij vertrouwen, zal moeten erkennen.

Bij het doorlezen dezer Mengelstoffen vinden wij (bladz. 29.) eenige proefnemingen medegedeeld, door den Heer haas met het Castoreum genomen, ten oogmerk hebbende om deszelfs naast en afgelegene zamenstellende deelen te doen kennen; waarbij wij gaarne gezien hadden, dat de kundige Verzamelaar had aangemerkt, dat die proefnemingen van haas met Castoreum genomen zijn, nog met zijne huid en celwijs weefsel omgeven; iets, dat een aanmerkelijk verschil oplevert, dan of men de Castoreum, van beiden geheel ontdaan en bevrijd, aan de ontleding onderwerpt: want alsdan, lezen wij in de uitmuntende Akademische Verhandeling van den jongen Geneesheer bonn over het Castoreum, welke wij voor volledig houden, dat het slijmig in wa-

[p. 158]

ter oplosbaar zoutachtig gedeelte en de Lympha of eiwitstof niet tot de eigenlijke zamenstellende deelen van het Castoreum, als zoodanig op zichzelf ontleed, behooren, maar aan zijn celwijs weefsel eigen zijn; terwijl het ons, over 't geheel genomen, toeschijnt, dat de ontleding, door den Heer haas in 't werk gesteld, niet als de naauwkeurigste kan aangemerkt worden.

Gaarne deelden wij iets uit dit belangrijk Werkje mede; dan ook dit zou weinig afdoen ter berekening van deszelfs waarde; wij eindigen alzoo met den wensch, dat wij eerlang met een tweede Stukje vergast worden, waartoe wij hopen dat de hoogbejaarde Uitgever zich, door de noodige krachten en een ruim vertier, zal in staat gesteld zien.