Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1805

[p. 265]

Bijzonderheden van mejuffrouw Coswaij.

Mejuffrouw coswaij is de dogter van eenen Engelsman, hadfield genaamd, die te Livorno een herberg ophieldt, alwaar, om zijne goede hoedanigheden, alle de zulken zijner landgenooten, die in Italie reisden, hunnen intrek namen. Nevens lichaamsbevalligheden bezat zijne huisvrouw begaafdheden van verstand. Reeds hadt hij bij haar verscheiden kinderen verwekt, doch allen waren in hunne vroege kindsheid gestorven. De indruk, welken zoo veele sterfgevallen op het hart van Mejuffrouwe hadfield gemaakt hadden, laat zich ligt bezinnen. Van nieuws wierdt zij zwanger; doch de tijd haarer zwangetheid verliep onder het doorstaan van zoo veele lijdingen en smarten, dat men aan haare behouden opkomst uit het kraambedde twijfelde. Toen haar tijd daar was, wierdt de baker, die haar in haare voorgaande kraambedden hadt bediend, over haare wanhoop met medelijden getroffen; en voor haare meesteresse op de knieën vallende: ‘Mevrouw,’ zoo sprak zij, ‘indien gij eene gelofte wilt doen, om het kind, welk gij zult ter waereld brengen, niet in den Ketterschen Godsdienst te zullen opvoeden, maar aan onze heilige Kerk toewijden, zal ik de Heilige Maagd bidden, hetzelve in 't leeven te willen bewaaren.’

Mejuffrouw hadfield, in den angst, waarin zij zich bevondt, deedt den eed, welke van haar wierdt gevergd, en het kind kwam ter waereld. 't Was eene dogter; men noemde haar maria, en zij wierdt inderdaad in den Roomsch-Katholijken Godsdienst opgevoed, welken zij bestendig heeft beleeden. Het tijdperk, dat voor de andere kinderen doodlijk was geweest, liep voor haar gelukkig voorbij. De dankbaare moeder overlaadde haare baker met weldaaden, en de onschuldige maria wierdt op den schoot der moorderesse haarer broederen en zusteren opgevoed: want de rampzalige baker beleedt zedert, op haar sterfbed, dat zij, het vermenigvuldigen der Ketteren niet kunnende verdraagen, de eerste kinderen van Mejuffrouwe hadfield hadt vergeeven, zoo dra zich daar toe gelegenheid hadt aangeboden. ‘Het onmogelijke,’ zeide zij, ‘zoude ik wel hebben willen beproeven, om de waereld van deeze aankomende monsters te verlossen.’

Met veel moeite herstelde Mejuffrouw hadfield van de verschrikkelijke krankte, in welke deeze ontdekking haar stortte.

De kleine maria groeide op in schoonheid en verstand. Boeken en de harp waren haare geliefde bezigheden. Welhaast ontwikkelden zich haare bevalligheden; doch in stede van dezelve in de groote waereld ten toon te spreiden,

[p. 266]

scheen zij zich eeniglijk aan de Zanggodinnen toe te wijden, en kende de waarde haarer bekoorlijkheden niet, voordat zij den Heer coswaij zag. Ondanks haar moeders gelofte, welke met die van jephta eenige overeenkomst hadt, schonk zij haare hand aan dien bekwaamen Schilder; en van toen af opende zich voor haare begaafdheden een nieuwe loopbaan. Zij paarde het penseel met de lier, en hadt geene reden om daar van berouw te hebben.

Haar huis wierdt de verzamelplaats van lieden, om hunnen rang en goeden smaak meest beroemd. De Prins van wales, de Hertogin van devonshire, de familie der spencers, vereerden haar met hunne vriendschap. Het was mode geworden, haare werken, tot welk eenen prijs ook, te koopen. De Heer coswaij was de beste Miniatuurschilder in het geheele Koninkrijk (Engeland); Mejuffrouw coswaij durfde van het Historisch vak eene proef neemen, en wierdt daarin beroemd. De Engelsche Galerijen zijn vol van haare stukken. Haare penseelvrugten versieren den Shakespear van boijdel, en de Poëms van macklin. Men noemt twee zinnebeeldige tafereelen: de Nimf Lodona, en de Geboorte van den Theems, die haar de grootste eere aandoen. Een christus, draagende zijn kruis, zijnde een altaarstuk, 't welk zij aan zekere Kerk in Italie ten geschenke heeft gezonden, wordt zelfs daar te lande bewonderd. Ook heeft zij eenige Schoonheden geportretteerd, onder andere Mevrouw fitz-herbert.

Naar het voorbeeld van hogarth, heeft Mejuffrouw coswaij twee stellen zedelijke prenten laaten graveeren; verbeeldende, het een den voortgang der ondeugd, het ander dien der deugd, bij de Vrouwen. Zij zelve graveert zeer wel, en men heeft te Londen van haar verscheiden prenten in 't licht gegeeven, die in groote achting zijn.

Naa in Engeland verscheiden jaaren zeer gelukkig geleefd te hebben, vertrok Mejuffrouw coswaij na Parijs, om de schilderijen in het Museum te kopiëeren. Griffiths zou ze te Londen in 't licht geeven, nevens de historie van elken schilder en van ieder schilderij. De hervatte oorlog heeft dat plan doen mislukken. Mejuffrouw coswaij bewonderde de stukken der eerste Fransche schilders: iet zeldzaams onder de Engelsche kunstenaars.

Te midden der vermaaken, des roems en der genoegens der vriendschap, knaagde een heimelijk verdriet aan het hart deezer belangrijke Vrouwe. Zij hadt een geliefd kind verloren, en zints dien tijd hadt zij altijd eene soort van tegenzin in de waereld laaten blijken. De vermaaklijkheden van Parijs wierden haar haatelijk, en zij nam het besluit, de waereld te verlaaten. Tegenwoordig bevindt zij zich te Lion, aan het hoofd van eene dier godvrugtige stichtingen, die de aloude Kloosters vervangen.