|
| |
| |
| |
Belangryke bedenkingen over de volksverhuizing na Noord-Amerika.
(Vervolg van bl. 662.)
Intusschen mag de reden deezer minagtinge der Amerikaanen voor werken van vernuft wel niet zoo zeer gezogt worden in hun mangel aan smaak voor dezelve, als in omstandigheden, aan een jeugdigen Staat byzonder eigen, alwaar de toestand der aanhangen, de staatkunde, binnen en buitenlandsche betrekkingen, hulpmiddelen, en de natuur van den regeeringsform, alle de opmerking en koesterende zorge der wetgeevinge en der hoofdbewindslieden vorderen; naardien het groote gros des volks in die soort van kennisse wel onderrigt is, welke hetzelve in den gewoonen gang der nyverheid tot eenen leiddraad moet dienen. Even als in het natuurlyk, zoo is 'er ook in het staatkundig lichaam een oogenblik van afscheidinge tusschen de jeugd en den mannelyken ouderdom, vóór hetwelk de lichaamsterkte van het kind des opvoeders hoofddoelwit is; en wanneer hy hieromtrent zyn doel heeft bereikt, neemt de zorge voor de verstandelyke vermogens eenen aanvang. Hoewel de Amerikaanen, onbetwistbaar, in den akkerbouw, krygskunde, koophandel en de regeeringskunde groote vorderingen gemaakt hebben, hebben zy, egter, in de letterkunde die hoogte tot nog toe niet bereikt. Wanneer dat gebeurt, mag men de hoope voeden, dat het vernuft met even veel luisters in het Westlyke als in het Oostlyke halfrond zal praalen. In alle landen ligt de natuur, van tyd tot tyd, braak, en brengt slegts stervelingen van den gewoonen stempel voort. Hier te lande (in Engeland) was het by lange tusschenpoozen, en klaarblykelyk met zwaaren arbeid, dat zy een bacon, shakespeare, newton milton, johnson, pope, addison, hume enz. ter waereld bragt; en, in weerwil van het heirleger van Ençyclopedisten, van verzamelaars van Historien, enz. enz. kan zy met geen goed regt gezegd worden, tegenwoordig geopende oogen te hebben. Naar alle waarschynelykheid zal Amerika, in tyd en wyle, op haare letterkundige opperhoofden kunnen roemen; 't en zy dan dat haar vernuft, even gelyk
haare Constitutie, republikeinsch zy, en liever een' algemeenen en gelyken graad van kennisse, dan eene aristokratische meerderheid zich aanmaatige. En wel mag het eene der redenen zyn, waarom Amerika nooit iemant bezat, in letterkundige begaafdheden by uitsteekendheid groot, dat haare republikeinsche beginzels niet gedoogen, zodanig eene meerderheid aan te moedigen, en diensvolgens dezelve in werking te brengen.
| |
| |
Tot het maaken van eene naauwkeurige vergelyking tusschen de Amerikaanen en oudere Natien, zal het dienstig zyn naa te gaan, hoedanig zy geslaagd zyn in die naaspooringen, van welke zy hunne onmiddelyke studie gemaakt hebben. In de weetenschap der Regeeringskunde hebben zy getoond, met de meeste Volken op gelyken voet te staan; en indien deezen en geenen, die aan het roer zaten, misslagen begaan hebben, het zelfde was altyd, en zal immer het geval zyn onder allerlei regeeringsform. In de weetenschap, zoo weezenlyk noodzaaklyk in eene vrye Constitutie, ik bedoel de Welspreekendheid, 't zy zoo dat andere Volken meer kunstmaatige, zeker is het dat geen van allen treffender redenaars heeft voortgebragt. In den Koophandel hebben zy blyk vertoond van een' onbegrensden geest van onderneeminge en standvastigheid, die, zints de Onafhankelykheid, het getal der Zeehavens uitgebreid en vermeerderd, en de Staaten met den Koophandel op alle Waereldoorden heeft verrykt. In den Landbouw hebben zy by voortgang onmeetelyke bosschen in vrugtgeevende velden veranderd. Indien de Amerikaanen alle deeze stukken tot volkomenheid kunnen brengen, ware het ongerymd, hen als voor werken van vernuft en smaak onberekend te beschouwen. De Natuur moet het haare gedaan hebben tot het daarstellen van vernuft aan geene zyde van den Atlantischen Oceaan; en indien wy daar van nog geene ooggetuigen zyn, hoopen wy het eerlang te zullen worden.
Het volgende voorwerp onzer beschouwinge is de toestand van landlieden, die geld hebben om 'er mede ter markt te gaan. In Amerika zyn de best bevoegde wegen ter schat-vermeerderinge, de Koophandel en de Landbouw. Noodeloos ware het, aangaande den eerstgenoemden iets te vermelden, naardien dezelve over den geheelen aardbodem nagenoeg de zelfde gedaante bezit, en de kooplieden allerminst deswegen eenig onderrigt behoeven; doch omtrent den laatstgemelden zal dit van dienst zyn, omdat, in de meeste oorden van Amerika, dezelve weezenlyk verschilt van de weetenschap, zoo als dezelve op de Britsche Eilanden in praktyk wordt gebragt, en aldaar zeer weinig bekend is. De Staaten van Nieuw-Engeland hebben met ons (de Engelschen) de meeste overeenkomst in den werkdaadigen landbouw. In de Staaten van Pennsylvanie, Nieuw-York, en Delaware, is die overeenkomst minder; en in de meer zuidelyke Staaten, van wegen het verschil van klimaat en voortbrengzels, houdt dezelve bykans geheel op: zoodat zeer weinige Europeaansche landbouwers verder zuidwaarts verkiezen te trekken dan Maryland, 't en zy ze, in de daad, den westelyken koers van Kentucky neemen, wiens meeste bevolkers uit de noor- | |
| |
delyke en oostelyke streeken zyn. Voorts zyn 'er menigten van landëigene voortbrengzelen, die eene wyze van behandelinge vorderen, in Europa onbekend, doch welke een van elders komende bevolker zich moet eigen maaken, indien hy by zyn land zyne rekening wil vinden.
Zodanige landlieden, die geld hebben, en eene aangenaame verblyfplaats, in een wel-bebouwd gedeelte van een der Staaten, verlangen, zullen hunnen wensch genoeg kunnen vervuld zien; hoewel het 'er wel verre af is, dat bebouwde landen veel beterkoop zyn in Amerika dan in Engeland. Niet ondienstig zal het egter zyn, hun eenen wenk te geeven, dat, gelyk 'er in een vreemd land veele dingen zyn, die hun wel niet behaagen konden, best geraaden zyn zoude, indien zy vooraf alléén de reize aannamen, en, indien zy eene plaats, die hun aanstaat, vonden, alsdan hunne gezinnen deeden overkomen. Zeer dikmaals gebeurt het, dat het iemant, in den eersten Staat, in welken hy aankoomt, niet voldoet; en dan moet hy óf zyn gezin met veele kosten op zyne omzwervingen zich doen verzellen, óf het op eene vreemde plaats agterlaaten, terwyl hy rondreist om een t'huiskoomen voor hetzelve te zoeken, 't welk hy, om den spoed, welken hy maakt, veelal tot zyn nadeel doet. Verscheiden persoonen heb ik gekend, die hunne gezinnen uit het schip, welk hen hadt overgevoerd, niet aan land lieten koomen, maar, hunne verwagtingen niet vervuld ziende, de terugreize aannamen. Elk ziet, dat 'er veele kosten en moeite zouden zyn bespaard geworden, indien het hoofd des gezins alléén het land verlaaten hadde. Veel sterker nog pleiten deeze redenen ten aanzien van de zulken, die onöntgonnene landen willen koopen: om dat de reden elk mensch van gezond verstand moet leeren, dat hy de waarschynelykheid moet kennen, met zyn gezin in een bosch te kunnen leeven, voor dat hy hetzelve zich daar in doet begeeven, en op de moeilykheden bedagt zyn van hetzelve rond te voeren door een land, alwaar zy dikmaals genoodzaakt zyn te slaapen onder geen ander dekzel dan het gewelf des hemels, 't en zy ze de voorzorge gebruikt hebben, om voorshands zich van dekens te voorzien, voor dat zy hen na eene plek gronds inscheepen, van
waar zy veelligt zullen moeten terugkeeren. Indien, evenwel, een landverlaater zyn gezin na Amerika medevoere, zal het de voegzaamste en minst kostbaare weg zyn, hetzelve ter plaatze te laaten, alwaar hy is aangeland, tot dat hy het land gezien hebbe, welk hy gaat koopen, en het met zich zelven eens zy, dat het aan zyne verwagtingen zal voldoen. Ook kan hy, in weinige weeken, eene tydelyke wooning van planken opslaan, in welke hy zyn gezin kan overbrengen, in het zeker vooruitzigt van het niet wederom van daar te zullen doen verhuizen.
| |
| |
Ten aanzien van het koopen van Agterlanden kan 'er niets dwaazer bedagt worden, dan de gewoonte, welke onder de landverlaaters de overhand heeft genomen, om land van Britsche Agenten te koopen, eer zy zich op reize begeeven. Indien een landman in Engeland het voorneemen hebbe, om met zyn gezin uit het eene Graafschap na een ander te verhuizen, zadelt hy zyn paard, en rydt daar heen, om de beöogde nieuwe woonplaats te bezien, voor dat hy van verblyf verandert; en indien dit als een voorbehoedende noodige maatregel beschouwd worde tot eene reize van een of twee dagen, hoe veel meer moet dit omtrent eene reize van verscheiden weeken gelden?
Men vertoont den platten grond van eene strook lands, en, gevolglyk, met eene opgesmukte beschryving van de vrugtbaarheid van haaren grond, en de verscheidenheid der voortbrengzelen, overvloedige beeken, molenplaatzen, enz. Men verzekert hem, dat hy van zyn land een vry goed kan maaken tegen vier of vyf schellingen de aker. Dit is waar: maar dan kost het den eigenaaren nooit zoo veele stuivers; en, door natuurlyke oorzaaken, als de afgelegenheid van eenige volkplantingen, gebrek aan wegen, of aan bevaarbaare stroomen, de gemeenschap met eenige markt, hoe afgelegen ook, openende, zal het weinig of niets waardig zyn, al ware de grond uit zynen aart vrugtbaar (uitgezonderd voor landmakelaars, die het van hand tot hand doen overgaan, met eene winst van een cent, of het honderdste gedeelte van een dollar) tot dat deeze natuurlyke beletzels worden weggenomen; en hoe zulks kan geschieden, heb ik reeds aangeweezen - door middel van een groot kapitaal. Doch dit strookt niet met de beurs en met den toestand van de klasse van menschen, daar ik van spreek, die vaste verblyven noodig hebben, en meenen, dat, wanneer zy op hunnen grond aankoomen, een huis bouwen, en eenige stukken lands zuiveren, alle zwaarigheden zyn te boven gekoomen: doch deeze zyn de minsten. Indien een landkooper, by zyne aankomst in Amerika, bevinde, dat zyn land eenige honderden mylen van de kust ligt, en misschien vyftig of zestig mylen van eene volkplanting, kan het voeren van zyn gezin door een akelig bosch, alwaar het kompas zyn eenige leidsman is, hem ligt den moed doen ontzinken; maar hoe zal hy de akkergereedschappen, het vee, en 't geen hy verder behoeft, derwaarts overbrengen? Indien iemant zyn ontwerp volvoere, ('t welk bykans nooit het geval geweest is) moet hy 't zich getroosten, van de zamenleeving te zyn afgesneeden. Om deeze redenen is eene onderneeming omtrent Agterlanden de zaak alleen van Kapitaalisten en Landmakelaars, die dezelve in eens kunnen
verkoopen, of ze in hunne handen houden, tot dat de allengskens voortgaande landöntginning hunnen
| |
| |
grond nadere. Van hier dat de verst afgelegene Agterplantaadjen in Amerika aangelegd zyn door de vereeniging van verscheiden Gezinnen, gezamentlyk werkzaam. De landhandelaars doen in Europa ginds en elders lieden aanwerven, met oogmerk om scheepslaadingen landverlaaters te bekoomen, die, troepswyze in Amerika aanlandende, na de zelfde plek gronds worden verzonden, en door hunne vereenigde werkzaamheden over en weder voor elkander noodzaakelyk worden. Voor de eigenaars klimmen de landen, gaandeweg, jaar uit jaar in, in waarde. - Doch onder de volgende afdeeling zal ter meer voegzaame plaatze hier van gesproken worden. Een landman, egter, die eigendom bezit, zoude zulk een mengelmoes van gelukzoekers niet voegen; voor hem zal 't het bestgeschikte middel zyn, zich in de nabyheid van eene reeds gevestigde landöntginninge te begeeven, en zich in zyne woonplaats te vestigen, alwaar hy zyn gezin zal kunnen ontvangen. Langs deezen weg zal hem zyn landgoed hooger koomen te staan, dan indien hy het op halfkans of lukraak koope; doch hy kan het ook nu nog voor eenen redelyken prys hebben - ter verbeteringe ruimte te over hebben, en ontelbaare moeiten, kosten en zwaarigheden vermyden, welke maar al te veelen, door een tegengesteld gedrag, zich onbezonnen op den hals gehaald hebben.
De zelfde aanmerkingen gelden, omtrent het landkoopen van landeigenaaren, in de eerste Amerikaansche Stad, alwaar de landverlaater aankoomt. Zyne eerste vraag is gemeenlyk na iemant, die Agterlanden te koop heeft. Niet lang behoeft hy na eenen Makelaar te zoeken. Landen worden hem aangeweezen, en op verkiezelyke voorwaarden aangebooden, zoo als dezelve schynen te weezen, omdat hy weinig voor het land geeft, en dan zomtyds nog op lang crediet. Maar een werkdaadige landbouwer, die zyn land voor niet hadt, zou het rykelyk verdienen, naardien hy de waarde van alle de omliggende landen der eigenaaren vermeerdert; en indien de landeigenaars van negen tiende deelen van hun land op deeze wyze zich ontdeeden, zou de verkoop van het overige tiende deel een goede winst geeven. Indien de landverlaater op de plaats blyve, en het land en diens nabuurschap bezigtige, voor dat hy eenen koop sluite, handelt hy wyslyk. Hy zal de waarde van het land leeren kennen, en of het waarschynelyk zy, dat het, naa niet lang tydverloops, een bebouwd gedeelte des lands zal worden; en hy zal den koop kunnen aanneemen, of 'er zich van af maaken. Doch veelen hebben eerst den koop geslooten, en daarnaa het land bezigtigd, en, de boven vermelde zwaarigheden vernomen hebbende, zyn zy genoodzaakt geweest, hun land te houden, of zoo als zy best konden 'er
| |
| |
over te beschikken, en na eene andere verblyfplaats uit te zien, ten koste van dubbele geld- en tydverspillinge. Waar ook iemant voet aan land zette, kan hy verzekerd zyn, lieden te zullen aantreffen, die met hem willen handelen, 't zy hy geld, of goederen, van welk eenen aart ook, hebbe; en indien hy van beiden of van een van beiden niet genoeg hebbe, zullen zy neemen 't geen hy heeft, en voor het overige crediet geeven. Geenen dag behoeft hy te wagten, of hy zal plannen van honderden verkiezelyke vastigheden zien. Doch deeze noodige voorzorge: Zie, eer gy koopt, zal negen van de tien keeren hem spyt en teleurstelling bespaaren. Eene andere dringende reden om het land te zien, eer men het koopt, is, dat de landverlaater aldus moge in staat gesteld worden, zich aangaande deszelfs vrugtbaarheid te vergewissen, en voor hoedanige voortbrengzels het berekend zy; eene oppervlakkige beschouwing is 't al, wat daar toe noodig is. Om aangaande dat alles kundschap in te winnen, booren de Amerikaanen niet in de ingewanden der aarde; even min doen zy een scheidkundig onderzoek omtrent de zouten en andere bestanddeelen. By langduurige ervarenisse is het hun gebleeken, dat zommige boomen groote, eenigen geringe, anderen middelmaatige vrugtbaarheid aankondigen; eenige boomen duiden aan, dat het land voor dit, anderen voor een ander voortbrengzel berekend is. Door een weinig agtgeevens hier op, kan een wild-vreemde zoo wel als een inboorling de waarde eener landstreeke leeren kennen, en 't gevaar te boven zyn van misleid te worden door de zwierige beschryvingen van opzigters, die even zeer op de zyde des verkoopers zyn, als de aankondiging eenes Londenschen Vendumeesters.
Naast het landkoopen koomt het ten voordeele aanwenden van hetzelve in aanmerking. Voorzigtig niet alleen is het, dat een uitlander, eer hy land koope, hetzelve in oogschyn neemt, maar ook, naadat hy het heeft gekogt, aan gaande de wyze van bebouwinge, in de nabuurschap gebruikelyk, kundschap inwint, eer hy aan het werk gaa. Dwaasheid is het, tegen den stroom op te zwemmen, wanneergy, door dien te volgen, spoediger de plaats uwer begeerte kunt bereiken. Even dwaas is het, tegen aangenomene gebruiklykheden zich te verzetten; niet alleen zal hy zich aan jaloersheid blootstellen, maar ook om over zyn kwaalyk slaagen bespot te worden. De Engelsche landbouwkunde, hoe voortreffelyk ook op de plaats, daar dezelve tot stand kwam, geldt niet omtrent den Amerikaanschen grond; en veelen, die als volleerde Engelsche landbouwkundigen aldaar kwamen, hebben zich genoodzaakt gevonden, het blad om te keeren, of door eene halstarrige verkleefdheid aan oude gewoonten zich zelven bedorven. Hoe spoediger een landverlaater de manieren eens volks aanneemt, onder 't welk hy verkiest
| |
| |
voor altoos zyn verbyf te neemen, hoe het spoediger zal vergeeten, dat hy een buitenlander is, en over zynen voorspoed, als dien van eenen hunner, zich verblyden. Geen land is 'er, alwaar een Engelschman deezen regel zorgvuldiger behoort in agt te neemen, dan in Amerika; omdat de Amerikaanen om geene reden waarom willen aangezien worden, by hunnen ouden stam in waarde te zyn afgevallen, en elke vergelyking ten hunnen nadeele, den persoon, die dezelve maakt, zoo niet den haat, immers hun vermoeden ten zynen nadeele zal berokkenen.
(Het Vervolg hiernaa.) |
|
Auteursrechtvrij