Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1804
(1804)– [tijdschrift] Vaderlandsche Letteroefeningen– AuteursrechtvrijBedenkingen, over de waarschynlyke duurzaamheid van de republiek der Vereenigde Staaten in America.(Uit het Engelsch.)
De Grondvesting van de Republiek der Vereenigde Staaten in America verschaft eene schitterende vertooning voor 't oog der geheele Wereld. Haare aangroeiende sterkte kan dezelve eene eerste plaats doen bekleeden onder de Volken der Aarde; en, indien de Americaanen vereenigd blyven, en weeten, waar een voeglyken paal te stellen aan de zugt tot heerschappv, doet 'er zich eene groote waarschynlykheid op, dat dezelve zo duurzaam zal weezen, als eenig Ryk op deezen Aardbodem ooit ware; maar, indien de Staaten zich vaneenscheuren, of derzelver inwendige sterkte verminderen, door eene al te groote uitbreiding hunner bezittingen, zullen zy kleine Staaten worden, steeds met elkander overhoop liggende, en een prooi van listige partystyvers. Alle de voordeelen, welke men aantrof by de Monarchyen of Gemeenebesten in de Oude Wereld, loopen zamen in de Nieuwe, zo wel als andere, welke deeze nooit bezaten. De Assyrische, Persische, Macedonische en Romeinsche Ryken, de heerschappy van charlemagne en der Saraceenen ontstonden uit Vermeesteringen en de vereeniging van Koningryken, van elkander verschillende in Taal, Kunsten, Zeden en Godsdienst. Het Americaansch Gemeene- | |
[pagina 366]
| |
best is gevormd door Koophandel en de Kunsten des Vredes, door een Volk van dezelfde Herkomst, trekkende uit het zelfde Land, spreekende dezelfde Taal, belydende denzelfden Godsdienst, in Wetten, Zeden en Oogmerken dezelfden: want de kleine verandering in eenige oorden, ontstaande uit het inmengzel van Duitschers, veroorzaakt slegts eene zeer kleine uitzondering, welke geheel zal verdwynen in het tydsverloop van eenige Geslachten. Door deeze naauwe verbintenis van Menschen en Zeden, is de oorzaak, die den val der Oostersche Ryken verhaastte, en eindelyk daarstelde, in de Wester-wereld geheel niet te vinden. Geene vaste opgave kan men doen van den duur der Oostersche Ryken, uit hoofde van de onnaauwkeurigheid der geschiedkundige bescheiden: de volgende bepaalingen schynen de best gestaafde, en der waarheid het naaste. - Het Assyrische Ryk, zich uitstrekkende over een groot gedeelte van Asia, van ninus tot sardanapalus, duurde, volgens justinus, 1300, volgens eusebius 1240, volgens gregorius monachus 1340 Jaaren. De heerschappy over Asia werd van de Assyriers aan de Meders overgebragt, in het 817de Jaar vóór christus. Hunne Regeering was, volgens eusebius, omtrent 260 Jaaren; schoon diodorus en gregorius monachus van hem, en ook van elkander verschillen, in de naamen der Koningen, en de jaarbepaalingen hunner regeeringen. Zints de stichting van het Persisch Ryk door cyrus, tot de verdelging door alexander, verliepen omtrent 232 Jaaren. Het Macedonische Ryk, van deszelfs grondvesting door philippus, tot het elfde Jaar van Koning perseus, toen het tot een Romeinsch Wingewest gemaakt werd door paulus aemilius, duurde, volgens justinus, 192 Jaaren. Het Romeinsche Ryk hieldt, van de grondvesting der Stad Rome, 753 Jaaren vóór christus, tot de volkomene ontslooping des Westerschen Ryks door ododeer, in het 476ste Jaar der Christlyke Jaartelling, 1229 Jaaren stand. Alle deeze Ryken waren derzelver oorsprong en aanwas verschuldigd aan vermeestering, en eene vereeniging van niet zamenstemmende deelen. Zy stortten, derhalven, in, zo ras weelde en verwyfdheid dezelve ondermynd hadden, en de dapperheid der Grondleggeren in de Naakomelingschap verdoofd was. Een onderneemvol Volk was gereed om zich van die verbastering te bedienen. De Assyrische en Romeinsche Ryken waren langzaamst in derzelver groei, en ook langzaamst in derzelver verval. Het Chineesche Ryk is het alleropmerkenswaardigste, zo wel wegens deszelfs duur, als ter oorzaake van de onveranderlyke volduuring van dezelfde wetten en zeden, voor eene lange opeenvolging van jaaren. De Geschiedenis van | |
[pagina 367]
| |
dat Ryk is egter by de Europeaanen weinig bekend; en 't geen de Chineezen zelven daar van voorwenden, is al te zeer met fabelen opgevuld, om geloof te verdienen. Het gaat, egter, zeker, dat de Chineezen, naa door de Tartaaren overwonnen te zyn, dezelfde Wetten, dezelfde Taal, denzelfden Godsdienst behouden hebben: en naardemaal de Vermeesteraars zich verlooren in de ontelbaare menigte der vermeesterden, en allengskens derzelver zeden overnamen, mag men vrylyk zeggen, dat de Heerschappy der Tartaaren aan die der Chineezen is toegevoegd. Het Ryk van Groot-Brittanje gelykt naar het Assyrische en Romeinsche in de traagheid van aanwas, en naar het Chineesche in het lot van deszelfs Invalleren. De Saxen, de Deenen, de Romeinen en Normannen bleeven, deels, naa de opeenvolgende invallen, in Engeland, en vormden, in vervolg van tyd, ééne Natie, bestuurd door ééne Wet, zich onderworpen verklaarende aan éénen Vorst. Engeland, door deszelfs onderwerping en vereeniging met Ierland, Wales en Schotland, lag den grond van het Britsche Ryk; en werd hetzelve, door de Vermeesteringen en Volkplantingen, in elk deel der Wereld, en, meer byzonder, door deszelfs Koophandel en Handwerken, ten hoogsten top van grootheid opgevoerd. Daarenboven de geboorte gegeeven hebbende aan de Vereenigde Staaten van Noord-America, een Volk bykans zo talryk als het Moederland zelve, vormt het thans Vastigheden in Nieuw Zuid-Wales, met eene kloekmoedigheid en volstandigheid, welke alle hinderpaalen te boven komt, en met dezelfde onaflaatende waakzaamheid en arbeid, als de grondvesting der Vereenigde Staaten vergezelde. Uit de berigten, wegens de gezondheid, grondgesteltenisse en voortbrengzelen van Nieuw Holland, gevoegd by het voordeel der ligging als een Eiland, valt 'er weinig aan te twyfelen, of 'er zal een Ryk gebooren worden, magtiger dan de Vereenigde Staaten, en met een sneller opgang. Wanneer men de onmeetelyke Bezittingen des Britschen Ryks, in Europa, Asia, Africa en America, niettegenstaande de afscheiding der Vereenigde Staaten, in aanmerking neemt, kan men niet wel naalaaten uit te roepen, dat, schoon het Moederland overweldigd wierd door buitenlandsche vyanden, door binnenlandsche verdeeldheden vaneen gescheurd, of zelfs door eene stuiptrekking der Natuure van den aardbodem verdelgd, nogthans de beroemdheid van Groot-Brittanje zal overblyven. De Taal des Engelschen Volks heeft eene uitgebreidheid gekreegen, welke de Franschen vergeefs gezogt hebben; en het streelend denkbeeld van eene volduurende beroemdheid, door het schryven in eene Taal, welke, naar alle menschlyke waarschynlykheid, nimmer eene doode Taal zal worden, gelyk de Grieksche en Latynsche Taalen, moet invloed heb- | |
[pagina 368]
| |
ben op de Engelsche Schryvers, en hun bezielen met een vuur, 't welk by andere Volken niet zo sterk kan opblaaken. Met den tyd krygen de Werken in die Taal nog meer Leezers, en de Volken galmen den lof der Schryveren uitGa naar voetnoot(*). Maar, om tot de Vereenigde Staaten van Noord-America weder te keeren - Toen het Congres washington tot Opperbevelhebber aanstelde, bewoog de jalouzy wegens Oppermagt, in wien ook geplaatst, hun, om, by de opdragt dier hooge waardigheid, hem toe te voegen, ‘hoe zy vertrouwden, dat, wanneer de einden, waartoe zy de wapenen hadden opgevat, bereikt waren, hy tot den Burgerstand zou wederkeeren.’ Naadat de Onafhanglykheid der Vereenigde Staaten verzegeld was, ging washington na Mount Vernon, zyne Landgenooten aan zichzelven overlaatende. De Confederatie was de eenige band, welke deeze twistende Democratien zamensnoerde. Belastingen werden door eenige op andere gelegd; wederwerking en onderlinge beschuldigingen bragten die diepgaande gevoeligheden voort, welke, onder verschillende Staaten, zelden eindigen dan door het zwaard. De crisis by den revolutionairen kamp en de aanneeming van de Federaale Constitutie was hoogst hachlyk, en trok de aandagt van geheel Europa. - America was verwilderd door de buitenspoorigheden van eenen Burger-oorlog, en dronken van onbegrensde vryheidsmin: de Staaten waren afgescheiden van derzelver voorig hoofd, overlaaden met byzondere en algemeene schulden, vaneengescheurd door jalouzy, en bestuurd door verschillende en niet genoeg bestemde wetten; - elk was Souverain, en de algemeene band zeer zwak. Om uit deezen staatkundigen chaos gered te worden, sprak men van drie onderscheide Regeeringen: de Vereenigde Staaten waggelden op den rand van regeeringloosheid en verwarring, toen zy allen het oog op washington wierpen, als den eenigen Man, die genoegzaamen invloed bezat, om over de Volksdriften te heerschen, en dezelve, in zamenstemming, te doen bedaaren. Geene mededinging hadt er plaats, en hy werd, met algemeene stemmen, tot President der Vereenigde Staaten verkoozen. De omhelsde Staatsregeling was gevormd naar die van Groot-Brittanje, welke de proef der Eeuwen hadt doorgestaan; alleen met de noodige veranderingen, welke het Staatsbestuur aldaar vorderde. Eene zigtbaare en gelukkige verandering was 'er het gevolg van; en van dien tyd mag de weezenlyke Vereeniging en het bestaan der Vereenigde Staaten gedagtekend worden. | |
[pagina 369]
| |
Het Americaansche Gemeenebest is, zints dien tyd, met eene ongewoone snelheid aangegroeid; dan dit is een gansch natuurlyk uitwerkzel van de wonderbaare vereeniging eens overvloeds van vrugtbaaren grond, en een vorm van Staatsbestuur, naar den aart des lands geschikt; en te deezer oorzaake doen 'er zich geene tekens altoos op van een schielyk verval. Het bezit het zonderling geluk, dat het door den wyden Atlantischen Oceaan beveiligd is tegen allen gevaar eens verrassenden overvals; en de vreemde Natien, die hun eenig weezenlyk leed zouden kunnen berokkenen, moeten de grootste zwaarigheden overwinnen, in het doen eens aanvals. De uitgebreidheid der Vereenigde Staaten is geëvenredigd aan den waarschynlyken aan was der bevolking voor Eeuwen. Zy bezitten alle de weezenlyke voordeelen van het Chineesche Ryk, zonder de heillooze nabuurschap der Tartaaren. Door den afstand van Louisiana hebben de Americaanen hun grondgebied verbaazend uitgebreid; en de vrye vaart op de Missisippi, hun daar door verzekerd, zal de bevolking in de Westlyke deelen doen toeneemen, en aan die zyde een schutsmuur oprigten. De beide Floridas kunnen nimmer hun stoffe tot ongerustheid of vreeze geeven, en zouden schielyk, by eene Vredebreuk tusschen Spanje en de Vereenigde Staaten, door de laatstgemelden in bezit genomen worden. De Groot-Brittannische Bezittingen ten Noorden en ten Westen zyn alleen te duchten, en in den laatstgemelden oord zyn ze sterk beschermd door de Forten, die de Britten bouwden, en onlangs aan de Americaanen zyn afgestaan, volgens het Verdrag te Parys geslooten. De Vereenigde Staaten, in dier voege gelegen, schynen door de Natuur gevormd tot een groot, standhoudend, onafhangelyk Staatsbestuur. Zulk een wyduitgestrekt grondgebied, bewoond door een Volk, afkomstig van eene werkzaame en vlytige Natie, welker voorbeeld zy zorgvuldig schynen te volgen, moet een Gemeenebest vormen, zo onverbreekbaar als de menschlykheid toelaat. Zy kennen, daarenboven, de verdelgende beginzels, welke den val van andere Natien verhaast hebben; en het zou hun eigen schuld weezen, indien zy, die baak in 't oog hebbende, zich niet voor schipbreuk hoedden. Men mag egter niet verbergen, dat deeze opkomende Republiek de zaaden van inwendige vernieling in eigen grond heeft. De eerste schok, welke de Federaale Constitutie ontving, kwam voort uit de Fransche Staatsomwenteling. Frankryk hadt twee bedoelingen, ten opzigte van de Vereenigde Staaten: de eene was, om daardoor Groot-Brittanje afbreuk te doen; de andere, om dezelve tot medegenooten te maaken in breidellooze Staatzugt. Dankbaarheid aan Frankryk, | |
[pagina 370]
| |
wegens het daarstellen en verzekeren der Onafhangelykheid van de Vereenigde Staaten, werd eerst aangedrongen; men spaarde geene vleiende redenen, en, wanneer deeze misten dezelve van de Onzydigheid af te trekken, stelde men bedreigingen te werk. Wanneer dit alles faalde, oordeelde men het noodig, aldaar eene Revolutie te bewerken. De gemoederen der Americaanen werden in vlam gezet. Men verwagtte elk oogenblik, het Gouvernement kragtloos te maaken, en eene verkoeling tusschen 't zelve en het Volk daar te stellen. De werkzaamheden der Franschen verdeelden de Americaanen in twee Partyen. De eene droeg den naam van Federalisten (dezelve werden ook, om ze by de Republikeinen gehaat te maaken, Aristocraaten en Engelsche Tories geheeten) - de andere dien van Antifederalisten; nogthans waren die beide Partyen volslaagen Republikeinschgezind. Regeeringloosheid en Burgeroorlog bedreigden de Republiek, toen de wysheid van washington tusschen beiden tradt; en door eene Proclamatie van Onzydigheid ‘beteugelde hy,’ gelyk een der beste Lofredenaaren van dien grooten Man het klemmend uitdrukt, ‘de heimlyke bedoelingen van Frankryk en de driften zyner Landgenooten, toen zyn Vaderland op den rand gebragt was van oorlog en omwenteling.’ - Dit werd gevolgd door een Handelverdrag met Groot-Brittanje, 't welk eene der laatste belangryke verrigtingen was van washington, waar door de kelk der beroeringe aan de lippen zyner Landgenooten ontnomen werd. De Franschgezinden waren woedende; en, by het eindigen zyns Voorzitterschaps, vertrok washington, vol wederzin over de woelingen eener wanhoopende party. - Toen egter de Franschen de Americaanen noodzaakten om den aanval verdeedigend af te weeren, werd die waarlyk groote en goede Man weder tot bedryf opgeroepen. Hy aanvaardde het Lieutenant-Generaalschap der Armée van de Vereenigde Staaten, en twyfelde geen oogenblik, in den avondstond zyns leevens, het Zwaard nogmaals te trekken, ter handhaavinge van die Onafhangelykheid, tot welker daarstelling hy zo veel hadt toegebragt. De dood maakte een einde aan zynen roemryken leevensloop! Mogt men niet, met al te veel waarheids, zeggen, dat de eerbied, hem toegedraagen, met hem ten grave daalde? De Vereenigde Staaten hebben, zints dien tyd, de worstelingen gezien van twee Partyen; schoon de oorzaak, de Fransche Omwenteling, zints lang voor beiden buiten het geval is. Maar, wanneer de bal van twist ééns opgeworpen is, vindt men Persoonen, die denzelven in beweeging houden, om aan 't hoofd der verschillende Partyen te geraaken; tot dat een van beiden de overhand verkryge, en de zwakste eene vreemde Magt inroept, die meest altoos beiden te onderbrengt. In deezer voege vielen de Republieken van Grie- | |
[pagina 371]
| |
kenland, die, door inwendige verdeeldheden van een gescheurd, en met elkander om het meesterschap dingende, den hals gereedlyk kromden onder een vreemd juk. Laatere voorbeelden laaten wy onaangeroerd. De beide gemelde Partyen hebben blykbaare verschynzels doen gebooren worden van eene verdeeling tusschen de Noordlyke en Zuidlyke Staaten; bedreigingen zyn van wederzyden gedaan, die eindelyk op iets ernstigers kunnen uitloopen. Eene andere verdeeldheid dreigt mede plaats te grypen, tusschen de Oostlyke en Westlyke Landschappen. De laatstgemelden hebben openlyken wederstand geboden aan het Gouvernement, en bukten alleen voor overmagt. Eene Tolbelasting veroorzaakte dezelfde verbittering tusschen beiden, als de Stempel Acte tusschen de Staaten van America en Groot-Brittanje. Het is, overzulks, zeer mogelyk, dat de Naakomelingschap, ten eenigen tyde, hun met dezelfde maate meete, als zy het Moederland gemeeten hebben, en hun toone, 't geen zy aan Groot-Brittanje geleerd hebben, dat 'er, in het Beheer van een Volk, even als in het bestuur van een Huisgezin, een tyd kome, waarin de Kinderen voor zichzelven willen denken en handelen. Deeze verdeeldheid is eene der heillooze oorzaaken van den val eens Ryks of Gemeenebests: verwyfdheid, welke eene Volksziekte mag genaamd worden, is eene andere. Naar gelange een Volk toeneemt in gerustheid en overvloed, wordt het onvoldaan met het geen dient om de behoeften der natuure te vervullen: het haakt na Overvloed: deezen bekomen hebbende, snakt het na Weelde, die haare onafscheidbaare Gezellinne Verwyfdheid medebrengt. Een Volk, daardoor ondermynd, wordt schielyk door den eersten vyandlyken wind over stag geworpen. Door weelde verzwakte cyrus de Lydiers; door weelde werd het Assyrische Ryk van de Meders over hoop geworpen, dat der Meders door de Macedoniers, dat der Macedoniers door de Romeinen, en dat der Romeinen door de Barbaaren; en, om 'er een voorbeeld van laatere dagen by te voegen, davila vermeldt ons, dat, by eene onderhandeling over een Verdrag met den Koning van Navarre, catharina de meoicis de magt diens Vorsten meer snuikte door de laagen leggende vrolykheden van haar Hof, dan menig een Gevegt te vooren gedaan hadt. De buitenspoorigheden van een Burger-oorlog, en de inbreekende vloed van de slegte zeden der Fransche Vlugtelingen van St. Domingo op de zeden der Inwoonderen van de Vereenigde Staaten, doen den oppervlakkigsten Leezer zien, 't welk zich opdoet aan het oog der ooggetuigen, dat de Weelde eene schrikbaarende inbreuk gemaakt heeft op de ernsthaftigheid der Gemeenebestgezinde Americaanen. Eene al te groote uitgestrektheid des Ryksbewinds is niet | |
[pagina 372]
| |
zelden eene andere oorzaak van den val geweest. Hierdoor wordt het eerst verzwakt, en vervolgens een gereede prooi van den haat en nayver der strydende Volken. Het Americaansche Congres betoonde reeds vroeg na eene grootere uitgebreidheid des grondgebieds te haaken. Naa het gelukkig slaagen in het te onder brengen van Ticonderogo en Crown-Point, beslooten zy hun plan door te zetten om in het hart van Canada in te dringen; dus op eenmaal van plan veranderende, 't geen zy gevormd hadden by het opvatten der wapenen, toen zy verklaarden te vegten om Vryheid, niet om Vermeesteringen te maaken. - Zints dien tyd hebben zy het stelzel van vergrooting voortgezet, door voor beuzelingen van de Indiaanen landen te koopen, of door de Inboorelingen verder westwaards te dryven, en door de verkryging van Louisiana. In deezer voege voortgaande, kunnen de Floridas, Canada, Mexico, het geheele Vasteland van America, en zelfs de West-Indische Eilanden, vereischt worden, als een stoel, om den arm der heerschappye op te doen rusten. Eindelyk daagt 'er een vreemde Vyand op, 't geen elk onderneemvol Volk is voor een ten val neigend Ryk, buiten staat om hoon en bespringing af te weeren. Verdeeldheid, verwyfdheid en overmaatige uitbreiding verzwakken de buitenwerken, en doen de verdeediging verflaauwen; terwyl de inval van vreemden den storm op de veste zelve waagt. Gelukkig zullen de Vereenigde Staaten van America weezen, indien zy begrypen, dat, in eene Vereeniging van Staaten, waarin eenige zwak, andere magtig zyn, de eer- en staatzugt van byzondere Persoonen moet beteugeld, verdeeldheid geschuwd, behoorlyke paalen aan de zugt tot heerschappy gesteld, en naauwlettend acht op Godsdienst, Wetten en Zeden moet geslaagen worden! Verwaarloozen zy die baaken in het oog te houden, dan loopen de Vereenigde Staaten gevaar, om het een of ander lot, in den aanvang deezer Bedenkingen vermeld, te ondergaan. |
|