Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1804

Afbeelding en Beschryving van In- en Uitlandsche Visschen, gevolgd naar het Hoogduitsch van Dr. M.E. Bloch. Iste Uitgave. Te Amsterdam, by J.C. Sepp en Zoon. In folio.

In weerwille van den kwynenden toestand onzes Vaderlands, en de regtmaatige bezuinigingen, waartoe de meer en meer drukkende lasten deszelfs Ingezetenen verpligten, zyn de laatste jaaren vrugtbaar geweest in groote Onderneemingen in het vak der Letteren en schoone Kunsten, wier onafgebrokene voortzetting en voltooijing ten vereerenden blyke strekt der aanmoediging en daadlyke ondersteuning van het kunst- en letterlievend deel onzer Landgenooten; getuigen een cook's Reizen, de Romeinsche Geschiedenis van eenen stuart, deszelfs Menschbeschryving, zo waardiglyk door eenen kuyper ondersteund, een Flora Batava, en meer andere. Met zekere Vaderlandsche fierheid gewaagen wy van zulke Werken; ter opwekking tevens van denzelfden

[p. 670]

loflyken kunstyver, ten behoeve van eene andere verdienstlyke onderneeming, aan het hoofd van dit artikel aangekondigd. Het schoone Werk van bloch is allen Liefhebberen der Natuurlyke Historie, vertrouwen wy, ten overvloede bekend. Terwyl wy de uitvoering en het kleuren der Plaaten onzen geheelen lof waardig keuren, achten wy het genoegzaam, den Leezer het Plan der Nederduitsche Uitgave des ganschen Werks, alsmede den Inhoud der Eerste Afleveringe, nader te doen kennen.

De drie eerste Deelen van het oorspronglyk Werk handelen alleen over Inlandsche (Duitsche) Visschen; terwyl de overige Deelen de Visschen in 't algemeen beschryven: de reden hiervan hebbe men te zoeken in het bepaalder plan van den Heere bloch, zich by den aanvang enkel tot de Afbeelding en Beschryving der eerstgemelden uitstrekkende. Elk Geslacht werd door hem afzonderlyk behandeld, voorafgegaan door eene algemeene beredeneering van elk Geslacht over 't geheel; waarna de onderscheidene Soorten elkander opvolgen.

‘Ons oogmerk, daarentegen,’ dus berichten de Nederduitsche Uitgeevers, ‘is, om alle de Afbeeldingen, zo van In- als van Uitlandsche Visschen, met derzelver Beschryvingen, en dus het geheele Werk van bloch door elkander uit te geeven, by 4 of 5 Plaaten te gelyk, en gelooven alzo doelmatiger te zullen handelen, daar wy alsdan in de gelegenheid zyn om onze Landgenooten duurzaamer afwisseling te verschaffen, dan dat wy met de gemeenzaamste Voorwerpen aanvang maakten, en die allen op elkander lieten volgen, ook zullen wy, wat de Beschryving aangaat, denzelven (dezelve) wel letterlyk en in den eigen smaak volgen, echter met weglaating van dat geene, hetwelk wy voor onze Lezers van geen belang achten te zyn; elk Geslacht door elkander uitgegeeven afgeloopen zynde, zal worden opgevolgt (d) door de algemeene beredeneering waarvan gesprooken is, terwyl men de Systematische Rangschikking zal opgeeven, en de geheele Uitgave zodanig inrichten, dat de Afbeeldingen en Beschryvingen, agtervolgens die Orde, kunnen gerangschikt en ingebonden worden. Ten aanzien van de Plaaten, hebben wy niets anders te zeggen, dan dat dezelven allen op nieuw in het Koper gebracht, en met de grootste oplettendheid naauwkeurig zullen gekleurd worden.’ - Voorts is de Latynsche Naam

[p. 671]

onder elke Plaat gesteld, en de Nederduitsche in de Beschryving opgegeeven.

Ingevolge deeze, ook in ons oog, zeer gepaste schikking, bevat de tegenwoordige Uitgave de Afbeelding en Beschryving der navolgende, door de milde Natuur zo leevendig gekleurde, Uitlandsche Visschen: Labrus Brasiliensis, de Brasiliaansche Lipvisch of Zwaluwstaart; Perca maculata, gevlakte Baars; Trigla volitans, vliegende Zeeuil, Zeehaan of Zwaluwvisch; Sparus chlorourus, Groenstaart of Papegaayvisch. - Omtrent het Taalkundige zyn de Beschryvingen, die in deeze Uitgave zeer kort vallen, voor aanmerkelyke verbetering vatbaar.

Wy vertrouwen, met den Vertaaler, dat, daar wy over de Natuurlyke Historie der Visschen in onze Taal nog geene, immers zeer weinige Schriften hebben, dit keurig Werk den Nederlanderen welkom zal zyn en hunnen byval vinden; ter meer algemeene bekendmaakinge en aanpryzinge waarvan wy met zo veel vermaak het onze deeden.