Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1804

Nieuwe Katechismus der Natuurlyke Geschiedenis, in den smaak van Martinets Katechismus der Natuur, of Gesprekken van eenen Vader met vyf Kinderen, over de voornaamste onderwerpen uit de Natuurlyke Historie, voor min en meer gevorderden. Door W. Goede, Kristen Leeraar te Rotterdam. Iste Deel. Met agt Platen, waarop vyf-en-tagtig voorwerpen afgebeeld. Te Zutphen, by H.C.A. Thieme, 1804. In gr. 8vo. 253 bl.

Al wederom een boek voor kinderen, en wel over een onderwerp, 't welk, immers in zyne meest belangryke byzonderheden, zoo goed als uitgeput mag heeten, in de waereld gezonden onder schut en scherm der veelvermogende aanpryzing van des zaligen martinets Methode; met welke het, egter, niet meer overeenkomst heeft, dan in den dialogischen schryftrant, die, in de laatste jaaren, byzonderlyk in de mode is gekomen. Volgens het berigt van den Eerw. goede, moet dit boek als een oud, immers reeds bekend Werk, onder een nieuwen titel, beschouwd worden; als zynde niets anders dan eene omgewerkte, iets vermeerderde en in de gedaante van Zamenspraaken gebragte vernieuwde uitgave van de kleine Na-

[p. 286]

tuurlyke Geschiedenis voor de Jeugd, al voor etlyke jaaren, uit den vrugtbaaren Winkel des Boekhandelaars thieme voortgekomen. Dat Ds. goede, in zyne manier van behandelinge, zich aan geene systematische orde heeft gehouden, zoo als eerst zyn voorneemen was, zal straks by het gezigt van de Plaaten en de daar op afgebeelde voorwerpen blyken. Ziet hier ten voorbeelde slegts Plaat I. Aap, Arend, Ekster, Appel, Aal of Paling, Korenaren, Abrikoos, Mier, Meerle, Aurikulaar, Zeisel. Gelyksoortig met die der eerste, is de orde, of liever wanorde, der zeven overige Plaaten. Of zulk een rudis indigestaque moles van onderwerpen, zulk een springen van den hak op den tak, het rechte middel zy, om der jeugd zamenhangende denkbeelden in te boezemen, is by ons twyfelagtig. De Heer goede, vermoeden wy, zal zich in het geval hebben bevonden, waarin ook wel anderen zyner compileerende beroepsbroederen verkeerd hebben: een boek te hebben willen schryven, om ten voertuig van reeds voorheen vervaardigde Plaaten of Afbeeldingen te dienen. Iets nieuws, of eenig voorheen niet reeds dikmaals beschreeven voorwerp, uit het Ryk van Dieren of Planten, hebben wy hier niet ontmoet; dit bespaart ons de moeite der overneeminge van 't een of ander ter proeve. Geheele brokken ontmoet men hier wyders, woordelyk overgenomen uit, en alzoo eenen herdruk van de kleine Natuurlyke Geschiedenis. Volgens aankondiging van den werkzaamen Ds. goede, zal dit eerste van nog drie Deeltjes gevolgd worden. Indien schraale aftrek zyn plan niet doe mislukken, zullen wy in 't vervolg, by nadere vermelding, wel iets ter proeve mededeelen.